AWTI e-mail alert 14 maart 2023

Bedrijven en kennisorganisaties sturen brandbrief over innovatie- en ondernemingsklimaat

Een groep bedrijven en kennisinstellingen heeft het kabinet een brandbrief gestuurd met zorgen over het innovatie- en ondernemingsklimaat en de betrouwbaarheid van de overheid. De aanleiding van de brief is de onduidelijkheid over de doorgang van het Nationaal Groeifonds. In een recent debat over het verdienvermogen van Nederland heeft minister Adriaansens aangekondigd de vierde ronde van het Groeifonds enkele maanden uit te stellen. De brief is een initiatief van de brancheorganisatie van de digitale sector NLdigital en ondernemersorganisatie van de technologische industrie FME. De ondertekenaars benadrukken dat de overheid zich onvoldoende beseft dat op korte termijn actie nodig is. “De Tweede Kamer is bezig met kortetermijnpolitiek, ze zijn het innovatieklimaat van Nederland verder aan het slopen. Kijk naar de schrijnende voorbeelden; er wordt gegraaid uit het Nationaal Groeifonds en de 30%-regeling is versoberd. Wat de Kamer zich moet realiseren is dat er behoefte is aan stabiliteit en continuïteit voor het bedrijfsleven”, zegt FME voorzitter Theo Henrar. NLdigital voorzitter Lotte de Bruijn waarschuwt dat veel inspanningen van de afgelopen jaren voor niets zijn geweest als de geldkraan van het Nationaal Groeifonds nu wordt dichtgedraaid. “Je kunt niet klagen over dat wij steeds afhankelijker worden van het buitenland, onder andere op digitaal vlak, als we zelf de investeringen in kennis en innovatie inperken.”
Persbericht NLdigital
Nieuwsbericht NWO

Nieuwe Europese Codes of Practice over co-creatie en betrokkenheid van burgers bij kennisvalorisatie

De Europese Commissie heeft twee aanbevelingen gepubliceerd voor nieuwe Codes of Practice over co-creatie tussen industrie en de academische wereld én over betrokkenheid van burgers bij kennisvalorisatie. “Om nieuwe technologieën, producten en diensten in Europa te ontwikkelen en ervoor te zorgen dat innovatieve oplossingen worden toegepast, moeten de academische wereld en de industrie nauw samenwerken. Een sterke betrokkenheid van burgers is van cruciaal belang voor het versnellen van de introductie van innovatieve oplossingen die beter aansluiten bij de behoeften van mensen”, zegt Eurocommissaris Ivanova. “Deze praktijkcodes, ontwikkeld met stakeholders, zullen een waardevol instrument zijn om de kloof tussen laboratorium en markt te overbruggen en kennisvalorisatie te stimuleren.”
Nieuwsbericht Europese Commissie
Publicatie Europese Commissie

OESO presenteert nieuwe definitie AI

De OESO heeft afgelopen week de aangepaste definitie van AI toegelicht. De wijziging was nodig om de relevantie en technische aspecten te kunnen blijven ondersteunen en kan helpen bij het vormgeven van regulering. De definitie is nu: "Een AI-systeem is een machinegebaseerd systeem dat, voor expliciete of impliciete doelstellingen, uit de input die het ontvangt afleidt hoe outputs moeten worden gegenereerd, zoals voorspellingen, inhoud, aanbevelingen of beslissingen die fysieke of virtuele omgevingen kunnen beïnvloeden. Verschillende AI-systemen variëren in hun mate van autonomie en aanpassingsvermogen na implementatie". In het memorandum en de blogpost wordt de herziening nader toegelicht.
Memorandum OESO
Blogpost OESO

Dijkgraaf informeert Kamer over kennisveiligheid aan hogescholen en omgang met Chinese beursprogramma’s

