Forse bezuiniging op hoger onderwijs en wetenschap in coalitieakkoord
De beoogde coalitie van PVV, VVD, NSC en BBB wil fors bezuinigen op onderzoek en innovatie. Dat blijkt uit het coalitieakkoord en de budgettaire bijlage dat de partijleiders afgelopen donderdag presenteerden. De partijen willen onder andere de sectorplannen hoger onderwijs en wetenschap structureel verlagen (jaarlijks 215 miljoen vanaf 2026), het Nationaal Groeifonds uitfaseren (rondes 4 en 5 komen te vervallen, 6,8 miljard) en de middelen van het Fonds Onderzoek en Wetenschap verlagen (1,1 miljard). Voor de activiteiten van InvestNL wordt wel 1 miljard extra beschikbaar gesteld. Verder schrijven de partijen dat verbetering van het vestigingsklimaat voorop staat. Daarbij wordt onder andere gekeken naar fiscale maatregelen en krijgen de beschikbaarheid van talent, versterking van de kenniseconomie, innovatie, en (digitale) infrastructuur prioriteit. De partijen willen de kennis van digitalisering bij de overheid versterken. Het is ook opvallend dat de partijen fors willen bezuinigen op het aantal Rijksambtenaren (structurele vermindering van 22%, circa 25.000 FTE’s) en de uitgaven aan externe inhuur rijksbreed verlagen tot de Roemernorm. HOP en ScienceGuide hebben analyses geschreven over de plannen voor hoger onderwijs en wetenschap. Computable heeft gekeken naar de digitale thema’s in het akkoord.
Eindverslag en hoofdlijnenakkoord informateurs
Artikel HOP/U-Today
Artikel HOP/U-Today
Artikel ScienceGuide
Artikel ScienceGuide
Artikel Computable
Kennisveld bezorgd over Nederlandse kennispositie en innovatievermogen
Het kennisveld maakt zich zorgen over het hoofdlijnenakkoord van PVV, VVD, NSC en BBB. Dat blijkt uit de reacties van diverse koepels. De Kenniscoalitie, een samenwerkingsverband van ondernemers en wetenschappers, zegt bezorgd te zijn over de positie van Nederland als kennis- en innovatieland. “Als Nederland raken we verder achterop als we deze bezuinigingen op het gebied van kennis en innovatie doorvoeren”, zegt Kenniscoalitie-voorzitter Marcel Levi. Ook Universiteiten van Nederland (UNL) en Vereniging Hogescholen (VH) zijn kritisch. “De bezuinigingen op onderwijs en wetenschap zijn een dreun voor onze studenten en medewerkers die al enorm onder druk staan. Samen met het forse ingrijpen in het internationale karakter van universiteiten, schaden deze bezuinigingen ons goede onderwijs en onderzoek. Dat past niet bij de ambitie van de formerende partijen om de kenniseconomie en het verdienvermogen van Nederland te versterken. Hiermee zetten we de toekomst van de jongeren in ons land op het spel”, aldus Jouke de Vries, interim-voorzitter van UNL. Computable heeft de reacties van een aantal brancheverenigingen op het gebied van digitalisering gebundeld. Hier valt bijvoorbeeld te lezen dat NLdigital met gemengde gevoelens kijkt naar de manier waarop innovatie wordt aangepakt.
Nieuwsbericht NWO
Nieuwsbericht UNL
Nieuwsbericht VH
Artikel Computable
Recordbedrag aan innovatie investeringen met WBSO-steun
Nederlandse bedrijven hebben in 2023 voor een recordbedrag van 8,7 miljard euro in innovatie geïnvesteerd met steun vanuit de Wet bevordering speur- en ontwikkelingswerk (WBSO). Dat meldt minister Adriaansens. Via de WBSO kunnen bedrijven een deel van hun loonkosten en andere noodzakelijke uitgaven voor het doen van onderzoek en ontwikkeling (R&D) verlagen. “Innovatie is geen luxe, het is noodzaak. Om oplossingen te verzinnen voor de uitdagingen in bijvoorbeeld de zorg, voor nieuwe energie en schonere industriële productie. Maar ook om relevant te blijven als Nederland. We hebben innovatie nodig om onze boterham ook in de toekomst te kunnen verdienen”, aldus Adriaansens.
