Beeld: ©AWTI

AWTI e-mail alert 23 mei 2024

Het nieuwe kabinet wil fors gaan bezuinigen op hoger onderwijs en wetenschap. Het kennisveld reageert bezorgd op het hoofdlijnenakkoord. Het wetsvoorstel screening kennisveiligheid loopt vertraging op. De Europese Commissie investeert ruim een miljard in industriële defensieprojecten. Unesco presenteerde een rapport met aanbevelingen hoe beleidsinstrumenten voor wetenschap, technologie en innovatie kunnen worden ingezet voor het bereiken van de sociale ontwikkelingsdoelen en een rapport over de rol van open science in het bereiken van diezelfde doelen. Dit en meer in de e-mailalert van deze week.

De opvallendste berichten van de afgelopen week

TU Delft ontwikkelt autonoom vliegende drone met op hersenen geïnspireerde AI

Onderzoekers van de TU Delft hebben een drone ontwikkeld die informatie verwerkt en verstuurt op een manier die meer lijkt op hoe de hersenen werken (neuromorf), waardoor de informatieverwerking veel efficiënter is. “Dierenhersenen gebruiken minder energie dan de huidige diepe neurale netwerken die op GPU’s (grafische chips) draaien. Neuromorfe processoren zijn daarom zeer geschikt voor kleine drones omdat er geen zware en grote hardware en batterijen voor nodig zijn”, zo valt te lezen. Volgens de onderzoekers bevestigen hun metingen het potentieel van neuromorfe AI. Zo draaide het netwerk gemiddeld tussen de 274 en 1600 keer per seconde, terwijl hetzelfde netwerk op een kleine, ingebedde GPU slechts 25 keer per seconde draait. De resultaten zijn gepubliceerd in Science Robotics.
Artikel TU Delft
Publicatie Science Robotics


Europese kenniskoepels lanceren gezamenlijke campagne voor hoger O&I-budget

Een aantal Europese kenniskoepels hebben een gezamenlijke campagne ‘Research Matters’ gelanceerd. Science Business heeft hierover geschreven. De campagne benadrukt de rol van onderzoek en innovatie bij het aanpakken van mondiale problemen in aanloop naar de Europese verkiezingen. De campagne is een initiatief van de European Association of Communication Professionals in Higher Education (EUPRIO) en wordt onder andere gesteund door Science Europe, de European University Association (EUA), The Guild, LERU en EuroTech. De partijen pleiten onder andere voor een verdubbeling van het budget voor het volgende Kaderprogramma (KP10) en dat de lidstaten hun nationale O&I-investeringen verhogen naar de Lissabon-doelstelling van 3% van het BBP. “Het is belangrijk dat de beleidsmakers zowel op EU- als op nationaal niveau begrijpen dat als je toekomstig concurrentievermogen en veerkracht wilt, je moet investeren in je toekomst, en dat is hoger onderwijs, onderzoek en innovatie”, zegt Julien Chicot, hoofd onderzoek en innovatiebeleid bij The Guild, tegen Science Business. Science Europe lanceerde afgelopen week ook de ‘Vote for Science’ campagne. De koepel roept kandidaten voor de verkiezingen op om zich te verbinden aan de ‘vijf beloften om de toekomst van Europees onderzoek en innovatie veilig te stellen’.
Research Matters
Artikel Science Business
Artikel Science Europe


OESO: Beleidsmakers moeten anticiperen op groene arbeidsmarkt

Beleidsmakers moeten anticiperen op een veranderende arbeidsmarkt waarbij werknemers steeds vaker actief worden of moeten overstappen naar groene banen. Dat schrijft de OESO in een rapport. Het onderwijs wordt daarbij als belangrijk instrument genoemd, maar ook een arbeidsmarkt die herverdeling van werknemers bevordert. In dit licht stelt de OESO dat een grote mate van werknemersbescherming averechts kan werken bij deze transitie. "Een strikte bescherming van reguliere banen kan bijdragen aan segmentatie van de arbeidsmarkt, misallocatie en mismatches [..] en het reactievermogen van de arbeidsmarkt op veranderingen in de economische omstandigheden. Dit zou obstakels kunnen opwerpen voor de herverdeling van de arbeidsmarkt in verband met de groene transitie, vooral voor nieuwkomers", zo valt te lezen. Beleidsmakers zouden in deze transitie specifiek oog moeten hebben voor groepen en regio's waar de impact van de transitie groter is. "Dit vraagt om plaatsgebonden beleidsinterventies om het transitieproces op gemeenschapsniveau te begeleiden. Succesvolle beleidservaringen uit het verleden kunnen overheden helpen bij het ontwikkelen van op maat gemaakte benaderingen ter ondersteuning van een efficiënt en eerlijk transitieproces op de arbeidsmarkt", zo valt te lezen.
Rapport OESO

