AWTI e-mail alert 13 juni 2024

Rathenau Instituut: Voorjaarsnota en formatie draaien investeringen in O&I terug

In 2024 bereiken de begrote uitgaven van de Rijksoverheid aan onderzoek- en innovatie een hoogtepunt met 9,6 miljard euro voor onderzoek en 2,4 miljard euro voor innovatie. Vanaf 2025 dalen de uitgaven echter fors, ook wanneer de aangekondigde maatregelen in de Voorjaarsnota en de voorgenomen bezuinigingen in het hoofdlijnenakkoord nog niet worden meegerekend. Dat valt te lezen in de publicatie Totale Investeringen in Wetenschap en Innovatie (TWIN) 2022-2028 van het Rathenau Instituut. Coördinator van de publicatie Alexandra Vennekens stelt dat de 3%-doelstelling voorlopig buiten bereik blijft door de voorgenomen bezuinigingen en door het achterblijven van extra financiering vanuit het bedrijfsleven en overige financiers.
Publicatie Rathenau Instituut

Recordinvesteringen voor impact-gedreven startups

De Europese durfkapitaalsector investeert steeds meer in bedrijven die werken aan producten of diensten die zich richten op duurzame ontwikkelingsdoelstellingen (SDG’s). Dat blijkt uit het ‘Beyond Returns’ rapport van European Women in VC, Founders Forum Group en Tech Nation. Science Business heeft hierover geschreven. Zo is het aandeel van durfkapitaal dat is opgehaald door zogenaamde ‘impact startups’ toegenomen van 18% in 2019 naar 37% in 2023. Met name de Scandinavische en Baltische staten lopen voorop. Het rapport toont aan dat de Europese durfkapitaalmarkt de afgelopen jaren is gegroeid, maar nog steeds achterblijft ten opzichte van Amerikaanse en Aziatische landen.
Publicatie European Women in VC
Artikel Science Business

VS: Witte Huis presenteert acties en investeringen om fusie-energie te versnellen

Het Witte Huis heeft een reeks acties aangekondigd om een pilot met fusie-energie te versnellen. Het ministerie van Energie (DOE) heeft een nieuwe overheidsbrede fusie-energiestrategie gepresenteerd om de levensvatbaarheid van commerciële fusie-energie in samenwerking met de private sector te versnellen. Het DOE heeft ook een nieuwe visie gepresenteerd voor haar Fusion Energy Sciences programma, gericht op het oplossen van de wetenschappelijke en technologische hiaten én het ondersteunen van fundamenteel onderzoek. Verder wordt er 180 miljoen dollar vrijgemaakt om projecten te financieren die bijdragen aan een pilotfabriek en zijn er plannen voor de oprichting van een publiek-privaat consortium rond fusie-energie. NextGov heeft over de aankondiging geschreven.
Persbericht Witte Huis
Artikel NextGov

Universiteiten willen banden met Israëlische instellingen niet verbreken

De Nederlandse universiteiten zijn niet van plan om de samenwerking met Israëlische instellingen stop te zetten. Dat schrijven de rectoren van de universiteiten in een open brief in Trouw. “Als de in het academische ethos verankerde waarden – waarin de mogelijkheid tot een open en academisch debat de minimale vereiste is - samenwerking met Israëlische en Palestijnse universiteiten niet in de weg staan, zien wij geen reden om die banden te heroverwegen of te verbreken”, zo valt te lezen. Minister Dijkgraaf reageert op X positief op de brief. “Ik ben blij dat de rectoren zich uitspreken voor het zorgvuldig wegen van samenwerkingsverbanden. Dat is ook één van de uitgangspunten die ik heb meegegeven bij het beoordelen van de samenwerkingsverbanden”, aldus de minister. HOP heeft geschreven over de reacties van studenten en docenten op de brief. Vorige week nam de Kamer ook een SGP-motie aan waarin het kabinet wordt opgeroepen om er bij instellingen op aan te dringen om de banden met Israëlische instellingen niet te verbreken onder druk van demonstranten.
Publicatie UNL
Artikel NOS
Reactie minister Dijkgraaf
Artikel HOP/U-Today