Minister Dijkgraaf heeft de Kamer een uitgebreide voortgangsbrief over de aanpak kennisveiligheid gestuurd. Hierbij biedt de minister het Sectorbeeld kennisveiligheid hogescholen aan. “Uit dit Sectorbeeld blijkt dat de aandacht voor kennisveiligheid bij hogescholen sinds 2022 in een stroomversnelling is geraakt. Met name de grotere hogescholen hebben belangrijke stappen gezet met het implementeren van maatregelen”, aldus Dijkgraaf. Tegelijkertijd is er een aantal scholen dat de relevantie van het kennisveiligheidsbeleid voor hun instelling lager inschat. De Vereniging Hogescholen (VH) heeft aangekondigd bij alle hogescholen na te gaan of er concrete vervolgstappen zijn gezet naar aanleiding van de nulmeting. Eerder ontving de Kamer al het sectorbeeld over de universiteiten. Het sectorbeeld over de NWO- en KNAW-instituten wordt voor de zomer verwacht. Verder heeft de minister een onderzoek naar het beursprogramma van de China Scholarship Council (CSC) gepresenteerd. “Het rapport wijst uit dat er landelijk en op instellingsniveau geen financiële of wetenschappelijke afhankelijkheid is van het CSC-beurzenprogramma. Wel bestaat bij elf afdelingen en faculteiten meer dan 15 procent van het totale aantal internationale promovendi uit CSC-bursalen”, zo valt te lezen. De minister ziet dit laatste als kwetsbaarheid en gaat in gesprek met instellingen over hoe zij dit soort afhankelijkheden denken te gaan beperken.
Kamerbrief minister Dijkgraaf
Sectorbeeld kennisveiligheid hogescholen
Reactie Vereniging Hogescholen
Dutch collaboration with PhD students sponsored by the China Scholarship Council

Monitor Europees Parlement: Nederlandse academische vrijheid verslechtert

De Nederlandse academische vrijheid scoorde in 2023 op drie van de vijf categorieën slechter dan vorig jaar, blijkt uit de jaarlijkse ‘Academic Freedom Monitor’ van het Europees Parlement. Neth-ER heeft een artikel geschreven over de Nederlandse resultaten. Nederland scoort slechter op vrijheid in onderzoek en onderwijs, vrijheid van academische uitwisseling en verspreiding en integriteit op de campus. De institutionele autonomie van Nederlandse instellingen is wel toegenomen. De vrijheid van academische en culturele uiting blijft stabiel.
Artikel Neth-ER
Publicatie European Parliamentary Research Service

Effectiever innoveren voor het oplossen van maatschappelijke opgaven

Het huidige innovatie-instrumentarium sluit niet aan op nieuwe manieren van gezamenlijk innoveren die nodig zijn om maatschappelijke problemen op te lossen en de economie te versterken. Dat betogen experts van TNO, Deltares, Klimaatonderzoek Initiatief Nederland (KIN) en de Erasmus Universiteit in een whitepaper. De schrijvers benadrukken de noodzaak van een andere aanpak van innovatie en nieuwe vormen van samenwerking. Aan de hand van zes voorbeelden schetsen zij de ‘mismatch’ in het huidige systeem én de kenmerken van een innovatie-instrumentarium waarmee we systeemveranderingen teweeg kunnen brengen. Tijdens de conferentie ‘Transitie naar transdisciplinair onderzoek’ op 11 april gaan experts met beleidsmakers en andere belangstellenden in gesprek over hun visie op dit nieuwe instrumentarium.
Artikel TNO
Whitepaper

Kabinet erkent risico’s van kwantumcomputing encryptie

De risico’s van kwantumcomputing encryptie moeten tijdig beheerst worden. Dat schrijft staatssecretaris Van Huffelen in de beantwoording op vragen van D66. “De benodigde veranderingen om gegevens en communicatie te beschermen tegen de capaciteiten van kwantumcomputers zijn complex, omvangrijk en zullen vele jaren in beslag nemen. Nu beginnen met voorbereiden is dan ook noodzakelijk om risico’s, inspanning en kosten te kunnen spreiden”, zo valt te lezen. Van Huffelen verwijst hoofdzakelijk naar het Rijksbreed samenwerkingsprogramma Quantumveilige Cryptografie (QvC-Rijk), waarover de Kamer in november 2023 is geïnformeerd. Ook moeten de NIS2-richtlijn en Baseline Informatiebeveiliging Overheid (BIO) zorgen dat organisaties in actie komen. iBestuur heeft geschreven over de beantwoording.
Antwoorden op Kamervragen
Artikel iBestuur

