AWTI e-mail alert 12 september 2019

AWTI-werkprogramma voor 2020-2021 gepubliceerd

De AWTI heeft op 9 september 2019 het Werkprogramma 2020-2021 aangeboden aan de minister van OCW. De AWTI zal zich in 2020-2021 bezighouden met drie grote thema’s: kennisbenutting door overheden, valorisatie, en verspreiding van innovaties voor transities (verdieping van het advies uit 2018). Ook zullen twee internationaal georiënteerde onderwerpen worden opgepakt. Met adviezen over deze onderwerpen wil de AWTI bijdragen aan de versterking van de innovatieve, wetenschappelijke en technologische kracht van mensen, bedrijven, kennisinstellingen en de publieke sector.
AWTI Werkprogramma 2020-2021

Wetenschap met een missie: lessen uit de watercasus

Werken vanuit missies kan helpen om de wetenschap een succesvolle bijdrage te laten leveren aan het oplossen van maatschappelijke uitdagingen. Maar dan moeten alle neuzen wel dezelfde kant op staan. Dat was een van de lessen uit het eerste debat dat Rathenau, AWTI en de Onderwijsraad organiseerden over de toekomst van de wetenschap, op 9 september in Amersfoort.
Verslag

Voorbereiden op digitale ontwrichting

Digitale infrastructuur is vaak intens verweven met processen die van groot belang zijn voor de samenleving, de economie en de democratische rechtstaat. We zijn echter nauwelijks voorbereid op verstoring ervan. De Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) pleit in een nieuw rapport voor een pakket van nationale maatregelen en internationale samenwerking en sturing om dreigingen en aanvallen te pareren. Een artikel van Politico noemt een goed voorbeeld van een infrastructuur die sterk gevoelig is voor digitale ontwrichting: de ‘smart city’. Die zou door hacking zomaar eens een ‘dumb city’ kunnen worden. Het onderwerp is dus evengoed van belang op lokaal niveau.
Nieuwsbericht WRR
Rapport WRR (pdf)
Samenvatting Rapport (pdf)
Artikel Politico

Eén eurocommissaris voor onderwijs, onderzoek en innovatie

Voorzitter Ursula von der Leyen heeft de kandidaten bekendgemaakt voor de Europese Commissie. Voor de nieuw samengestelde portefeuille Innovatie en Jeugd stelt zij de Bulgaarse Mariya Gabriel voor, sinds 2017 eurocommissaris Digitale Economie en Maatschappij. Gabriel zou moeten gaan zorgen voor een snelle implementatie van het nieuwe kaderprogramma Horizon Europe, de uitwerking van het European Universities Initiative en de definitieve realisatie van de European Research Area (ERA). Research Europe hoort louter positieve reacties op haar aanstaande benoeming. Margrethe Vestager wordt de nieuwe Europese Commissaris voor Digitale Zaken. Ze behoudt daarnaast haar bevoegdheid voor Mededinging.
Nieuwsbericht ScienceGuide
Nieuwsbericht Research Europe
Artikel Research Europe
Nieuwsbericht Computable

“Koude Oorlog-retoriek zet technologiebeleid op verkeerd spoor”

Veel politici en opiniemakers gebruiken Koude Oorlog-metaforen voor het beschrijven van de gevolgen van de opkomst van nieuwe technologieën. Als gevolg van deze beeldspraak maakt het beleid verkeerde keuzes, stelt een opiniërend artikel van Wired. Ook een artikel van het European Leadership Network (ELN) waarschuwt daarvoor, in het bijzonder als het gaat om de opkomst van kunstmatige intelligentie. Daarbij wordt veel te snel een link gelegd met een wapenwedloop. Anderzijds is de inzet van Europa op “ethische AI” ook een holle frase, aldus het artikel. Met alleen ethiek word je geen mondiaal koploper. Daar zijn financiering, onderzoek en harde wetgeving voor nodig. De denktank Center for Data Innovation noemt, in een advies aan de nieuwe Europese Commissie, vergelijkbare maatregelen om de ontwikkeling van kunstmatige intelligentie te bevorderen: versterking van de digitale interne markt, extra investeringen in r&d op het gebied van AI en heroverweging van de digitale regelgeving.
Artikel Wired
Artikel ELN
Artikel Center for Data Innovation