Persbericht Rijksoverheid
Vraag naar cybersecurityexperts zal verder toenemen
Er is een groeiende vraag naar cybersecurity expertise op de arbeidsmarkt en het is de verwachting dat deze vraag verder zal toenemen. Dat blijkt uit het onderzoek naar de kwalitatieve en kwantitatieve tekorten op de cybersecurityarbeidsmarkt, dat minister Adriaansens vorige week naar de Kamer stuurde. De groeiende vraag naar specialisten richt zich met name op medior en senior posities. In de beleidsreactie schrijft Adriaansens dat het onderzoek laat zien dat er een veelheid aan vraagstukken is die verspreid zijn over de gehele keten van onderwijs en arbeidsmarkt. “Er zal dan ook geen one-size-fits-all-oplossing zijn die alle deelproblemen gaat oplossen. Daar is een nauwe samenwerking voor nodig tussen partijen uit het onderwijsveld, bedrijfsleven, maatschappelijk middenveld en overheid”, aldus de minister. In de brief worden drie initiële vervolgstappen geschetst: 1) het opzetten van een programmalijn cybersecurity binnen de Human Capital Agenda ICT; 2) het vergroten van inzicht in en overzicht van de cybersecurity arbeidsmarkt; en 3) het opzetten van een NWO-call om de samenwerking tussen kennisinstellingen en het bedrijfsleven te stimuleren. De minister benadrukt dat het vraagstuk alleen samen met het veld kan worden opgelost.
Kamerbrief minister Adriaansens
Onderzoeksrapportage Onderwijs en Arbeidsmarkt Cybersecurity
Wetsvoorstel screening kennisveiligheid loopt opnieuw vertraging op
Minister Dijkgraaf heeft de Kamer laten weten dat het wetsvoorstel screening kennisveiligheid vertraging oploopt. Het streven was om het wetsvoorstel voor het zomerreces te publiceren voor openbare internetconsultatie. Dit tijdspad was afhankelijk van ‘drie fundamentele elementen’: 1) de afbakening en aanpak van sensitieve kennis en technologie in relatie tot de screening; 2) de afbakening van de doelgroep, waarover advies is gevraagd aan het College van de Rechten van de Mens; en 3) de uitvoering van de screening, waarbij de minister de uitkomsten van het vooronderzoek door de mogelijke uitvoerder van de screening (Justis) wil afwachten. “Recente ontwikkelingen op deze drie elementen brengen mij tot de conclusie dat ik mijn streven van openbare internetconsultatie voor het zomerreces niet kan halen”, schrijft Dijkgraaf. De Kamer wordt op korte termijn geïnformeerd over deze ontwikkelingen.
Kamerbrief minister Dijkgraaf
Kabinet reageert positief op EU-witboek over dual-use technologieën
Het kabinet is voorstander van meer gecoördineerde aandacht voor Europees technologisch leiderschap voor kritieke technologieën. Dat valt te lezen in de kabinetsappreciatie op het witboek over dual-use technologieën van de Europese Commissie. Het kabinet noemt het essentieel dat Nederlandse onderzoekers en innovators op wereldniveau kunnen samenwerken op het hoogste niveau via Horizon Europe. “Daarom is het kabinet voorstander van het open karakter van Horizon Europe. Het uitgangspunt ”open waar kan, gesloten waar nodig” is hierbij leidend”, zo valt te lezen. Afgelopen week heeft het kabinet ook schriftelijke vragen van de Kamer over de appreciatie beantwoord.