ACM en RDI: Fabrikanten en verkopers moeten meer doen om slimme apparaten werkend en veilig te houden

Fabrikanten en verkopers moeten meer doen om slimme apparaten werkend en veilig te houden. Dat stellen de Rijksinspectie Digitale Infrastructuur (RDI) en de Autoriteit Consument en Markt (ACM) in een gezamenlijk onderzoek naar de werking en veiligheid van slimme apparaten. De belangrijkste uitkomst is dat de informatie die consumenten ontvangen bij de aankoop van hun apparaat vaak te wensen over laat. De technische veiligheid blijkt meestal wel in orde. Het is de eerste keer dat de toezichthouders gezamenlijk onderzoek doen. De uitkomsten moeten voor beide toezichthouders de basis vormen voor het toezicht op slimme apparaten.
Nieuwsbericht RDI

Rapport: Algoritmisch management vereist afspraken tussen werkgevers en werknemers

Binnen bedrijven en organisaties moeten werkgevers en werknemers het gesprek aangaan over het inzetten van algoritmes en het gebruik van data bij het aansturen van medewerkers. Dat concluderen onderzoekers van TNO en het Rathenau Instituut in het rapport ‘Eigen ritme of algoritme’. In het rapport wordt gekeken hoe elementen van algoritmisch management worden ingezet buiten de zogenoemde platformeconomie. “De manier waarop algoritmisch management wordt ingezet, is bepalend voor de effecten op de werkbeleving van werknemers”, zegt onderzoeker Wouter van der Torre van TNO. “Als die meer controle ervaren door de inzet van technologie, ervaren ze bijvoorbeeld ook minder autonomie en meer werkdruk en burn-outklachten.” De onderzoekers adviseren dat werkgevers en werknemers nu het gesprek aangaan om afspraken te maken over algoritmisch management.
Nieuwsbericht Rathenau instituut
Publicatie Rathenau Instituut

Positieve evaluatie voor Uitvoeringsplan investeringen digitale onderzoeksinfrastructuur

Het Uitvoeringsplan investeringen digitale onderzoeksinfrastructuur is positief geëvalueerd en hoeft niet herzien te worden, meldt NWO. In de evaluatie is onderzocht in welke mate de extra investeringen in digitale onderzoeksinfrastructuur het gewenste effect hebben bereikt. Hierbij is onder andere gekeken naar de investeringen in High Performance Computing (HPC), de lokale Digital Competence Centers (LDCC’s) en middelen voor het eScience Center. NWO schrijft dat zij met de diverse aanbevelingen aan de slag gaan.
Nieuwsbericht NWO

Yeşilgöz positief over voortgang Digital Trust Center

Minister Yeşilgöz verwacht dat de ontwikkeling van een eenduidig mkb-keurmerk om het mkb beter te ondersteunen bij hun cybersecuritybeleid een doorlooptijd van twee jaar zal hebben en eind 2025 gereed zal zijn. Dat valt te lezen in een voortgangsbrief over het Digital Trust Center (DTC) en het Computer Security Incident Response Team voor digitale diensten (CSIRT-DSP). Het DTC werkt ook aan de mogelijkheid om een eigen cyberoefening aan te bieden die partijen zelf – zonder begeleiding – kunnen uitvoeren. De minister verwacht dat deze oefening, ondersteund door de tevens toegezegde campagne, in de eerste helft van dit jaar gelanceerd zal worden. De minister is tevreden over de resultaten van 2023 van het DTC en schrijft dat de gestelde ambities zijn behaald.
Kamerbrief minister Yeşilgöz