Nieuws en achtergronden uit Nederland

Forse bezuiniging op hoger onderwijs en wetenschap in coalitieakkoord

De beoogde coalitie van PVV, VVD, NSC en BBB wil fors bezuinigen op onderzoek en innovatie. Dat blijkt uit het coalitieakkoord en de budgettaire bijlage dat de partijleiders afgelopen donderdag presenteerden. De partijen willen onder andere de sectorplannen hoger onderwijs en wetenschap structureel verlagen (jaarlijks 215 miljoen vanaf 2026), het Nationaal Groeifonds uitfaseren (rondes 4 en 5 komen te vervallen, 6,8 miljard) en de middelen van het Fonds Onderzoek en Wetenschap verlagen (1,1 miljard). Voor de activiteiten van InvestNL wordt wel 1 miljard extra beschikbaar gesteld. Verder schrijven de partijen dat verbetering van het vestigingsklimaat voorop staat. Daarbij wordt onder andere gekeken naar fiscale maatregelen en krijgen de beschikbaarheid van talent, versterking van de kenniseconomie, innovatie, en (digitale) infrastructuur prioriteit. De partijen willen de kennis van digitalisering bij de overheid versterken. Het is ook opvallend dat de partijen fors willen bezuinigen op het aantal Rijksambtenaren (structurele vermindering van 22%, circa 25.000 FTE’s) en de uitgaven aan externe inhuur rijksbreed verlagen tot de Roemernorm. HOP en ScienceGuide hebben analyses geschreven over de plannen voor hoger onderwijs en wetenschap. Computable heeft gekeken naar de digitale thema’s in het akkoord.
Eindverslag en hoofdlijnenakkoord informateurs
Artikel HOP/U-Today
Artikel HOP/U-Today
Artikel ScienceGuide
Artikel ScienceGuide
Artikel Computable


Kennisveld bezorgd over Nederlandse kennispositie en innovatievermogen

Het kennisveld maakt zich zorgen over het hoofdlijnenakkoord van PVV, VVD, NSC en BBB. Dat blijkt uit de reacties van diverse koepels. De Kenniscoalitie, een samenwerkingsverband van ondernemers en wetenschappers, zegt bezorgd te zijn over de positie van Nederland als kennis- en innovatieland. “Als Nederland raken we verder achterop als we deze bezuinigingen op het gebied van kennis en innovatie doorvoeren”, zegt Kenniscoalitie-voorzitter Marcel Levi. Ook Universiteiten van Nederland (UNL) en Vereniging Hogescholen (VH) zijn kritisch. “De bezuinigingen op onderwijs en wetenschap zijn een dreun voor onze studenten en medewerkers die al enorm onder druk staan. Samen met het forse ingrijpen in het internationale karakter van universiteiten, schaden deze bezuinigingen ons goede onderwijs en onderzoek. Dat past niet bij de ambitie van de formerende partijen om de kenniseconomie en het verdienvermogen van Nederland te versterken. Hiermee zetten we de toekomst van de jongeren in ons land op het spel”, aldus Jouke de Vries, interim-voorzitter van UNL. Computable heeft de reacties van een aantal brancheverenigingen op het gebied van digitalisering gebundeld. Hier valt bijvoorbeeld te lezen dat NLdigital met gemengde gevoelens kijkt naar de manier waarop innovatie wordt aangepakt.
Nieuwsbericht NWO
Nieuwsbericht UNL
Nieuwsbericht VH
Artikel Computable


Recordbedrag aan innovatie investeringen met WBSO-steun

Nederlandse bedrijven hebben in 2023 voor een recordbedrag van 8,7 miljard euro in innovatie geïnvesteerd met steun vanuit de Wet bevordering speur- en ontwikkelingswerk (WBSO). Dat meldt minister Adriaansens. Via de WBSO kunnen bedrijven een deel van hun loonkosten en andere noodzakelijke uitgaven voor het doen van onderzoek en ontwikkeling (R&D) verlagen. “Innovatie is geen luxe, het is noodzaak. Om oplossingen te verzinnen voor de uitdagingen in bijvoorbeeld de zorg, voor nieuwe energie en schonere industriële productie. Maar ook om relevant te blijven als Nederland. We hebben innovatie nodig om onze boterham ook in de toekomst te kunnen verdienen”, aldus Adriaansens.
Persbericht Rijksoverheid