Ambtenaren kritisch op onderwijs- en onderzoeksplannen hoofdlijnenakkoord

De ministeries hebben in ambtelijke analyses van het coalitieakkoord diverse kritische kanttekeningen geplaatst bij de plannen op het gebied van hoger onderwijs en wetenschap. De bezuinigingen op het Fonds Onderzoek en Wetenschap zouden onder andere kunnen leiden tot minder private investeringen in relevante technologieën (zoals kwantum, kunstmatige intelligentie of halfgeleiders) en minder beschikbaar maar nodig talent. Ook wordt gewaarschuwd dat het mislopen van investeringen in onderzoek, verdere versterking van de onderzoeksinfrastructuur en in het versterken van de kwaliteit van hoger onderwijs en wetenschap negatieve gevolgen heeft voor het verdienvermogen en voor het ondernemings- en vestigingsklimaat. Er worden ook vraagtekens gezet bij diverse bezuinigingen op het gebied van hoger onderwijs, waaronder de langstudeerboete en de maatregelen om het aantal internationale studenten terug te dringen. HOP heeft over de analyses geschreven.
Ambtelijke analyses hoofdlijnenakkoord
Artikel HOP/U-Today

NWO wil meer bewustwording over mogelijke ongewenste gevolgen van onderzoek

NWO wil dat onderzoekers voortaan bij het indienen van hun onderzoeksvoorstel reflecteren op de mogelijke gevolgen van hun onderzoek, zowel gewenste als ongewenste. Dit aspect zal voortaan ook deel maken van de beoordeling van het voorstel. Ook gaat NWO kritischer kijken naar haar eigen samenwerkingen met derden. Hiervoor is een afwegingskader opgesteld om onderzoeksamenwerkingen te toetsen. De aanscherping van de randvoorwaarden voor samenwerking moet de risico’s op bijvoorbeeld greenwashing of onbedoelde dual use verkleinen.
Nieuwsbericht NWO

PVV en VVD kritisch op activisme in hoger onderwijs en wetenschap

Bij het wetgevingsoverleg over het jaarverslag en de slotwet van het ministerie van OCW verdedigde de PVV de bezuinigingen op hoger onderwijs. HOP en ScienceGuide hebben over dit debat geschreven. Volgens PVV-Kamerlid Blaauw is ‘de activistische woke-cultuur te lang dominant geweest in de collegezalen en onderwijsinstellingen’ en ging ‘politiek activisme te vaak boven wetenschappelijke integriteit’. De bezuinigingen zullen neerkomen op zo’n 970 miljoen euro. “Alleen zo biedt het de onderwijsinstellingen een mogelijkheid om hun prioriteiten te heroverwegen. Willen onze onderwijsinstellingen politiek activisme op het menu of degelijk onderwijs en degelijk onderzoek”, aldus Blaauw. VVD-Kamerlid Martens uitte haar zorgen over de ethische commissies om de kaders voor samenwerkingen met instellingen uit andere landen te herzien. “Ik vind het vreemd dat de focus daar blijkt te liggen bij één situatie in de wereld, namelijk Gaza en Israël”, aldus Martens. De VVD diende een motie in waarin Dijkgraaf wordt opgeroepen voor het zomerreces nog richtinggevende kaders op te stellen ten aanzien van de samenstelling en invulling van deze commissies. Minister Dijkgraaf heeft deze motie ontraden. “Ik vind het voor de hand liggend dat de instellingen de door mij gegeven uitgangspunten ook betrekken bij de samenstelling en de invulling van hun ethische commissies. Maar hoe ze dat doen, blijft in mijn ogen een eigen verantwoordelijkheid van de instellingen”, aldus de minister.
Wetgevingsoverleg (inclusief verslag)
Artikel HOP/U-Today
Artikel ScienceGuide