Europees Parlement stemt in met AI Act

Een ruime meerderheid van het Europees Parlement heeft voor de AI Act gestemd. De lidstaten gaven eerder al groen licht voor de wet. De wet moet de basis vormen voor de regulering van AI. Hiervoor worden een aantal risicocategorieën geschetst, met bijbehorende verplichtingen. Systemen die een onaanvaardbaar risico met zich meebrengen, zoals het in gevaar brengen van de rechten van burgers, worden verboden. Naar verwachting wordt de wet officieel gepubliceerd in mei. Vervolgens zullen de nieuwe regels in fasen van kracht worden.
Persbericht Europees Parlement
Artikel NOS

Voorlopig politiek akkoord over Cyber Solidarity Act

De Europese Raad en het Europees Parlement hebben een voorlopig akkoord bereikt over de Cyber Solidarity Act. De verordening bevat een aantal acties, waaronder het opzetten van een Europees waarschuwingssysteem voor cyberbeveiliging. Ook wordt er een noodmechanisme opgericht om de EU-brede paraatheid en respons bij grootschalige cyberincidenten te verbeteren. “De Europese weg naar een volledige veiligheidsunie moet verder gaan dan cyberparaatheid en leiden naar een volledig operationele cyberdefensie. De verordening cybersolidariteit helpt ons daarbij, en dan vooral dankzij de EU-cyberbeveiligingsreserve, waarmee de beste deskundigen worden uitgekozen om grootschalige cyberaanvallen tegen te gaan”, aldus Eurocommissaris Schinas.
Persbericht Europese Raad
Persbericht Europese Commissie

Aanvullende eisen Digital Markets Act van kracht voor aangewezen 'poortwachters'

Sinds 7 maart moeten de zogenaamde ‘poortwachters’ voldoen aan alle verplichtingen van de Europese Digital Markets Act. In september 2023 wees de Europese Commissie de bedrijven Apple, Alphabet, Meta, Amazon, Microsoft en ByteDance – en 22 van hun platformdiensten – aan als poortwachter. Omdat gebruikers nauwelijks om deze bedrijven heen kunnen moeten zij aan aanvullende verplichtingen voldoen. De wet moet zorgen voor meer concurrentie en keuzevrijheid op digitale markten. “We staan vandaag op een keerpunt voor onze Europese digitale ruimte. De digitalemarktenverordening bevat specifieke verplichtingen en de mogelijkheid om sancties op te leggen aan grote onlineplatforms die niet aan de regels voldoen”, zegt Eurocommissaris Breton. Denktanks CER en CEPA hebben geschreven over de te verwachten impact van de nieuwe eisen.
Persbericht Europese Commissie
Artikel CER
Artikel CEPA

Lidstaten akkoord met afspraken over platformwerk

De EU-lidstaten hebben een akkoord bereikt over de richtlijn platformwerk. De richtlijn moet kwetsbare platformwerkers beter beschermen en schijnzelfstandigheid tegengaan. Het akkoord bevat afspraken over de inzet van algoritmes in de platformeconomie: zo moet er meer transparantie komen en mogen medewerkers niet via algoritmische besluitvorming worden ontslagen. Alleen het Europees Parlement moet nog instemmen met het akkoord. Daarna krijgen lidstaten twee jaar de tijd om de richtlijn te implementeren.
Persbericht Rijksoverheid
Persbericht Europese Raad

Pro-kernenergielanden willen meer EU-financieringsmogelijkheden voor kernenergie

Een door Frankrijk geleide alliantie van twaalf EU-lidstaten wil dat nucleaire technologieën kunnen profiteren van alle typen EU-financiering, zoals de Europese Investeringsbank (EIB) en innovatiefondsen. Dat kondigden de landen aan tijdens hun eerste bijeenkomst, schrijft Euractiv. Ook Nederland is betrokken bij de samenwerking. De landen pleiten voor een einde aan de ‘financiële discriminatie’ van kernenergie. “We bespraken de mogelijkheid om een werkgroep op te richten voor Europese instrumenten om kernreactoren in de EU en de bijbehorende Europese waardeketen binnen de nucleaire alliantie in te zetten”, zo valt te lezen in de gezamenlijke verklaring van de alliantie.
Artikel Euractiv

