AWTI e-mail alert 21 september 2023

AWTI publiceert Werkprogramma 2024
Het belang van wetenschap, technologie en innovatie is zeer groot bij de enorme uitdagingen en veranderingen waar Nederland (en de wereld) voor staat. Zo luidt de boodschap in het Werkprogramma 2024 van de Adviesraad voor wetenschap, technologie en innovatie (AWTI). In het Werkprogramma 2024 worden vier voorgenomen adviezen gepresenteerd, hierin staan de volgende vragen centraal:

• Hoe kan het Nederlandse innovatiebeleid bijdragen aan het behalen van de energie- en klimaatdoelen van het kabinet?
• Hoe zorgen we dat grote innovatie-opgaven adequaat gefinancierd kunnen blijven worden met en/of na het Nationaal Groeifonds?
• Hoe benutten we het stelsel van onderzoeksinstituten in Nederland optimaal?
• En hoe komen we tot regelgeving die innovatie daadwerkelijk bevordert in plaats van hindert?

AWTI Werkprogramma 2024

WRR: Steviger bedrijvenbeleid noodzakelijk voor aanpak maatschappelijke opgaven
Het bedrijfsleven heeft veel potentieel om problemen op te lossen, maar dit wordt onvoldoende aangewend ter versterking van de maatschappij. Dat betoogt de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) in het rapport ‘Goede zaken. Naar een grotere maatschappelijke bijdrage van ondernemingen’. De WRR pleit voor een omslag in beleid: momenteel zou overheidsbeleid vaak de verkeerde prikkels geven, terwijl de overheid ondernemingen juist moet uitdagen en motiveren. De WRR doet hiervoor drie hoofdaanbevelingen. Zo moet beleid zorgen dat goede zaken lonen, moet de overheid terughoudend zijn met subsidies en fiscale regelingen én is het nodig om investeringen voor transities te ontketenen.
Nieuwsbericht WRR
 

Prominente rol voor digitale technologieën in Europese State of the Union
Tijdens de jaarlijkse Europese State of the Union riep Commissievoorzitter Ursula Von der Leyen op tot een mondiaal adviespanel op het gebied van kunstmatige intelligentie, vergelijkbaar met het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC). Ze kondigde dit eerder al aan op de G20 top. De Commissievoorzitter verwacht dat AI ‘de gezondheidszorg zal verbeteren, productiviteit kan bevorderen en klimaatverandering helpt tegen te gaan’, maar vindt dat de tijd nu begint te dringen om de ontwikkeling van AI te sturen. Een dergelijk panel zou de opdracht moeten krijgen om wereldwijde minimumnormen vast te stellen voor veilig en ethisch gebruik van AI. Verder kondigde Von der Leyen een nieuw initiatief aan dat AI-startups sneller toegang moet geven tot Europese supercomputers om hun modellen te trainen. Naast de ferme aankondiging van een onderzoek naar marktverstorende (Chinese) subsidies op elektrische voertuigen, waren andere belangrijke onderwerpen in de toespraak de oorlog in Oekraïne, de Green Deal en strategische autonomie. Science Business en Neth-ER hebben geschreven over de toespraak. Neth-ER signaleert hierbij dat er dit jaar relatief weinig aandacht was voor onderzoek, innovatie en onderwijs.
Toespraak State of the Union 2023
Nieuwsbericht Europees Parlement
Artikel Science Business
Artikel Neth-ER

VS nodigt techbazen uit in debat over regulering AI
Experts zijn het in een artikel van denktank CEPA eens dat AI-regelgeving ook in de VS nodig is. Afgelopen week nodigde senator Chuck Schumer de bazen van alle grote Amerikaanse techbedrijven (waaronder Elon Musk en Mark Zuckerberg) uit voor een besloten bijeenkomst om hun visies te horen. Het overleg was onderdeel van het eerste AI Insights Forum in de Amerikaanse Senaat. Volgens sommige experts is het een misvatting dat regulering van AI innovatie in de weg zou staan. "Goed ontworpen en breed gedragen regelgeving kan een springplank zijn voor innovatie, een baken dat de te volgen richting aangeeft en zorgt voor publieke acceptatie", stelt Virginia Dignum, hoogleraar verbonden aan de Umeå Universiteit in Zweden. Ook zijn de meesten het er over eens dat zelfregulering niet genoeg is om te komen tot verantwoorde AI. Wetgeving is dus nodig, maar de kans lijkt klein dat de VS in aanloop naar nieuwe verkiezingen met grote stappen zal komen. Binnenkort zal AI-regelgeving ook internationaal besproken worden op de AI Safety Summit in het VK.
Artikel CEPA
Artikel NextGov