Kabinet verkent mogelijkheden Nederlandse AI-faciliteit

Het kabinet werkt aan een verkenning naar nut en noodzaak van een AI-faciliteit. Dat valt te lezen in een brief van minister Adriaansens, mede namens minister Dijkgraaf en staatssecretaris Van Huffelen. In deze verkenning worden op dit moment drie scenario’s uitgewerkt die gaan over de vraag hoe Nederland het beste de toegang tot rekenkracht en daarmee het versterken van het AI-ecosysteem kan vormgeven. De scenario’s richten zich op 1) het gebruiken van bestaande middelen en instrumenten; 2) meer investeringen in Europese AI-fabrieken (EuroHPC); en 3) het starten van een AI-fabriek in Nederland. Per scenario brengen de betrokken ministeries momenteel de meerwaarde en haalbaarheid in kaart. Adriaansens hoopt de verkenning dit najaar af te kunnen ronden. “Hiermee is deze verkenning naar verwachting tijdig gereed om te kunnen anticiperen op de te verwachten calls vanuit EuroHPC.”
Kamerbrief minister Adriaansens

Adriaansens presenteert agenda voor Cybersecurity Technologies

Minister Adriaansens heeft de agenda voor Cybersecurity Technologies gepresenteerd. De agenda beschrijft het belang van cybersecuritytechnologieën in een voortdurend digitaliserende samenleving en snel veranderend cyberdreigingslandschap. Ook wordt het nationale en internationale speelveld beschreven, inclusief de kansen en uitdagingen voor het opschalen en ontwikkelen van cybersecuritytechnologieën in Nederland. De agenda is onderdeel van de Nationale Technologiestrategie (NTS), waarin het kabinet tien prioritaire sleuteltechnologieën heeft vastgesteld. Alle prioritaire sleuteltechnologieën worden uitgewerkt in dergelijke agenda’s.
Kamerbrief minister Adriaansens
Agenda Cybersecurity Technologies
De Nationale Technologiestrategie

Rathenau Instituut: Nu is het moment om na te denken over kansen en risico’s van kwantumtechnologie

Er zijn nu stappen nodig om te zorgen dat kwantumtechnologie in de toekomst voor de goede dingen gaat worden ingezet. Dat stelt het Rathenau Instituut na een expertbijeenkomst van Rathenau en het Centre for Quantum & Society. De technologie bevindt zich grotendeels nog in de ontwikkelfase, maar kan naar verwachting een grote impact op de samenleving krijgen. Daarom stellen de experts dat dit de kans biedt om nu alvast na te denken over de kansen en risico’s van de technologie. Tijdens de bijeenkomst zijn diverse kwesties besproken. Drie daarvan wil de groep experts komende tijd centraal stellen: politieke urgentie, missiegedreven innovatie en publieke betrokkenheid.
Artikel Rathenau Instituut

OOV doet aanbevelingen voor vertrouwenswaardig onderzoek

De Onderzoeksraad voor Veiligheid (OOV) heeft het rapport ‘vertrouwenswaardig onderzoek in het publiek belang’ gepubliceerd. In het rapport wordt onder andere bestudeerd wat het publiek belang is van onderzoek, wat maakt dat onderzoeksinstanties het vertrouwen van het publiek wel of niet waard zijn en wat burgers, politici en bestuurders van effectieve en relevante onderzoeksinstanties verwachten. “Vertrouwen is van cruciaal belang voor onderzoeksorganisaties, zeker in tijden van onzekerheid, nepnieuws en wantrouwen. Vertrouwen vergroot de kans op effectiviteit en opvolging. Niemand is gebaat bij een onderzoek onderin een bureaulade”, stelt OOV-voorzitter Chris van Dam. “De studie biedt geen pasklare antwoorden voor het doen van vertrouwenswaardig onderzoek, omdat die er simpelweg niet zijn. Er is wel een hoofdlijn te ontwaren: het verdiepen van betrokkenheid en het aangaan van interactie met de omgeving. Die kunnen bijdragen aan onafhankelijkheid, transparantie, betrouwbaarheid en bekwaamheid. Ze hoeven er niet ten koste van te gaan”, zo valt te lezen.
Publicatie OOV