EU-rapport: Meer vrouwen noodzakelijk in energietransitie

De Europese energiesector moet tegen 2050 200.000 vrouwen aan zijn personeelsbestand toevoegen om een minimaal genderevenwicht te bereiken. Dat stelt een rapport van de Europese Commissie over het genderevenwicht in de energiesector. Momenteel vormen vrouwen slechts 25% van de beroepsbevolking in deze sector. De betrokkenheid van vrouwen bij O&I in deze sector bedraagt 22%, met aanzienlijke verschillen tussen lidstaten. Het rapport benadrukt de noodzaak om STEM-loopbanen voor vrouwen te bevorderen en doet een aantal aanbevelingen voor maatregelen.
Publicatie Europese Commissie

Europees onderzoek naar duurzame luchtvaart waarschuwt voor financieringstekorten

De Europese Clean Aviation joint undertaking – het industriële partnerschap van de EU voor duurzame luchtvaart – moet op zoek naar nieuwe financiering terwijl zij zich voorbereidt op een nieuwe fase om haar onderzoek dichterbij de markt te brengen. Dat zei directeur Axel Krein op het Clean Aviation Annual Forum in Brussel, schrijft Science Business. Het Europese industriële partnerschap heeft in 2022 de eerste calls gelanceerd rond het identificeren en ontwikkelen van benodigde technologieën. In 2025 worden de eerste grote calls gelanceerd om toe te werken naar de demonstratiefase. “We worden geconfronteerd met enkele budgettaire uitdagingen om al die veelbelovende nieuwe vliegtuigtechnologieconcepten te ondersteunen”, aldus Krein. “Uitgebreide publieke en private financiering voor onderzoek en innovatie is cruciaal om ervoor te zorgen dat baanbrekende technologieën worden ontwikkeld.” De EU heeft de ambitie om in 2050 75% van de Europese vloot te vervangen met duurzame vliegtuigen. Krein betoogt dat het van belang is om de verschillende Europese en nationale beleidsinitiatieven beter op elkaar aan te laten sluiten om de sector vooruit te helpen.
Artikel Science Business

EV-sector pleit voor data-interoperabiliteit, maar botst met EU-privacywetgeving

Belangenvertegenwoordigers van de elektrische vervoerssector roepen om het delen van data mogelijk te maken tussen autofabrikanten, elektriciteitsnetbeheerders, exploitanten van oplaadpunten voor elektrische voertuigen en consumenten. Dat schrijft Euracitv. Data-interoperabiliteit zou de bredere adoptie van elektrische voertuigen goedkoper en aantrekkelijker maken. Tegelijkertijd gaat Euractiv ook in op de zorgen dat een dergelijk plan in strijd is met EU-wetgeving om de privacy van data beter te beschermen en de manier waarop gegevens van gebruikers gebruikt worden te reguleren.
Artikel Euractiv

Bruegel: Impact van generatieve AI op de Europese arbeidsmarkt

Banen van vrouwen, hoogopgeleide en jonge werknemers in de EU worden meer blootgesteld aan generatieve AI-technologieën (GenAI). Dat concludeert denktank Bruegel in een analyse naar de impact van genAI op de Europese arbeidsmarkt. Hiervoor heeft de denktank twee sets scores voor beroepsmatige blootstelling aan GenAI - één op basis van taken en één op basis van vaardigheden – toegepast op de Europese enquête over de arbeidsmarkt van Eurostat. Binnen dezelfde beroepen halen laagopgeleide of minder ervaren werknemers de grootste productiviteitswinst uit GenAI-ondersteuning. De denktank doet een aantal beleidsaanbevelingen die werknemers kunnen helpen zich aan te passen aan technologische ontwrichting. Daarnaast worden beleidsinterventies voorgesteld om de toekomstige vraag naar arbeid om te kunnen buigen naar betere banen.
Publicatie Bruegel

Bruegel: Gaat de AI Act verantwoord AI-gebruik stimuleren of innovatie smoren?

