Kennis en onderzoek in het Nederlandse institutenlandschap

Hoe kunnen we kennis en onderzoek van de publieke onderzoeksinstituten beter benutten voor de maatschappelijke vraagstukken waar Nederland voor staat? De AWTI is gestart met een adviestraject waarin deze conceptvraag centraal staat.

Breed, divers, uitdagend en complex

In Nederland beschikken we over een breed en divers palet aan publieke onderzoeksinstituten die elk hun eigen en unieke plek hebben in een complex en open kennis- en onderzoekslandschap. Het gaat hierbij om instituten die structurele financiering ontvangen vanuit een ministerie. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de planbureaus, RIVM, KNMI, TNO, NIVEL en het Mulier Instituut en ook aan de instituten van NWO en KNAW. Dit landschap is historisch zo gegroeid en mede het resultaat van allerhande politieke, economische, technologische en maatschappelijke ontwikkelingen. De publieke onderzoeksinstituten staan niet op zich. Ze maken deel uit van een grotere wereld van organisaties die zich met kennis en onderzoek bezighouden en deze zullen zich onderling tot elkaar moeten verhouden. Daarnaast moeten ze zich – alleen en gezamenlijk – verhouden tot de ‘buitenwereld’. De context van publieke onderzoeksinstituten is daarom uitdagend en complex.

Aanpak

We starten met een inhoudelijke verkenning met als doel het institutenlandschap in kaart te brengen: waar hebben we het eigenlijk over? Relevante onderwerpen zijn bijvoorbeeld de (wettelijke) taken, doelstellingen en de organisatievorm van de publieke onderzoeksinstituten, de mate van institutionele autonomie en de wijze van financiering. Maar we zijn ook geïnteresseerd in de vraag hoe de publieke onderzoeksinstituten zich in de dagelijkse praktijk verhouden tot andere partijen binnen wetenschap, overheid en samenleving: hoe zien samenwerkingsverbanden eruit en hoe vullen verschillende partners elkaar aan? En het gaat ook over de vraag waar het huidige institutenlandschap niet meer voldoet en waar kansen liggen om tot een grotere maatschappelijke meerwaarde te komen. De AWTI vindt het belangrijk in dit proces oog te hebben voor de verschillende perspectieven en zal daarom in dit adviestraject onder andere groepsbijeenkomsten organiseren met een breed palet aan stakeholders.

Verwachte publicatiedatum

Najaar 2025

Contactpersonen

Karin Wittebrood
Marleen  van de Vate
Tara van Viegen
Eline Visser