Vraag naar cybersecurityexperts zal verder toenemen

Er is een groeiende vraag naar cybersecurity expertise op de arbeidsmarkt en het is de verwachting dat deze vraag verder zal toenemen. Dat blijkt uit het onderzoek naar de kwalitatieve en kwantitatieve tekorten op de cybersecurityarbeidsmarkt, dat minister Adriaansens vorige week naar de Kamer stuurde. De groeiende vraag naar specialisten richt zich met name op medior en senior posities. In de beleidsreactie schrijft Adriaansens dat het onderzoek laat zien dat er een veelheid aan vraagstukken is die verspreid zijn over de gehele keten van onderwijs en arbeidsmarkt. “Er zal dan ook geen one-size-fits-all-oplossing zijn die alle deelproblemen gaat oplossen. Daar is een nauwe samenwerking voor nodig tussen partijen uit het onderwijsveld, bedrijfsleven, maatschappelijk middenveld en overheid”, aldus de minister. In de brief worden drie initiële vervolgstappen geschetst: 1) het opzetten van een programmalijn cybersecurity binnen de Human Capital Agenda ICT; 2) het vergroten van inzicht in en overzicht van de cybersecurity arbeidsmarkt; en 3) het opzetten van een NWO-call om de samenwerking tussen kennisinstellingen en het bedrijfsleven te stimuleren. De minister benadrukt dat het vraagstuk alleen samen met het veld kan worden opgelost.
Kamerbrief minister Adriaansens
Onderzoeksrapportage Onderwijs en Arbeidsmarkt Cybersecurity


Wetsvoorstel screening kennisveiligheid loopt opnieuw vertraging op

Minister Dijkgraaf heeft de Kamer laten weten dat het wetsvoorstel screening kennisveiligheid vertraging oploopt. Het streven was om het wetsvoorstel voor het zomerreces te publiceren voor openbare internetconsultatie. Dit tijdspad was afhankelijk van ‘drie fundamentele elementen’: 1) de afbakening en aanpak van sensitieve kennis en technologie in relatie tot de screening; 2) de afbakening van de doelgroep, waarover advies is gevraagd aan het College van de Rechten van de Mens; en 3) de uitvoering van de screening, waarbij de minister de uitkomsten van het vooronderzoek door de mogelijke uitvoerder van de screening (Justis) wil afwachten. “Recente ontwikkelingen op deze drie elementen brengen mij tot de conclusie dat ik mijn streven van openbare internetconsultatie voor het zomerreces niet kan halen”, schrijft Dijkgraaf. De Kamer wordt op korte termijn geïnformeerd over deze ontwikkelingen.
Kamerbrief minister Dijkgraaf


Kabinet reageert positief op EU-witboek over dual-use technologieën

Het kabinet is voorstander van meer gecoördineerde aandacht voor Europees technologisch leiderschap voor kritieke technologieën. Dat valt te lezen in de kabinetsappreciatie op het witboek over dual-use technologieën van de Europese Commissie. Het kabinet noemt het essentieel dat Nederlandse onderzoekers en innovators op wereldniveau kunnen samenwerken op het hoogste niveau via Horizon Europe. “Daarom is het kabinet voorstander van het open karakter van Horizon Europe. Het uitgangspunt ”open waar kan, gesloten waar nodig” is hierbij leidend”, zo valt te lezen. Afgelopen week heeft het kabinet ook schriftelijke vragen van de Kamer over de appreciatie beantwoord.
Kabinetsappreciatie
Beantwoording Kamervragen


NAVO-cyberconferentie in Den Haag

Afgelopen donderdag en vrijdag vond de NAVO-cyberconferentie plaats in Den Haag. De top is georganiseerd door Nederland en Roemenië. Tijdens de conferentie kwamen cyberexperts uit alle lidstaten en een aantal andere landen samen om afspraken te maken over cyberveiligheid. Minister Ollongren betoogde in haar toespraak dat het essentieel is dat NAVO-landen en het bedrijfsleven hun samenwerking versterken om cyberdreigingen vanuit Rusland, Iran en Noord-Korea effectief te kunnen adresseren.
Persbericht Rijksoverheid
Nieuwsbericht ministerie van Defensie