Denktank Bruegel heeft een analyse van de aankomende Europese AI Act gepubliceerd. In de analyse wordt onder andere gekeken naar de doelen van de wet, de impact op intellectueel eigendom en fundamentele mensenrechtenwaarborgen en risico’s in AI-modellen. De denktank benadrukt dat de huidige AI Act in zijn huidige vorm slechts het begin is van een lang regelgevingsproces. Zo delegeert de wet de verantwoordelijkheid aan de Europese Commissie en haar nieuw opgerichte AI Office om richtlijnen op te stellen en implementatievoorstellen te ontwikkelen. “Deze zullen de handhaving van de wet stimuleren en bepalen in welke mate het een vroegrijp instrument zal zijn om betrouwbare AI-innovatie te stimuleren of een voortijdige regelgeving die innovatie verstikt.”
Analyse Bruegel

China voert investeringen in wetenschap op

China verhoogt ondanks de economische tegenspoed het budget voor wetenschap en technologie met 10 procent ten opzichte van 2023. Dat schrijft Nature op basis van een begrotingsvoorstel van het Chinese ministerie van Financiën. "De overheid laat zien dat het toegewijd is aan het geven van meer middelen voor wetenschappers om hun onderzoek te ondersteunen", zegt econoom Albert Hu van de China Europe International Business School in Shanghai.
Artikel Nature

Merics betwijfelt effectiviteit Chinese 'New Style Whole Nation'-aanpak

Nu China op het internationale wetenschappelijke en technologische toneel steeds meer alleen komt te staan is het zaak dat het land de kloof tussen de academische wereld en het bedrijfsleven dicht. Dat schrijft denktank Merics in een analyse. Het huidige gat belemmert de vertaling van wetenschappelijke output naar concrete technologische ontwikkeling. Merics beschrijft de 'New Style Whole Nation'-aanpak (NSWN) waarmee China wil zorgen voor technologische zelfredzaamheid en economische veiligheid. Deze naar binnen gerichte strategie zal echter grote beperkingen hebben voor ontwikkelgebieden waarbij de private sector een dominante rol speelt en dus voor de internationale handel. "Op basis van de staat van dienst van China zal de NSWN-aanpak het meest succesvol zijn in gebieden waar er een gevestigde technologie bestaat die China kan nabootsen – zoals ruimtestations, hogesnelheidstreinen of lithografieapparatuur. Daarentegen zijn de successen van China op het gebied van zonnepanelen, telecom en digitale platforms veel meer afhankelijk van particulier ondernemerschap. De aanpak richt zich vooral op 'toekomstige industrieën', waarvan vele initiatief van het bedrijfsleven vereisen, zoals AI", zo valt te lezen. "De belangrijkste maatstaf voor het succes van de NSWN-aanpak zal liggen in de vraag of deze innovatie kan stimuleren door tech-ondernemers. Tot nu toe lijkt dat onwaarschijnlijk."
Analyse Merics

India investeert 1,24 miljard in AI

De Indiase overheid heeft een eigen AI-initiatief aangekondigd: IndiaAI. Met het budget van ongeveer 1,24 miljard dollar moeten investeringen worden gedaan in binnenlandse innovatie, banen worden gecreëerd en de positie van India op het internationale AI-toneel worden verstevigd. Zo wordt er onder andere geïnvesteerd in krachtige computersystemen om ondersteuning te bieden aan startups en onderzoeksinstellingen. Ook komt er een marktplaats voor voorgetrainde AI-modellen en 'AI as a service'. Ook zal IndiaAI investeren in het bouwen van 'indigenous foundational models', waarmee het land de binnenlandse AI-capaciteiten wil versterken.
Artikel The420
Artikel Newsbit