Analyse: R&D-investeringen jagen groei productiviteit niet altijd aan

De afgelopen twintig jaar is de productiviteitsgroei gedaald, terwijl innovatieve investeringen sterk zijn toegenomen. In een analyse in ESB onderzoekt econoom Maarten de Ridder hoe het kan dat hoge R&D-investeringen niet hebben geleid tot hogere productiviteitsgroei. De Ridder doet een aantal aanbevelingen over hoe innovatiebeleid het maatschappelijk rendement van R&D-investeringen kan aanjagen. “Om de maatschappelijke kwaliteit van innovaties te verbeteren, zou effectief overheidsbeleid zich dus niet alleen op de kwantiteit moeten richten”, stelt de Ridder .”In de praktijk betekent dit dat overheidssteun niet voor procesinnovatie moet worden gebruikt, en dat de overheid haar steun voor fundamenteel onderzoek zou kunnen vergroten, bijvoorbeeld door meer financiering beschikbaar te stellen via het Nationaal Groeifonds en de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO).” Verder stelt De Ridder dat overheidsbeleid een duidelijke rol zou moeten hebben in het bestrijden van de concentratie van R&D in grote bedrijven. Ook mag het bevorderen van groei niet het enige doel van innovatiebeleid zijn. Zo is de ondersteuning van de overgang naar klimaatneutrale productieprocessen ‘minstens even belangrijk’.
Publicatie ESB

TNO roept nieuw kabinet op om te werken aan langetermijnvisie innovatie

Het Nederlandse innovatiebeleid moet op de schop. Dat stelt CEO van TNO Tjark Tjin-A-Tsoi in een artikel van TNO over de samenwerkingen met Japan en Zuid-Korea. Volgens Tjin-A-Tsoi kan Nederland veel leren van de landen. “In Japan en Zuid-Korea zijn het de industrieën die de innovatie aanzwengelen, waarbij de overheid faciliteert door gefocust met de industrie samen te werken om bijvoorbeeld de juiste infrastructuur en voorwaarden te creëren”, stelt Tsin-A-Tsoi. Hij roept het nieuwe kabinet op om vanuit een langetermijnvisie op innovatie te gaan werken. “Willen wij in Nederland vol meegaan in de ontwikkeling van semicon, quantum, integrated photonics, AI, en biotech? Laten we daar dan heel gericht en substantieel in investeren. Niet één jaar, niet twee jaar, maar tien, twintig jaar. In infrastructuur, in het opleiden van mensen, in projecten, het financieren van start-ups en scale-ups. Wij kunnen in Nederland veel meer doen om die innovatieketen echt succesvol te maken. Als keten dus."
Artikel TNO

TNO ontwikkelt detectiesysteem voor bescherming onderzeese infrastructuur

TNO heeft een methode ontwikkeld om maritiem verkeer dat zich in de buurt van de onderzeese infrastructuur bevindt automatisch te detecteren. Hiervoor worden niet in gebruik zijnde glasvezels in glasvezelkabels – zogenoemde ‘dark fibers’ – gebruikt als sensor om trillingen van bijvoorbeeld schepen op te vangen en te lokaliseren. De methode kan toegepast worden om bijvoorbeeld kabels en pijpleidingen te monitoren om schade, al dan niet opzettelijk toegebracht, te voorkomen. TNO verwacht dat de techniek een belangrijke bijdrage kan leveren aan de veiligheid in de Noordzee.
Nieuwsbericht TNO

Europese Commissie werkt aan pilotmechanisme om waterstofmarkt te stimuleren

De Europese Commissie heeft een nieuw pilotmechanisme onthuld om de ontwikkeling van de Europese waterstofmarkt te ondersteunen. Het mechanisme gaat informatie over vraag en aanbod voor hernieuwbare, koolstofarme waterstof en derivaten verzamelen, verwerken en toegankelijk maken. “Door de matchmaking tussen leveranciers en consumenten te vergemakkelijken, zullen we een beslissende bijdrage leveren aan het versnellen van de ontwikkeling van de opkomende waterstofsector in Europa”, zegt Eurocommissaris Šefčovič. Het mechanisme is onderdeel van het plan van de Commissie voor de oprichting van een Europees platform voor de gezamenlijke aankoop van strategische grondstoffen.
Persbericht Europese Commissie
Nieuwsbericht Europese Commissie