Dertig miljoen steun voor biomedische innovatie

MKB’ers en onderzoekers krijgen dertig miljoen euro om gezamenlijk te werken aan biomedische innovaties via de Subsidieregeling Regeneratief Geneeskundige Onderzoeksprojecten (SRGO). Minister Adriaansens heeft deze regeling vorige week gepubliceerd. “Nederland is sterk in het ontwikkelen van nieuwe technologieën, zoals regeneratieve geneeskunde, waar het zelfherstellende vermogen van het lichaam wordt gestimuleerd. De SRGO-regeling helpt om de samenwerking tussen wetenschap en mkb te vergroten. Zo kunnen we nog meer kennis omzetten in innovaties. Uiteindelijk leidt dat tot succesvolle behandelingen via regeneratieve geneeskunde”, aldus de minister. In de regeling is extra aandacht voor projecten die zich richten op regeneratief geneeskundige behandelmethoden op het deelgebied van orgaandonatie en -transplantatie.
Persbericht Rijksoverheid


Jetten positief over voortgang energie-innovatie instrumentarium

Het afgelopen jaar zijn er succesvolle openstellingen geweest van meerdere energie-innovatie regelingen. Dat schrijft minister Jetten in een Kamerbrief over de stand van zaken rondom het energie-innovatie instrumentarium. Volgens de minister was er veel belangstelling vanuit de markt voor de verschillende regelingen. De resultaten laten een verschuiving zien in het aandeel mkb (40%) en grootbedrijven (50%) dat gebruik maakt van de regelingen, vergeleken met kennisinstellingen (10%). Volgens Jetten komt dit overeen met de verschuiving naar meer projecten op een hoger Technology Readiness Level (TRL) niveau. Daarnaast kan geconstateerd worden dat door de jaren heen een groter aandeel private financiering tegenover de subsidiebedragen komt te staan, wat volgens Jetten duidt op een beter werkende markt. De minister schrijft ook dat de AWTI op dit moment werkt aan een advies over hoe het Nederlandse innovatiebeleid, in lijn met het Nationaal Plan Energiesysteem (NPE), nog gerichter kan bijdragen aan de transformatie van het energiesysteem die nodig is voor het behalen van de huidige energie- en klimaatdoelen.
Kamerbrief minister Jetten
Onderzoeksrapport Deltares


Kabinet verwelkomt oprichting van het Europees AI-bureau

Het kabinet verwelkomt de oprichting van het Europees AI-bureau en staat positief tegenover de taken zoals beschreven in het oprichtingsbesluit. Dat valt te lezen in een schriftelijk overleg. “Het AI-bureau heeft de exclusieve bevoegdheid om toezicht te houden op de naleving van de eisen aan AI-modellen voor algemene doeleinden («general purpose AI-models»), inclusief AI-modellen voor algemene doeleinden met systeemrisico’s. Daarnaast zal het AI-bureau op verschillende manieren bijdragen aan een effectieve uitvoering van de AI-verordening, onder andere door bij te dragen aan de ontwikkeling van richtsnoeren en uitvoerings- en gedelegeerde handelingen, het ontwikkelen van praktijkcodes, benchmarks en instrumenten voor naleving en het ondersteunen en bundelen van kennis uit de verschillende adviesorganen”, schrijft minister Adriaansens. Het AI-bureau moet ook bijdragen aan het Europese AI-innovatiebeleid en het coördineren van internationale samenwerking op het gebied van AI.
Kamerbrief minister Adriaansens

Nieuws en achtergronden uit de Europese Unie

Europese Raad neemt AI Act aan

Afgelopen dinsdag heeft de Europese Raad de AI Act goedgekeurd. Eerder ging het Europees Parlement al akkoord met de wet, wat betekent dat de wet nu definitief is aangenomen. De wetgeving zal ergens in de komende dagen gepubliceerd worden. Twintig dagen na publicatie zal de wet in werking treden. “De goedkeuring van de AI-wet is een belangrijke mijlpaal voor de Europese Unie. Deze baanbrekende wet, de eerste in zijn soort ter wereld, pakt een mondiale technologische uitdaging aan die ook kansen creëert voor onze samenlevingen en economieën”, zegt de Belgische staatssecretaris voor Digitalisering Michel namens de Raad. “Met de AI-wet benadrukt Europa het belang van vertrouwen, transparantie en verantwoordingsplicht bij de omgang met nieuwe technologieën, en zorgt er tegelijkertijd voor dat deze snel veranderende technologie kan floreren en de Europese innovatie kan stimuleren.”
Persbericht Europese Raad


