Achtergrondstudie: Stimulating interdisciplinary research (Technopolis)
Technopolis Group heeft in opdracht van de AWTI een studie uitgevoerd naar hoe Duitsland, het VK, Finland en de Europese Unie te werk gaan bij het stimuleren van interdisciplinariteit en wat Nederland daarvan kan leren.
Uit het onderzoek blijkt dat, hoewel Nederland al veel vergelijkende maatregelen treft als de onderzochte landen, er een aantal lessen te trekken zijn. Deze omvatten het formuleren en kiezen voor thematische prioriteiten, het verbeteren van de processen ter beoordeling van interdisciplinaire onderzoeksvoorstellen, en het ontwikkelen van competenties om interdisciplinaire onderzoeken te organiseren.
Het onderzoeksrapport biedt een rijke weergave van de uiteenlopende activiteiten die in Duitsland, het VK, Finland en de Europese Unie worden ontplooid ter stimulering van interdisciplinariteit. De onderzoekers maken een analytisch onderscheid tussen activiteiten op het niveau van nationale of centrale overheden, op het niveau van publieke organisaties zoals onderzoeksfinanciers, belangenbehartigers en wetenschapsraden, en op het niveau van kennisinstellingen. Op al deze niveaus wordt in alle landen gewerkt aan het stimuleren van interdisciplinariteit.
De onderzoekers concluderen dat interdisciplinariteit al geruime tijd op de nationale of centrale strategische beleidsagenda staat, maar vaak is dat impliciet als onderdeel van maatschappelijke opgaven. Op het niveau van publieke organisaties, zoals onderzoeksfinanciers, belangenbehartigers en wetenschapsraden, wordt explicieter rekening gehouden met interdisciplinariteit. Niet als doel op zich, maar wel door bijvoorbeeld meer tijd of middelen te reserveren vanwege de extra uitdagingen die opkomen bij interdisciplinair onderzoek. Tot slot wordt geconcludeerd dat op het niveau van kennisinstellingen verschillende initiatieven ondernomen worden ter stimulering van interdisciplinariteit, zoals het creëren van gezamenlijke ruimten (‘shared spaces’) of interdisciplinaire onderwijsprogramma’s.
In een vergelijking met de Nederlandse situatie, valt op dat veel vergelijkbare initiatieven bestaan in de onderzochte landen. Toch kunnen de onderzochte initiatieven buiten Nederland als inspiratie dienen voor het verder stimuleren van interdisciplinariteit in Nederland. Dit rapport biedt een rijk overzicht daartoe, waaruit voor het advies Grenzeloos onderzoeken dankbaar geput is.