Miljarden voor nieuwe chipfabriek in Italië

De Europese Commissie heeft goedkeuring gegeven voor 2 miljard euro aan Italiaanse staatssteun voor de bouw van een nieuwe productiefaciliteit voor halfgeleiders. De nieuwe chipfabriek van STMicroelectronics moet bijdragen aan de doelen van de Europese Chips Act en de soevereiniteit van de EU op het gebied van halfgeleidertechnologieën versterken. De nieuwe fabriek gaat zich richten op gespecialiseerde microchips die onder andere gebruikt worden om de energie-efficiëntie van elektrische auto’s te verhogen. Het wordt de eerste Europese fabriek die dergelijke chips ontwikkelt. In totaal wordt er 5 miljard euro geïnvesteerd in het project.
Persbericht Europese Commissie
Persbericht ST
Artikel Reuters

Europese Commissie geeft goedkeuring voor IPCEI Med4Cure

De Europese Commissie heeft toestemming gegeven voor maximaal één miljard euro aan staatssteun voor het Important Project of Common European Interest (‘IPCEI’) Med4Cure. Het project richt zich op de ondersteuning van onderzoek, innovatie, de eerste industriële toepassing van gezondheidsproducten en innovatieve productieprocessen van farmaceutische producten. België, Frankrijk, Hongarije, Italië, Slowakije en Spanje nemen deel aan het project. Naar verwachting zal het project nog eens 5,9 miljard aan private investeringen ophalen. “IPCEI Med4Cure is van belang in de hele farmaceutische waardeketen en richt zich op onvervulde medische behoeften, zoals zeldzame vormen van kanker en antimicrobiële resistentie. Door de ontwikkeling van innovatieve behandelingen en duurzamere productieprocessen zal Med4Cure de kwaliteit van de gezondheidszorg verbeteren en Europa beter voorbereiden op gezondheidscrises, en tevens bijdragen aan de groene transitie van de farmaceutische industrie”, zegt Eurocommissaris Vestager.
Persbericht Europese Commissie

Groeiende vraag naar advies Europese Commissie over academische samenwerkingen met Israël

De vraag naar officiële richtlijnen van de Europese Commissie voor academische samenwerkingen met Israëlische instellingen groeit, schrijft Science Business. Vorige week vroeg de Vlaamse Interuniversitaire Raad (VLIR) de Europese Commissie om duidelijke aanbevelingen en/of instructies over hoe verder te gaan met Horizon Europe-projecten waarbij partners uit Israël betrokken zijn. Science Business deelt ook een brief van de Duitse Europarlementariër en Horizon-rapporteur Christian Ehler. Ehler vraagt de Commissie om de Israëlische deelname aan Horizon te verdedigen en wil dat ‘de strijd tegen antisemitisme aan Europese universiteiten’ wordt toegevoegd aan de beleidsagenda van de Europese Onderzoeksruimte (ERA). Een woordvoerder van de Europese Commissie heeft bevestigd dat de Eurocommissaris beide brieven heeft ontvangen en binnenkort met een reactie komt. “De EU overweegt niet om de deelname van Israëlische entiteiten aan Horizon Europa op te schorten of te herzien, wanneer de strikte naleving van het internationaal recht en ethische normen wordt gewaarborgd”, aldus de woordvoerder.
Artikel Science Business
Brief VLIR
Brief Europarlementariër Ehler

Europese kenniskoepels doen oproep om onderzoek en innovatie te versterken

Om concurrerend te blijven op het wereldtoneel en de economische, ecologische en maatschappelijke transities te bevorderen, moeten de Europese landen en de EU hun financiering voor onderzoek en innovatie een impuls geven. Dat betoogt een groep aan Europese kenniskoepels in een open brief. De koepels waarschuwen dat de investeringen in Noord-Amerika en Azië de afgelopen jaren enorm zijn toegenomen. In de brief worden lidstaten en de EU opgeroepen om het O&O-budget te verhogen tot meer dan 3% van het BBP, om het budget voor het volgende Kaderprogramma voor Onderzoek en Innovatie (KP10) te verdubbelen tot 200 miljard euro én om deze begroting vervolgens af te schermen. “Samen zijn deze maatregelen van cruciaal belang om Europa te voorzien van strategieën om de huidige en toekomstige geopolitieke en maatschappelijke uitdagingen het hoofd te bieden”, zo valt te lezen.
Open brief Research Matters

Euractiv: Wat betekent de winst van rechtse partijen voor techbeleid?