Europese Commissie investeert meer dan één miljard in industriële defensie projecten

De Europese Commissie heeft aangekondigd in totaal meer dan één miljard euro toe te kennen aan 54 gezamenlijke O&O-projecten op het gebied van defensie. Het gaat om de toekenningen naar aanleiding van de calls voor 2023 van het European Defence Fund (EDF). De projecten moeten technologische excellentie ondersteunen op een aantal kritieke gebieden, zoals cyberdefensie en ruimtevaart. Er was veel animo voor de derde ronde van het fonds, met 76% meer voorstellen dan vorig jaar én een grote belangstelling vanuit het MKB. “Met deze ronde van het EDF zien we dat de nieuwe EU-regeling voor defensie-innovatie de aanpassing van civiele technologieën aan de defensiesector vergemakkelijkt en daardoor de Europese technologische en industriële defensiebasis concurrerender maakt”, aldus Eurocommissaris Vestager.
Persbericht Europese Commissie


Europese Commissie start nieuwe formele procedures tegen Meta

De Europese Commissie is een formele procedure gestart om te beoordelen of Meta mogelijk inbreuk heeft gemaakt op de Digital Services Act. Het gaat om verdenkingen dat Facebook en Instagram onvoldoende maatregelen nemen voor de bescherming van kinderen, waarbij verslavende algoritmen zogenaamde ‘rabbit hole’ effecten creëren. Eerder startte de Commissie al een formele procedure naar aanleiding vanwege onder andere misleidende reclame, politieke content en toegang tot data voor onderzoekers. De Commissies kan bij de grootste platforms en zoekmachines boetes opleggen tot 6% van hun mondiale jaaromzet of dwangsommen tot 5% van hun gemiddelde dagelijkse inkomsten.
Persbericht Europese Commissie
Artikel Euractiv


EU-rapport schetst maatregelen om toegankelijkheid en hergebruik van onderzoek te verbeteren

De Europese Commissie heeft een rapport gepubliceerd over het verbeteren van de toegang tot en het hergebruik van onderzoeksresultaten. In het rapport wordt gekeken naar de belemmeringen en uitdagingen voor de toegang tot en het hergebruik van door de overheid gefinancierde onderzoeksresultaten. Daarnaast worden de effecten van het EU-auteursrechtkader op onderzoek geëvalueerd en worden relevante bepalingen voor onderzoek op het gebied van EU-data en digitale wetgeving geïdentificeerd. De onderzoekers schetsen een aantal mogelijkheden voor wetgevende en niet-wetgevende maatregelen. “De kern van ons ambitieuze open wetenschapsbeleid ligt in een eenvoudige maar krachtige overtuiging: door de overheid gefinancierd onderzoek moet een publieke hulpbron zijn”, zegt Eurocommissaris Ivanova. “Bij onze voortdurende inspanningen in het kader van de Europese Onderzoeksruimte en de bijbehorende Beleidsagenda werken we nauw samen met de lidstaten, geassocieerde landen en belanghebbenden om een omgeving te creëren waarin kennis vrijelijk stroomt ten behoeve van de samenleving.”
Nieuwsbericht Europese Commissie


Fraunhofer-Gesellschaft sluit zich aan bij groeiende kritiek op EIT

Het Duitse Fraunhofer-Gesellschaft, een organisatie voor toegepast wetenschappelijk onderzoek, vindt dat het European Institute of Innovation & Technology (EIT) ‘er niet in slaagt toegevoegde waarde te bieden’. Dat schrijft Science Business. Er is groeiende kritiek op het EIT. De organisatie sluit zich aan bij eerdere kritiek de Deense en Letse overheid, die beiden pleiten om het EIT op te heffen in het volgende Kaderprogramma. Volgens het Fraunhofer-Gesellschaft is het EIT ‘te complex, duur en niet-transparant’ en slaagt het er niet in om toegevoegde waarde te bieden aan de innovatie-ecosystemen en het industriële concurrentievermogen van Europa.
Artikel Science Business