VK: Investering van 360 miljoen pond in r&d

De Britse regering wil samen met de private sector 360 miljoen pond investeren in r&d, zo is afgelopen week bekendgemaakt. Het betreffen vooral intensiveringen op de terreinen gezondheidszorg, luchtvaart en automotive. Het meeste geld, 200 miljoen pond, gaat naar de ontwikkeling van schone luchtvaart. Zo'n 92 miljoen pond gaat naar r&d van medicijnen en diagnostische producten. De middelen voor de auto-industrie gaan vooral naar de ontwikkeling van innovatieve toepassingen voor elektrische auto's.
Nieuwsbericht Britse overheid

VK lanceert Space Industrial Plan

Het VK wil innovatie in de ruimtevaart stimuleren via het vorige week gepresenteerde Space Industrial Plan. Het plan heeft tot doel te komen tot een modernisering van de relatie tussen de overheid en de commerciële ruimtevaartsector. In het plan worden vijf strategische keuzes gemaakt die in het document nader worden uitgewerkt. "Het Space Industrial Plan heeft tot doel een levendig ecosysteem van ruimtevaartbedrijven te organiseren", zo valt te lezen.
Nieuwsbericht Britse overheid
Space Industrial Plan

Amerikaanse verkiezingen: Grote gevolgen voor de wetenschap

De uitkomst van de Amerikaanse verkiezingen in november kan grote gevolgen hebben voor internationale wetenschappelijke samenwerkingsverbanden. Dat schrijft Nature in een analyse. In zijn eerste termijn als president passeerde Trump regelmatig wetenschappers en trok hij zich terug uit internationale klimaatafspraken en de wereldgezondheidsorganisatie WHO. De zittende president Biden stimuleerde innovatie op het gebied van schone energie juist en versterkte dat beleid weer gebaseerd werd op wetenschappelijke onderbouwing. In het stuk wordt onder andere de klimaatagenda die voortkomt uit de Inflation Reduction Act genoemd die mogelijk door Trump zou kunnen worden getorpedeerd. Ook wordt verwacht dat Trump het beleid voor immigratie, waaronder van wetenschappers, weer strenger zal maken. Volgens Nature zit de beleidsagenda China dichter bij elkaar. Biden draaide weliswaar de repressieve China Initiative terug, maar onder zijn bewind bleef de VS uiterst terughoudend met wetenschappelijke samenwerking tussen de landen. Sommige experts zeggen zelfs dat de samenwerking onder Biden verder is verslechterd.
Analyse Nature

VS wil verdere exportbeperkingen halfgeleiders naar China

De VS roept bondgenoten Nederland, Duitsland, Zuid-Korea en Japan op om de toegang van China tot halfgeleidertechnologie verder te beperken. Daarover schrijft Reuters na berichtgeving van Bloomberg. Zo wil de VS dat Japan de export van chemicaliën voor de productie van chips beperkt. Ook mag het Nederlandse ASML geen service meer bieden voor de chipmachines die geleverd werden voor de vorig jaar ingestelde beperking in werking gingen. Japan en Nederland zouden de verzoeken vanuit Washington in overweging nemen, maar willen wel eerst onderzoeken wat de impact is van de huidige exportmaatregelen.
Artikel Reuters

Biden wil in 2025 miljarden uittrekken voor AI en onderzoeksbureaus

In het budgetvoorstel voor 2025 van de Amerikaanse president Biden wordt 3 miljard uitgetrokken voor het verantwoord ontwikkelen, testen en integreren van transformatieve AI-applicaties binnen de federale overheidsdiensten. Daarover schrijft NextGov. Verder staat in de plannen dat 20 miljard dollar beschikbaar komt voor grote onderzoeksbureaus om de doelstellingen uit de CHIPS and Science Act te kunnen halen. Daarnaast wordt er fors extra geld gestoken in cyberveiligheid.
Artikel NextGov