Een rechtser Europees Parlement zou kunnen leiden tot minder regelgevende initiatieven op het gebied van technologie en verminderde inzet op een geïntegreerde markt, maar juist tot meer steun voor defensietechnologie. Dat schrijft Euractiv in een analyse op basis van partijprogramma’s en interviews. Ook zijn er twijfels of de partijen bereid zijn om voldoende middelen beschikbaar te stellen voor het benodigde toezicht op de nieuwe regelgeving, zoals de AI Act, de Digital Markets Act (DMA) en de Digital Services Act (DSA).
Artikel Euractiv

Denemarken verhoogt dreigingsniveau cyberaanvallen

Het Deense Centrum voor Cybersecurity (CFSC) heeft zijn het dreigingsniveau voor destructieve cyberaanvallen tegen het land verhoogd van ‘laag’ naar ‘midden’, meldt persbureau Reuters. De Deense minister van Defensie Poulsen noemt de toenemende dreigingen vanuit Rusland als belangrijkste reden voor de verhoging. “We zien steeds vaker een Rusland dat bereid is de NAVO-landen uit te dagen door middel van sabotage, beïnvloeding van campagnes en cyberaanvallen”, aldus Poulsen.
Artikel Reuters

EU-conferentie over Europese strategie voor onderzoeksinfrastructuren

Op 4 en 5 juni kwamen vertegenwoordigers van onderzoeksinfrastructuren en beleidsmakers bijeen in Brussel voor de ‘Research Infrastructures in a Changing Global, Environmental and Socio-economical Context’ conferentie in Brussel. De conferentie werd georganiseerd door het Belgisch EU-voorzitterschap en de Europese Commissie. Tijdens de conferentie is gesproken over de manier waarop onderzoeksinfrastructuren moeten reageren op een veranderende mondiale context, gekenmerkt door een volatiele geopolitieke situatie en veranderende politieke prioriteiten. De uitkomsten van de conferentie moeten bijdragen aan de ontwikkeling van een nieuwe EU-strategie voor onderzoeksinfrastructuren.
Artikel Europese Commissie

Europese Commissie lanceert ERA Talent Platform

Eurocommissaris heeft het nieuwe Talent Platform van de Europese Onderzoeksruimte (ERA) onthuld. Het platform moet een one-stop-shop voor essentiële informatie en diensten voor de onderzoeksgemeenschap vormen. Zo bundelt het onder andere informatie van EURAXESS, het HR Excellence in Research initiatief, het RESAVER pensioenplan, het Innovation Talent Platform en het Research and Innovation Careers Observatory. “Dit is een nieuwe mijlpaal op onze reis naar een levendige, onderling verbonden Europese onderzoeksruimte waar talent geen grenzen kent. We moeten talent in Europa aantrekken en behouden, zodat onderzoek en innovatie kunnen gedijen en onze welvaart en concurrentievermogen kunnen ondersteunen”, zegt Eurocommissaris Ivanova.
Nieuwsbericht Europese Commissie