Europa concurreert op deeptech vooral met zichzelf

De EU slaagt er onvoldoende in om hoogstaand onderzoek naar sleuteltechnologieën om te zetten in nieuwe bedrijven en economische groei. Dat blijkt uit onderzoek van TNO-onderzoeker Sabine Kerssens in opdracht van het Duitse ‘Karlspreis’, waar zij is verkozen als ‘honourary fellow’. Kerssens heeft gekeken naar de ondersteuning in verschillende startupgroeifases van drie Europese landen die qua startup ecosysteem vooroplopen. Daarnaast is een vergelijking gemaakt tussen deze landen en de VS, Israël en Singapore. Het onderzoek laat zien dat de groei van deeptech startups uit de Europese landen achterblijft. Startups in Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk groeien de helft minder en in Nederland zelfs viermaal minder hard vergeleken met de Verenigde Staten. Het valt Kerssens op dat publieke initiatieven die deeptech technologie ondersteunen in Europa vaak stoppen bij de grens. Dit belemmert de toegang tot kapitaal, talent en een netwerk om technologie op de markt te brengen. “Europa heeft een enorme innovatiekracht, maar die moeten we gezamenlijk beter inzetten voor onze economie. Innovatie heeft pas impact als het op grote schaal wordt toegepast”, zegt Kerssens.
Artikel TNO
Publicatie Karlspreis


Onderwijsministers nemen conclusies aan over evidence-informed beleid binnen de ERA

Tijdens de afgelopen Onderwijs, Jeugdzaken, Cultuur en Sport-Raad (OJCS) hebben de Europese onderwijsministers Raadsconclusies aangenomen over het bevorderen van evidence-informed beleid binnen de Europese Onderwijsruimte (ERA). Daarover schrijft Neth-ER. In de conclusies stellen de ministers vier prioriteiten vast voor het gebruik van data ter bevordering van onderwijsbeleid. De Raad wijst onder andere op de inzet van betrouwbare en toegankelijke onderzoeks- en data-infrastructuren en wil dat er meer mogelijkheden komen voor onderzoek naar onderwijs, peer-learning- en beleidsexperimenten binnen bestaande EU-programma’s. Tijdens de Raad zijn ook conclusies aangenomen over leermobiliteitsdoelen.
Persbericht Europese Raad
Raadsconclusies
Artikel Neth-ER


Europese Commissie gaat afhankelijkheid van ‘lowtech’ microchips uit China onderzoeken

De Europese Commissie wil zijn focus van hightech naar lowtech microchips verbreden om de opkomst van elektrische voertuigen te kunnen ondersteunen. Aanleiding hiervoor is de angst voor een nieuwe uitdaging van Chinese gesubsidieerde bedrijven, schrijft Politico. De Commissie gaat Europese leveranciers en afnemers van chips ondervragen over oudere chips en naar de afhankelijkheid van leveringen uit China. De resultaten van het onderzoek worden tegen het einde van de zomer verwacht. De Verenigde Staten lanceerde in januari al een dergelijk onderzoek.
Artikel Politico


Europese Commissie presenteert aanbevelingen en richtlijnen om uitrol hernieuwbare energie te versnellen

De Europese Commissie heeft een reeks nieuwe en bijgewerkte aanbevelingen en richtlijnen op het gebied van hernieuwbare energie gepubliceerd. Het gaat onder andere om het versnellen van vergunningsprocedures, het sneller kunnen selecteren van gebieden voor hernieuwbare energieprojecten en meer mogelijkheden om veilingen te organiseren. De acties moeten lidstaten helpen om de overstap naar hernieuwbare energie te versnellen en de Russische import van fossiele brandstoffen terug te dringen. Euractiv heeft over de plannen geschreven.
Persbericht Europese Commissie
Artikel Euractiv

Nieuws en achtergronden uit de rest van de wereld

Aanbevelingen UNESCO voor inzet WTI voor sociale ontwikkelingsdoelen

De ontwikkelingstak van de Verenigde Naties, UNESCO, presenteerde afgelopen week twee rapporten met adviezen hoe beleidsinstrumenten voor wetenschap, technologie en innovatie kunnen worden ingezet voor het bereiken van de sociale ontwikkelingsdoelen (SDG). In het eerste rapport wordt een grondige analyse uitgevoerd van de vormgeving, implementatie en impact van de verschillende instrumenten in de verschillende regio's. Volgens UNESCO wordt een geavanceerd wetenschapssysteem gekenmerkt door een veelheid aan instrumenten. Zo kunnen belastingvoordelen innovatie aanjagen bij bedrijven, terwijl andere instrumenten de innnovatiemanagementcapaciteiten kunnen versterken. UNESCO pleit ervoor bij de vormgeving van beleid goed te kijken naar de onderbouwing van de effectiviteit (evidence based). Ook moeten de resultaten in de implementatiefase intensief worden gemonitord. Ook moeten financieringsbronnen worden gediversifieerd en het programmabeheer en de communicatie worden verbeterd. Tot slot wordt aanbevolen instrumenten in te zetten om transformatief leren te bevorderen.
Rapport UNESCO