VS verliest terrein investeringen durfkapitaal

Het aandeel durfkapitaalinvesteringen in de VS is in de afgelopen jaren drastisch teruggelopen. Dat blijkt uit een analyse van ITIF naar aanleiding van nieuwe data van de National Science Foundation (NSF). Twintig jaar geleden werd nog 80 procent van het mondiale durfkapitaal geïnvesteerd in Amerikaanse bedrijven. In 2022 is dit aandeel teruggelopen tot ongeveer 46 procent. De cijfers tonen volgens ITIF aan dat Amerika niet moet blijven hangen in zelfgenoegzaamheid. "De trends in risicokapitaalinvesteringen zijn een zoveelste herinnering dat de Amerikaanse overheid haar eigen alomvattende nationale strategie voor innovatie en concurrentievermogen moet ontwikkelen en implementeren", zo valt te lezen. Een groot deel van de investeringen is uitgeweken naar China, zo blijkt uit de data, al daalt dit aandeel ook. Daarnaast is het aandeel durfinvesteringen in de EU en in het VK toegenomen. De boost in Europa is volgens ITIF het gevolg van toenemend besef dat er geïnvesteerd moet worden in techbedrijven, inclusief fiscale stimulansen voor R&D. De analisten van ITIF zijn niet zeker of de terugloop van het Chinese aandeel aan durfkapitaalinvesteringen tijdelijk of structureel is. In het artikel worden diverse mogelijke redenen genoemd, waaronder de enorme investeringen in techbedrijven na 2000. Deze bedrijven zijn nu opgegaan in de markt waardoor er mogelijk minder durfinvesteringen nodig zijn. Andere landen in Azië, waaronder India, zitten nog wel in de lift.
Analyse ITIF
Data NSF

ITIF hekelt boete Apple en roept op tot samenwerking VS en EU

De Amerikaanse denktank ITIF ziet de boete van 1,8 miljoen euro die de Europese Commissie oplegde aan Apple voor marktmisbruik als een zorgwekkend signaal aan Amerikaans techbedrijven. ITIF noemt de boete volkomen disproportioneel en ziet deze vooral als een bewuste strategie om Europese bedrijven als Spotify te bevoordelen. "Het succes van Spotify op het Apple-platform zou juist als voorbeeld moeten dienen voor de manier waarop Amerikaanse en Europese technologiebedrijven kunnen samenwerken om de Europese digitale markten te laten groeien en gedeelde innovatie te stimuleren", schrijft ITIF. Het stoort de denktank daarnaast dat de Amerikaanse mededingingsautoriteit zelf ook jacht maakt op de binnenlandse techbedrijven, terwijl China de markt steeds meer domineert.
Artikel ITIF

UCL: Experimentgericht werken inbedden in WTI-beleid

Om missiegericht en transformatief WTI-beleid te kunnen doorvoeren is het van belang dat de overheid in staat is experimentgericht te werken. Dat valt op te maken uit een working paper van het UCL Institute for Innovation and Public Purpose. Het instituut ontwikkelde een raamwerk voor wat zij ‘embedded experimentalism’ (EE) noemen. "Gebaseerd op literatuuronderzoek wordt het concept van EE naar voren gebracht als een raamwerk voor het analyseren en bedenken van vormen van managementoverleg, organisatiestructuren en prikkels voor collectieve actie die in verschillende contexten kunnen passen en transformeren onder omstandigheden van strategische onzekerheid", zo valt te lezen. Het raamwerk en de gekoppelde hypothesen zijn onder andere getest aan de hand van het Amerikaanse DARPA en het Europese RIS3-beleid. "Over het geheel genomen heeft dit artikel tot doel nieuwe wegen te openen voor WTI-onderzoek ter ondersteuning van pogingen om urgente maatschappelijke uitdagingen aan te pakken", aldus UCL.
Working paper UCL