Voormalig OpenAI-werknemers uiten zorgen over risico’s AI

Een groep huidige en voormalige medewerkers van OpenAI en Google DeepMind waarschuwen in een open brief dat het toezicht op AI-bedrijven onvoldoende is. De schrijvers geloven in ‘het potentieel van AI-technologie om ongekende voordelen voor de mensheid te bieden’, maar begrijpen ook de ernstige risico’s die deze technologieën met zich meebrengen. “We hebben goede hoop dat deze risico’s adequaat kunnen worden beperkt met voldoende begeleiding van de wetenschappelijke gemeenschap, beleidsmakers en het publiek. AI-bedrijven hebben echter sterke financiële prikkels om effectief toezicht te vermijden, en wij geloven niet dat op maat gemaakte structuren van corporate governance voldoende zijn om dit te veranderen”, zo valt te lezen. AI-bedrijven zouden beschikken over ‘substantiële niet-openbare informatie over de mogelijkheden en beperkingen van hun systemen, de adequaatheid van hun beschermende maatregelen en de risiconiveaus van verschillende soorten schade’. “Ze hebben momenteel echter slechts zwakke verplichtingen om een deel van deze informatie met regeringen te delen, en geen enkele met het maatschappelijk middenveld. We denken niet dat je er op kunt vertrouwen dat ze het allemaal vrijwillig delen”, zo valt te lezen. In de brief worden AI-bedrijven opgeroepen tot meer transparantie en bescherming van klokkenluiders.
Open brief
Artikel NOS
Artikel The Verge

Merics: EU moet kennisafhankelijkheid van VS rond wetenschap en technologie tegengaan

Europa moet de eigen inlichtingenpositie op het terrein van wetenschap en technologie versterken om weerstand te kunnen bieden tegen de Amerikaanse druk om exportbeperkingen in te voeren tegen China. Dat schrijft denktank Merics naar aanleiding van het besluit van Nederland om de export van geavanceerde chipmachines naar China af te knijpen. Volgens Merics kan de EU een stevigere stem laten horen als het de kennis over wetenschap en technologie in relatie tot technologische en geopolitieke veranderingen weet te versterken. "Zolang Europa afhankelijk is van de VS voor informatie over China’s groeiende mogelijkheden op het gebied van cruciale technologieën, van halfgeleiders tot kunstmatige intelligentie (AI) en kwantum, zal het reactief blijven", aldus Merics. De samenwerking zou gelijkwaardiger kunnen worden als de EU op basis van de opgebouwde kennis ook eigen voorwaarden zou kunnen stellen. De denktank stelt onder andere voor om een Europees instituut op te zetten voor de beoordeling van technologie. Deze zou de ontwikkelingen kunnen monitoren, inclusief eventuele risico's. Ook kan overwogen worden het Joint Research Center van de Europese Commissie te versterken.
Artikel Merics

CEPR: Investeringen in AI en robotica kunnen innovatiekloof dichten

In een analyse toont het Centre for Economic Policy Research (CEPR) hoe kunstmatige intelligentie en robotica de innovatiekloof tussen regio's kunnen dichten. Investeringen in wetenschap en technologie kunnen weliswaar een positieve impuls opleveren voor innovatie, maar het profijt daarvan concentreert zich doorgaans in de regio’s die al voorop lopen. Daarentegen toont onderzoek van CEPR  naar de impact van investeringen in AI en robotica in Chinese steden aan dat investeringen in deze gebieden juist rendement opleveren  in regio's die technologisch minder ontwikkeld zijn. Een bewijs dat dit dus een veelbelovende strategie vormt voor het verkleinen van de innovatiekloof. "De resultaten van ons onderzoek wijzen op de noodzaak om AI en robotica op te nemen als integrale componenten van innovatiestrategieën gericht op het bevorderen van technologische vooruitgang in alle regio’s", aldus CEPR.
Analyse CEPR

OESO: Beleid data op snijvlak privacy en concurrentie vereist samenwerking

In een publicatie van de OESO wordt de relatie onderzocht tussen het beschermen van online gegevens en het bevorderen van concurrentie. Zo wordt bezien of strenge regels voor privacybescherming een risico vormen voor marktconcentratie en een beperking van de concurrentie. Het delen van data kan immers concurrentie bevorderen, maar vereist wel dat die data goed beschermd wordt. Beleidsmakers wordt geadviseerd om breed de samenwerking te zoeken en daarmee begrip te kweken voor de verschillende prioriteiten.
Publicatie OESO

Brookings: Nieuwe technologische koers China zal waarschijnlijk vruchtbaar blijken