UNESCO pleit voor mondiale en rechtvaardige open wetenschap

In het tweede UNESCO-rapport wordt dieper ingegaan op de rol van open science bij het bereiken van de SDG-doelstellingen. Vastgesteld wordt dat de groei van open wetenschap in regio's en onderzoeksterreinen ongelijkmatig is. "Er blijven hiaten bestaan langs de bestaande sociaal-economische, technologische en digitale kloof tussen landen. Een gebrek aan gelijkheid in de toegang tot financiering, vaardigheden en instrumenten verhindert dat open wetenschap haar volledige potentieel bereikt", zo valt te lezen. "De transitie naar open wetenschap vereist een verschuiving in de cultuur van de wetenschap. Alleen collectieve, collaboratieve en gecoördineerde actie en investeringen kunnen de transitie naar een werkelijk mondiale, rechtvaardige open wetenschap versnellen." Het rapport zet hiervoor de eerste stap.
Rapport UNESCO


Beleidsvoorstellen OESO om te anticiperen op groeiende digitale economie

In een periodiek rapport over de stand van de digitale economie worden door de OESO diverse relevante beleidsvoorstellen gedaan om te kunnen anticiperen op de digitale ontwikkelingen van de toekomst. Zo is het belangrijk om de digitalisering van de economie te meten om tijdig overheidsbeleid te kunnen ontwerpen en implementeren. Ook moet geanticipeerd worden op de opkomst van AI. Niet alleen via regelgeving rondom het gebruik, maar ook door te zorgen voor voldoende rekenkracht en beleid om de milieubelasting te kunnen beheersen. Verder moeten beleidsmakers nadenken over een ecosysteem voor connectiviteit nu veel verbindingen niet meer landgebonden zijn. Denk aan drones, satellieten en vliegtuigen. Daarnaast zouden de mogelijkheden van digitale innovatie beter kunnen worden benut door data en technologie breder toegankelijk te maken en mensen digitaal vaardiger te maken. Uit de cijfers van de OESO komt naar voren dat over het algemeen de digitale economie veel sneller groeit dan de totale economie. Zowel Nederland als België scoren daarbij uitstekend. Voor 2023 staat België achter het VK op plek twee met een groei van de ICT-sector van 11,52 procent in de afgelopen tien jaar. Nederland staat met 10,21 procent op plek vijf.
Rapport OESO


OESO: 12 valkuilen voor innovatielabs

In een achtergrondartikel worden door de OESO 12 valkuilen genoemd die ervoor kunnen zorgen dat publieke innovatielabs mislukken. Voor de analyse werden 137 casus uit 37 landen onderzocht. Zo wordt gewaarschuwd dat er vaak vooral oog is voor de oplossing in plaats van het probleem. Dit kan te maken hebben met ongewenste druk om resultaten te leveren. Ook wordt opgeroepen om je te richten op 'een gebalanceerd portfolio' om te voorkomen dat er allerlei laaghangend fruit wordt geplukt en vooral snelle resultaten worden geboekt. "De meeste veranderingsprocessen vergen tijd. Om innovaties op schaal te brengen is het redelijk om een tijdsperiode van tien tot twaalf jaar te berekenen. Dergelijke tijdshorizonten liggen realistisch gezien buiten de levenscyclus van een laboratorium en teams moeten vanaf het begin plannen hoe ze met verwijzingen omgaan", zo valt te lezen. In dit licht is het dus ook belangrijk om goed na te denken over de langetermijnvisie met voldoende capaciteit en middelen.
Artikel OESO


Australische regering investeert miljarden in hernieuwbare energie en innovatie

De Australische regering heeft het ‘Future Made in Australia’ pakket van 22,7 miljard dollar aangekondigd om te investeren in industrie, energie, materialen en vaardigheden. De regering wil bijvoorbeeld meer dan 500 miljoen investeren in de oprichting van een ‘Battery Breakthrough Initiative’, één miljard investeren voor een impuls in het hernieuwbare energie-programma ‘Solar Sunshot’ en 1,7 miljard dollar voor het ‘Future Made in Australia Innovation Fund’. De Australian Academy of Science vindt het positief dat wetenschap en technologie centraal staan in het beleid, maar waarschuwt tegelijkertijd dat de nationale investeringen in wetenschap en onderzoek blijven afnemen.
Nieuwsbericht Australische regering
Nieuwsbericht Australian Academy of Science