Kabinet gaat “meer balans” brengen in internationalisering hoger onderwijs

Het kabinet gaat de regels voor het aanbieden van niet-Nederlandstalig onderwijs herzien, het minimale instellingscollegegeld voor niet-EER-studenten verhogen en de mogelijkheid voor een capaciteitsbeperking (numerus fixus) voor anderstalige trajecten van opleidingen invoeren. Op deze manier wil het de financiering, kwaliteit en toegankelijkheid van het hoger onderwijs op peil houden. Dat schrijft minister Ingrid van Engelshoven (OCW) in een brief aan de Tweede Kamer. De Raad van State twijfelt of de voorstellen van de minister wel effect zullen sorteren. Het wetsvoorstel moet op een aantal cruciale punten worden herzien, meent de Raad. ScienceGuide schrijft hier meer over. Als je kijkt naar de financiële baten en lasten is de keuze om minder buitenlandse studenten toe te laten niet goed voor Nederland, laat onderzoek van het CPB zien. Een buitenlandse student die in Nederland komt studeren, levert per saldo meer op dan hij of zij kost. Dat geldt nog het meest voor studenten van buiten Europa, die 69 tot 94 duizend euro per persoon opleveren.
Nieuwsbericht Rijksoverheid
Kamerbrief (docx)
Nieuwsbericht NOS
Artikel ScienceGuide
Persbericht CPB
Onderzoek CPB (pdf)

“Niet blindstaren op hoger onderwijs ten koste van mbo”

“Blindstaren op het hogere en algemeen vormend onderwijs heeft mede geleid tot een enorm tekort aan vakmensen op mbo-niveau”, aldus VNO-NCW-voorzitter Hans de Boer bij de opening van het mbo-jaar in Amersfoort. “Het middelbaar beroepsonderwijs verdient veel meer positieve aandacht en waardering van politiek en samenleving.” Hij wil het tij keren met een brede Agenda Beroepsonderwijs.
Nieuwsbericht VNO-NCW

Miljoeneninvestering in onderzoek naar ethisch verantwoorde innovatie

Nederlandse wetenschappers gaan de komende jaren nieuwe methoden ontwikkelen om baanbrekende technologieën als kunstmatige intelligentie en moleculaire biologie moreel te evalueren. De ethici, filosofen en technisch wetenschappers ontvangen daarvoor een bijdrage van 17,9 miljoen euro van het ministerie van OCW. Het tienjarige programma is een samenwerking van de UT, TU Delft, UU en TU/e, waarin ook WUR, Universiteit Leiden en het UMC Utrecht deelnemen.
Nieuwsbericht Innovation Origins

Nederland op twee na beste land om online te ondernemen

Nederland is wereldwijd het op twee na beste land om online zaken te doen. Dat blijkt uit onderzoek van de Amerikaanse Tufts University, waarover de onderzoekers publiceerden op Harvard Business Review (HBR). We scoren goed op onder meer de toegankelijkheid van data en de staat van onze e-commerce.
Nieuwsbericht Sprout
Artikel HBR

Versnelling van ontwikkeling Biotech Campus Delft

Om de Biotech Campus Delft versneld te ontwikkelen tot een hub voor open innovatie in industriële biotechnologie, hebben DSM, Gemeente Delft, TU Delft, provincie Zuid-Holland en InnovationQuarter een intentieovereenkomst getekend. De ambitie is om de Biotech Campus Delft te ontwikkelen tot een ecosysteem van internationale betekenis. Er is ruimte voor 30 nieuwe bedrijven, waar honderden banen zouden kunnen ontstaan.
Nieuwsbericht InnovationQuarter

Adviezen aan de nieuwe Europese gezagsdragers

De in Brussel gehuisveste denktank Bruegel heeft een set van 16 memo’s gepubliceerd voor de nieuwe voorzitters van de Europese Commissie, de Europese Raad, het Europees Parlement en de Europese Centrale Bank. De centrale boodschap is: Europa moet moediger worden als het gaat om het hoofd bieden aan de nieuwe maatschappelijke en economische uitdagingen, het moet zich richten op een groene transformatie van de economie en het moet zorgen voor sociale rechtvaardigheid, zodat de kosten van verandering niet op de zwaksten drukken. Op het gebied van onderzoek en innovatie pleit de denktank onder andere voor het waarborgen van de autonomie van de Europese Onderzoeksraad en meer onderzoekssamenwerking met China. Hierover schrijft Science|Business meer. Er zijn ook memo’s over het klimaat‑ en energiebeleid, het ‘single market’- en industriebeleid, het concurrentiebeleid en over digitale dienstverlening, inhoud en netwerken.
Aankondiging Bruegel
Publicatie Bruegel
Artikel Science|Business