De nieuwe technologische koers van China wordt door denktank Brookings als kansrijk gezien, al kleven er zeker ook risico's aan. Zo wordt gesteld dat meer ingezet zal worden op baanbrekende innovaties en minder op marktdominantie binnen bestaande markten. Andere analisten zeggen dat de stagnerende economische groei in China te wijten is aan de lagere productie, maar de theorie van de Chinese president Xi is volgens Brookings dat enorme investeringen in nieuwe technologieën de economie uiteindelijk zullen versterken. Het land bewijst nu al koploper te zijn op het gebied van hernieuwbare energie en elektrische voertuigen. In de analyse wordt de nieuwe strategie ontleed als centralistischer, dus met meer topdown overheidssturing. Wel wordt benadrukt dat China niet teruggaat naar de planeconomie en ook niet van plan is zich te isoleren in de wereld. "Dit sterke en diverse productie-ecosysteem, gecombineerd met een grote en technisch geschoolde beroepsbevolking, betekent dat meer systematische, door de overheid geleide inspanningen op het gebied van coördinatie en fundamenteel onderzoek waarschijnlijk vruchtbaar zullen blijken", aldus Brookings, die ook aangeeft waarom er genoeg redenen zijn voor scepsis. "Het is verre van vanzelfsprekend dat succes op het gebied van hightechhardware zal leiden tot overloopeffecten die de productiviteit in de rest van de economie zullen vergroten."
Publicatie Brookings

VS: NSF ontwikkelt kennisveiligheidskader voor aanvragen

De Amerikaanse National Science Foundation (NSF) heeft een nieuw risicobeperkingsproces aangekondigd dat moet helpen om subsidievoorstellen te beoordelen op potentiële nationale veiligheidsrisico’s. Het zogenaamde Trusted Research Using Safeguards and Transparency (TRUST) kader richt zich op: 1) het beoordelen van actieve personeelsbenoemingen en -posities; 2) het identificeren van gevallen van niet-naleving van openbaarmakingsvereisten en andere vereisten; en 3) het opnemen van ‘potentieel te verwachten nationale veiligheidsoverwegingen’.  “We moeten moedig zijn en hier thuis in de wetenschap investeren, terwijl we principiële, wederzijds voordelige internationale samenwerking blijven aanmoedigen. NSF zal samenwerken met de onderzoeksgemeenschap, de industrie, individuele onderzoekers en onze partners in de Amerikaanse overheid om de potentiële risico’s te identificeren, te begrijpen en aan te pakken, zodat onderzoekers hun werk kunnen blijven doen”, zegt Rebecca Keiser, hoofd van het NSF Office of the Chief of Research Security Strategy and Policy (OCRSSP).
Nieuwsbericht NSF
Artikel NextGov

ITIF doet 82 aanbevelingen voor innovatieve beleidsagenda nieuwe Amerikaanse president

De volgende regering in de VS moet een veel stevigere technologisch-economische beleidsagenda opstellen. Dat zegt de Amerikaanse denktank ITIF. In een uitgebreid stuk doen zij 82 beleidsaanbevelingen waar de volgende president mee aan de slag kan om de VS innovatiever, competitiever en productiever te maken. Volgens ITIF is de VS afgelopen jaren redelijk stilgevallen in productiviteitsgroei en heeft China de macht gegrepen in de geavanceerde technologische productiesectoren. Om de machtspositie van de VS weer te herstellen is het volgens ITIF cruciaal dat er een National Competitiveness Council wordt opgezet binnen het Witte Huis, oftewel een adviesraad om de president te adviseren over de concurrentiepositie van de VS. Ook wordt onder andere aanbevolen het budget voor innovatie te verdubbelen tot 200 miljard per jaar en wordt voorgesteld een ‘Innovatiehandelsovereenkomst’ te ontwikkelen met nultarieven op goederen in alle hightechindustrieën om te voorkomen dat de technologische achteruitgang niet meer is terug te winnen. "Als de federale overheid de komende jaren niet doortastend optreedt, kan zij voor altijd het vermogen verliezen om effectief te concurreren in een reeks van cruciale geavanceerde industrieën", aldus ITIF.
Publicatie ITIF

Wilt u geen nieuws missen over de AWTI? Volg ons dan ook op LinkedIn
Onze nieuwste adviezen direct in uw mailbox? Stuur een mailtje naar communicatie@awti.nl