Merics: De rol van Chinese denktanks onder Xi Jinping

De Chinese regering streeft er al bijna tien jaar naar om de activiteiten van Chinese denktanks beter af te stemmen op de politieke agenda’s. Dat stelt denktank Merics in een analyse van de invloed van Xi Jinping op Chinese denktanks. Volgens Merics zijn er verschillende soorten denktanks die verschillende posities binnen het Chinese systeem vervullen: van volledige partij-staatintegratie tot minder politieke voorkeuren. Onder Xi Jinping zou de ruimte voor werkelijk onafhankelijke denktanks verwaarloosbaar zijn geworden en staan particuliere denktanks zelfs onder toezicht. Merics waarschuwt dat dit ook invloed heeft op buitenlandse actoren, omdat de denktanks zich mengen in mondiale beleidsdebatten. Tegelijkertijd stelt Merics dat directe communicatielijnen met denktanks zorgen voor meer uitwisseling buiten de officiële diplomatieke kanalen, wat positief kan zijn in tijden van oplopende spanningen.
Analyse Merics


Vrees voor handelsoorlog door nieuwe importmaatregelen VS tegen China

In analyses van onder andere CSIS en Bruegel wordt gewaarschuwd voor de mogelijke gevolgen van het besluit van de regering-Biden vorige week om de importtarieven van Chinese producten (halfgeleiders, zonnecellen, elektrische auto's, etc) fors te verhogen. Zo wordt erop gewezen dat de energietransitie mede door goedkope Chinese producten (zonnepanelen, elektrische auto's) voor huishoudens in het westen betaalbaar kon worden gehouden. "Het is niet verstandig van de VS om van zichzelf een eiland te maken; in plaats daarvan moeten investeringen in innovatie hier gericht zijn op het creëren van aantrekkelijke technologieën voor toepassing in het buitenland. Te veel protectionisme brengt dat in gevaar", zo valt te lezen in de analyse van CSIS waarbij diverse experts aan het woord komen. Ook zijn processen om de toeleveringsketens aan te passen voor Amerikaanse bedrijven kostbaar en tijdrovend. De directe impact van de nieuwe beperkingen zal volgens de experts echter beperkt zijn. De importtarieven waren op initiatief van toenmalig president Trump al hoog en de markt voor elektrische auto's uit China is in de VS al marginaal. De stap wordt dan ook vooral gezien als een manier voor Biden om zijn positie in het licht van de presidentsverkiezingen te versterken. Wel kan de impact groot zijn op het brede geopolitieke en handelstoneel. Volgens Bruegel zou de EU zich gedwongen voelen om eveneens protectionistische maatregelen te nemen, met een escalerende mondiale handelsoorlog tot gevolg.
Nieuwsbericht Reuters
Analyse CSIS
Analyse Bruegel


Amerikaanse Senaat presenteert AI-routekaart

De AI-werkgroep van de Amerikaanse Senaat heeft zijn AI Framework gepresenteerd. Het kader richt zich op acht aandachtsgebieden, waaronder het ondersteunen van Amerikaanse AI-innovatie, AI en de beroepsbevolking, AI-toepassingen met grote impact en nationale veiligheid. De werkgroep beveelt aan om ten minste 32 miljard dollar aan federale financiering vrij te maken voor AI-innovatieprojecten. NextGov heeft over de plannen geschreven. De Amerikaanse denktank Information Technology & Innovation Foundation (ITIF) reageert positief op de aankondiging en is daarbij kritisch op de EU. “De routekaart zal de Verenigde Staten helpen de valkuilen waarmee Europa wordt geconfronteerd te vermijden. De EU-beleidsmakers zijn er niet in geslaagd prioriteit te geven aan AI-innovatie en -adoptie en zijn in een stringent regelgevingsregime terechtgekomen, waardoor ze zich nu zorgen maken of ze zichzelf in de voet hebben geschoten en ooit de Amerikaanse economie zullen kunnen inhalen. De routekaart suggereert dat het Congres leert van dit waarschuwende verhaal”, zo valt te lezen in de reactie van de denktank.
Artikel NextGov
Publicatie ITIF


Wilt u geen nieuws missen over de AWTI? Volg ons dan ook op LinkedIn