Paquet: EIC en EIT gaan elkaar niet beconcurreren

In het nieuwe kaderprogramma voor onderzoek en innovatie is veel geld gereserveerd voor de nieuwe European Innovation Council (EIC). Dat zal niet ten koste gaan van het 11 jaar oude European Institute of Innovation and Technology (EIT), zegt Jean-Eric Paquet, DG voor onderzoek en innovatie, in gesprek met Science|Business. “Beide financiers zullen bedrijven onderscheidende diensten gaan leveren.”
Artikel Science|Business

Begrotingsonderhandelingen voor 2020 en periode daarna komen in eindfase

Het huidige Finse Voorzitterschap van de EU tracht nog dit jaar een akkoord te vinden over een Meerjarig Financieel Kader (MFK) voor de periode 2021-2027. Een artikel van Vleva beschrijft de laatste ontwikkelingen in de onderhandelingen en de dilemma’s die nu op tafel liggen. Iedereen is voorstander van meer geld voor onderzoek en innovatie, maar of dit geld moet komen uit verhoging van het totale EU-budget of uit bezuinigingen op landbouw en cohesie staat ter discussie. Deze en volgende maand trachten de Europese Raad, de Europese Commissie en het Europees Parlement het eens te worden over de begroting voor 2020. Die belooft al een aanzet naar meer geld voor onderzoek en innovatie in de periode daarna, vertellen artikelen van de Europese Raad en Government Europa.
Artikel Vleva
Artikel Europese Raad
Artikel Government Europa

Hoe haal je de meeste waarde uit 100 miljard euro aan onderzoeksbestedingen?

Hoeveel precies is nog onderwerp van discussie, maar al met al gaat de EU de komende zeven jaar zo’n 100 miljard besteden aan onderzoek. Een artikel van The Conversation vraagt zich af: hoe verdeel je dat geld op de beste manier? Zet je bijvoorbeeld vooral in op excellentie of op het inhalen van achterstanden in bepaalde delen van Europa? Besteed je het geld aan maatschappelijke of aan economische doelen? En geef je het geld vooral aan universiteiten of juist aan samenwerkingsverbanden met bedrijven? De antwoorden liggen steeds ergens in het midden, maar waar precies?
Artikel The Conversation

Nieuw kwantumproject gericht op ultraveilige communicatie in Europa

Op 2 september is het proefproject OPENQKD van start gegaan, dat in verschillende Europese landen een testinfrastructuur voor kwantumcommunicatie gaat installeren. Dit moet de veiligheid van kritieke toepassingen op het gebied van telecommunicatie, gezondheidszorg, elektriciteitsvoorziening en overheidsdiensten sterk verhogen. Het project moer er ook voor zorgen dat Europa voorop blijft lopen met kwantumtechnologie.
Nieuwsbericht EC

VK: Brexit-onzekerheid overschaduwt vreugde over extra middelen voor r&d

De net nieuwe Britse minister van wetenschap, Jo Johnson is voor de tweede keer afgetreden vanwege brexit. Zijn vertrek komt een dag nadat bekend was geworden dat de Britse regering extra middelen ter beschikking stelt voor r&d nadat het VK de EU heeft verlaten. De Britse wetenschappelijke gemeenschap kan er niet echt blij mee zijn zolang onzekerheid over de brexit blijft bestaan.
Nieuwsbericht Science|Business

VK: Hoe ziet een slimmer land eruit en hoe realiseer je dat?

Vorige week vond in het VK de campagneweek ‘Building the Smarter State’ van techUK plaats. Centrale vraag: op welke manier gaan opkomende technologische en maatschappelijke trends de manier veranderen waarop openbare diensten worden opgezet en geleverd en welke gevolgen heeft dit voor het personeel en de burgers? Dit heeft een groot aantal blog posts opgeleverd. The Times bevatte deze maand twee bijlagen die verband houden met de gestelde vraag. Eén gaat over Robotica & Automatisering en de groeiende ethische en economische vraagstukken hieromtrent. De ander gaat over ‘Leren en Ontwikkelen’ in een automatiserende toekomst.
Insights techUK
Bijlage The Times - Robotics & Automation
Bijlage The Times - Learning & Development

Technologie voor het algemeen belang in de publieke dienstverlening

Overheden moeten veel meer investeren in de ontwikkeling van technologieen die bijdragen aan het verbeteren van overheidsdiensten. Een artikel van het Canadese Brookfield Institute for Innovation + Entrepreneurship stelt dat de overheid dit niet kan overlaten aan marktpartijen. Die worden bij de huidige gang van zaken alleen maar steeds machtiger, ten koste van de burger. Een wetenschappelijk artikel van Research Policy gaat dieper in op de manier waarop overheden risico’s kunnen beheersen als ze sterker innovatiegericht gaan inkopen en aanbesteden. Een artikel van het OECD Observatory of Public Sector Innovation (OPSI) zet uiteen hoe een op het algemeen belang gerichte overheidsstrategie voor de benutting van kunstmatige intelligentie eruit zou kunnen zien.
Artikel Brookfield
Artikel Research Policy
Artikel OPSI