Kabinetsappreciatie
Beantwoording Kamervragen
NAVO-cyberconferentie in Den Haag
Afgelopen donderdag en vrijdag vond de NAVO-cyberconferentie plaats in Den Haag. De top is georganiseerd door Nederland en Roemenië. Tijdens de conferentie kwamen cyberexperts uit alle lidstaten en een aantal andere landen samen om afspraken te maken over cyberveiligheid. Minister Ollongren betoogde in haar toespraak dat het essentieel is dat NAVO-landen en het bedrijfsleven hun samenwerking versterken om cyberdreigingen vanuit Rusland, Iran en Noord-Korea effectief te kunnen adresseren.
Persbericht Rijksoverheid
Nieuwsbericht ministerie van Defensie
Dertig miljoen steun voor biomedische innovatie
MKB’ers en onderzoekers krijgen dertig miljoen euro om gezamenlijk te werken aan biomedische innovaties via de Subsidieregeling Regeneratief Geneeskundige Onderzoeksprojecten (SRGO). Minister Adriaansens heeft deze regeling vorige week gepubliceerd. “Nederland is sterk in het ontwikkelen van nieuwe technologieën, zoals regeneratieve geneeskunde, waar het zelfherstellende vermogen van het lichaam wordt gestimuleerd. De SRGO-regeling helpt om de samenwerking tussen wetenschap en mkb te vergroten. Zo kunnen we nog meer kennis omzetten in innovaties. Uiteindelijk leidt dat tot succesvolle behandelingen via regeneratieve geneeskunde”, aldus de minister. In de regeling is extra aandacht voor projecten die zich richten op regeneratief geneeskundige behandelmethoden op het deelgebied van orgaandonatie en -transplantatie.
Persbericht Rijksoverheid
Jetten positief over voortgang energie-innovatie instrumentarium
Het afgelopen jaar zijn er succesvolle openstellingen geweest van meerdere energie-innovatie regelingen. Dat schrijft minister Jetten in een Kamerbrief over de stand van zaken rondom het energie-innovatie instrumentarium. Volgens de minister was er veel belangstelling vanuit de markt voor de verschillende regelingen. De resultaten laten een verschuiving zien in het aandeel mkb (40%) en grootbedrijven (50%) dat gebruik maakt van de regelingen, vergeleken met kennisinstellingen (10%). Volgens Jetten komt dit overeen met de verschuiving naar meer projecten op een hoger Technology Readiness Level (TRL) niveau. Daarnaast kan geconstateerd worden dat door de jaren heen een groter aandeel private financiering tegenover de subsidiebedragen komt te staan, wat volgens Jetten duidt op een beter werkende markt. De minister schrijft ook dat de AWTI op dit moment werkt aan een advies over hoe het Nederlandse innovatiebeleid, in lijn met het Nationaal Plan Energiesysteem (NPE), nog gerichter kan bijdragen aan de transformatie van het energiesysteem die nodig is voor het behalen van de huidige energie- en klimaatdoelen.
Kamerbrief minister Jetten
Onderzoeksrapport Deltares
Kabinet verwelkomt oprichting van het Europees AI-bureau
Het kabinet verwelkomt de oprichting van het Europees AI-bureau en staat positief tegenover de taken zoals beschreven in het oprichtingsbesluit. Dat valt te lezen in een schriftelijk overleg. “Het AI-bureau heeft de exclusieve bevoegdheid om toezicht te houden op de naleving van de eisen aan AI-modellen voor algemene doeleinden («general purpose AI-models»), inclusief AI-modellen voor algemene doeleinden met systeemrisico’s. Daarnaast zal het AI-bureau op verschillende manieren bijdragen aan een effectieve uitvoering van de AI-verordening, onder andere door bij te dragen aan de ontwikkeling van richtsnoeren en uitvoerings- en gedelegeerde handelingen, het ontwikkelen van praktijkcodes, benchmarks en instrumenten voor naleving en het ondersteunen en bundelen van kennis uit de verschillende adviesorganen”, schrijft minister Adriaansens. Het AI-bureau moet ook bijdragen aan het Europese AI-innovatiebeleid en het coördineren van internationale samenwerking op het gebied van AI.
Kamerbrief minister Adriaansens