Advies: Klaar voor de toekomst?

ICT transformeert onze economie: nieuwe producten verschijnen, wereldmarktleiders komen op en gaan ten onder. Markten fragmenteren, mkb-bedrijven bedienen de hele wereld, routinearbeid verdwijnt, robots verschijnen, nieuwe banen ontstaan. Daarnaast transformeert ICT onderzoek en innovatie. Internationale netwerken van onderzoekers worden steeds belangrijker. Onderzoek en innovatie worden meer datagedreven en transdisciplinair. Nederland moet zich daar beter op voorbereiden.

ICT centraal

Het is hoog tijd dat de ontwikkeling van de Nederlandse ICT-capaciteit in het hart van het overheidsbeleid komt. Dat vraagt allereerst om een duidelijke, integrale visie op de betekenis van ICT voor de ontwikkeling van de Nederlandse economie en samenleving. Ook is het van belang dat de publieke verantwoordelijkheid voor ICT veel beter binnen de rijksoverheid wordt gecoördineerd. “Misschien wordt het tijd dat een minister het initiatief naar zich toetrekt”, aldus AWTI-lid Emmo Meijer.

ICT in het innovatiebeleid

De topsectoren hebben de verantwoordelijkheid voor ICT-innovatie de afgelopen jaren samen gedeeld. Waar iedereen verantwoordelijk is, is niemand verantwoordelijk. De AWTI vindt dat het moment gekomen is waarop de topsectoren de krachten moeten bundelen en ICT-innovatie gezamenlijk moeten oppakken en financieren.

ICT in het onderzoeksbeleid

Toponderzoek in Nederland vereist een ICT-infrastructuur van wereldklasse. De overheid moet SURF (de ICT-samenwerkingsorganisatie van het Nederlandse hoger onderwijs en onderzoek) de middelen verschaffen om topkwaliteit in ICT te kunnen blijven bieden. Dat betekent bijvoorbeeld in de Nationale Wetenschapsagenda anticiperen op een toename aan ICT-investeringen. AWTI-voorzitter Uri Rosenthal: “De extra €12 miljoen voor drie jaar die het kabinet voor de zomer aan SURF heeft toegezegd, is slechts damage control. Willen we voorop blijven lopen, dan is veel meer nodig.”

ICT in het onderwijs

Een samenleving waarin ICT een dominante technologie is, stelt specifieke eisen aan onderwijs. Daarbij gaat het niet alleen om investeren in kennis op academisch niveau van data sciences en data analytics, machine learning en kunstmatige intelligentie. Het gaat er ook en vooral om te zorgen dat alle scholieren enig begrip ontwikkelen van wat met computertechnologie mogelijk is en hoe het werkt. Emmo Meijer: “Het beter ontwikkelen van digitale vaardigheden is een eerste stap in het tegengaan van technologische werkloosheid die mogelijk gepaard gaat met de snelle digitalisering van onze economie.”