Hoe je technologie kunt laten werken voor iedereen

De kans dat robots, automatisering en kunstmatige intelligentie in de nabije toekomst een groot aantal banen zal vernietigen is overdreven. Maar volgens een werkgroep van het Massachusetts Institute of Technology (MIT) is er wel reden tot bezorgdheid over de impact van nieuwe technologie op de arbeidsmarkt. Dan gaat het met name om de negatieve consequenties voor laaggeschoolden. De werkgroep presenteert een rapport over beleid om de groeiende ongelijkheid op de arbeidsmarkt en in de maatschappij als geheel tegen te gaan.
Bericht MIT News
Rapport MIT (pdf)

Voor wie het spoor bijster is: wat is AI nu precies?

Als het tegenwoordig gaat over innovatie gaat het vaak over automatisering en als het gaat over automatisering gaat het steeds vaker over kunstmatige intelligentie. Maar wat is dat nou precies? En wat betekenen al die andere termen die met AI te maken hebben, zoals machine learning (ML), neural networks en deep learning? Artikelen van Information Age en BBN Times proberen enig licht te brengen in de duisternis. Adviesbureau Deloitte is begonnen met een serie podcasts over AI.
Artikel Information Age
Artikel BBN Times
Podcastserie Deloitte

De data-economie heeft standaarden nodig om te gedijen

De internationale Standards Development Organizations kunnen het tempo waarin de data-economie zich ontwikkelt niet bijhouden. De leemte in standaards die hierdoor is ontstaan, heeft geleid tot een golf van incidenten met betrekking tot het onjuist, onethisch of illegaal delen van gegevens. Bedrijven zijn hierdoor ook terughoudend geworden met het betreden van de datamarkt. Het Canadese Centre for International Governance Innovation (CIGI) doet in een video een voorstel hoe dit probleem kan worden aangepakt. In Europa werd in mei een Focus Group AI opgericht die werkt aan een roadmap voor toekomstige Europese standaarden voor AI en big data. Nederlandse partijen kunnen hierop invloed uitoefenen via de NEN normcommissie Artificial intelligence & big data.
Video CIGI
Artikel Executive People
Website NEN normcommissie Artificial intelligence & big data

Beleidskader voor het denken over breedband-concurrentie

Concurrentie in de markt voor breedband is nodig omdat het de aanbieders stimuleert efficiënt en innovatief te zijn. Het is echter niet zo dat steeds meer concurrentie steeds grotere voordelen oplevert. Te veel concurrentie leidt tot hogere kosten en verspilling van middelen. De Amerikaanse Information Technology and Innovation Foundation (ITIF) presenteert een beleidskader voor overheden om op dit punt een goede koers te varen.
Publicatie ITIF

6G komt eraan

Terwijl 5G nog niet eens grootschalig is uitgerold, werken wetenschappers over de hele wereld al aan de opvolger: 6G. Onderzoekers van de Universiteit van Oulu in Finland publiceerden deze week hun visie op de nieuwe mobiele technologie, die minstens 100 keer sneller moet worden dan 5G.
Nieuwsbericht De Ingenieur
White paper (pdf)

Veel techbedrijven onder de 100 grootste bedrijven ter wereld

PwC heeft zijn jaarlijkse ‘Global ranking of the top 100 public companies’ gepubliceerd. Microsoft heeft hierop de eerste plaats overgenomen van Apple. Opvallend is dat de grootste bedrijven op de lijst aanzienlijk harder groeien dan de lager genoteerde bedrijven, merkt PwC op. De meeste ondernemingen uit de top-100 komen uit de tech-sector, maar bedrijven uit de gezondheidszorg, consumentendiensten en de telecommunicatie groeien het hardst.
Nieuwsbericht PwC
Rapport PwC (pdf)

Ondernemers hebben onderscheidende persoonlijkheden

Ondernemers lijken andere persoonlijkheidskenmerken te hebben dan andere ondernemende mensen. Dat komt naar voren uit onderzoek dat wordt beschreven in een artikel van de economenwebsite VOX. Ten opzichte van ceo’s die niet zelf een bedrijf hebben opgericht, ten opzichte van uitvinder-werknemers en ten opzichte van andere werknemers van innovatieve bedrijven zijn ondernemers bereid grotere risico’s te nemen. Ze zijn zelfredzamer, hebben meer controle en zijn prestatiegerichter.
Artikel VOX