Algemene Rekenkamer versterkt banden met wetenschap
De Algemene Rekenkamer heeft een nieuwe leerstoel aan de Universiteit Leiden. De Algemene Rekenkamer financiert de komende jaren een leerstoel én een promovendusplaats bestuurskunde. Hiermee wil zij de banden met de wetenschap aanhalen en de kennis over innovatieve onderzoeksmethoden verbreden. Het college van bestuur van de universiteit heeft de instelling van de leerstoel en de bijbehorende benoeming voor de zomer goedgekeurd. Bijzonder hoogleraar Keulen gaat de komende vijf jaar parttime aan de slag aan de campus Den Haag. “Auditing en evaluatie zijn essentiële instrumenten voor publieke verantwoording, maar worden wereldwijd vooral in isolatie bestudeerd. Door de samenhang beter te begrijpen, wil ik uiteindelijk bijdragen aan een betere besteding van publiek geld en het functioneren van de overheid en onze democratie. Dat past bij de taak van de Algemene Rekenkamer”, aldus Keulen.
Nieuwsbericht Algemene Rekenkamer

CBS: 7 op de 10 bedrijven deden afgelopen jaar aan digitalisering
Vorig jaar nam bijna 71 procent van de bedrijven digitaliseringsinitiatieven. Dat meldt het CBS op basis van nieuwe cijfers uit de Conjunctuurenquête Nederland. Efficiëntiewinst en het verhogen van de productiviteit worden het vaakst als redenen genoemd. Ruim de helft van deze bedrijven ondervond hierbij geen belemmeringen, zoals te hoge kosten of een gebrek aan deskundig personeel. Ruim een kwart van de bedrijven gaf aan geen of nauwelijks impact te merken, 42 procent ervaarde de afgelopen 12 maanden wel een positieve impact van digitalisering op de groei en ontwikkeling. 
Nieuwsbericht CBS

Veel reacties op wetsvoorstel internationalisering, UNL en VH maken zich zorgen
Er zijn meer dan 140 reacties binnengekomen op de internetconsultatie voor het wetsvoorstel ‘Internationalisering in Balans’. Daarover schrijft HOP/U-TOday. Het voorstel van minister Dijkgraaf bevat aangescherpte taaleisen voor bacheloropleidingen en creëert meer mogelijkheden om de instroom van buitenlandse studenten te beheersen. De reacties van Universiteiten van Nederland (UNL) en de Vereniging Hogescholen (VH) zijn overwegend kritisch. Zij maken zich onder andere grote zorgen over de uitvoerbaarheid. Tegelijkertijd zijn er ook (individuele) reacties die het voorstel toejuichen. Zo spreekt de Nijmeegse hoogleraar Lotte Jensen over een ‘uitgebalanceerd voorstel dat tegemoet komt aan een breed gedeelde wens’.
Artikel HOP/U-today
Persbericht Vereniging Hogescholen
Reactie UNL

Dijkgraaf bepleit sterker samenspel tussen wetenschap en overheidsbeleid
Het is belangrijk dat de overheid de stem van de wetenschap luid laat doorklinken in het beleid. Dat betoogde minister Dijkgraaf tijdens de jaarlijkse Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB)-lezing. In de lezing analyseerde de minister het samenspel van overheidsbeleid en wetenschap. Hierbij ging hij in op zijn visie om deze twee ogenschijnlijk zeer diverse werelden dichter naar elkaar toe te laten bewegen en hoe de wetenschap een beter inzicht kan krijgen in hoe beleid tot stand komt. “Ik vind het essentieel om de brug tussen wetenschap en beleid structureler vorm te geven. Hierbij is dat ene woord, ‘structureler’, voor mij doorslaggevend.”
Nieuwsbericht ROB
Lezing minister Dijkgraaf

Neth-ER roept Europees Parlement op om voorgestelde korting op Horizon Europe te blokkeren
De Nederlandse kennissector, verenigd in het Netherlands House for Education and Research – Neth-ER, roept het Europees Parlement op zich in te zetten voor voldoende Europees budget voor onderzoek en innovatie (O&I). Dat valt te lezen in een statement over de voorgestelde Europese begroting voor 2024. Neth-ER is kritisch op het voorstel van de Europese Raad om 166 miljoen euro op Horizon Europe te korten. Daarom roept zij het Parlement op om in de onderhandelingen in te zetten op ten minste het oorspronkelijke Horizon-budget, zoals de Europese Commissie heeft voorgesteld. Daarnaast pleit Neth-ER in een position paper ook om het budget voor Erasmus+ te beschermen.
Artikel Neth-ER
Statement Neth-ER
Position Paper Neth-ER (Erasmus+)

Meer internationale afgestudeerden blijven werken in Nederland
Van de afgestudeerde internationale studenten uit het studiejaar 2018/’19 woonde en werkte een jaar later een derde in Nederland. Dat blijkt uit cijfers van het CBS. Van deze studenten had 32 procent een jaar na het behalen van het diploma werk in Nederland, wat een toename was ten opzichte van ruim twintig procent in de afgelopen jaren. Tussen studierichtingen zijn grote verschillen zichtbaar. Zo hebben gestudeerden in de studierichting Dienstverlening een jaar later relatief vaak werk, net als afgestudeerden in de studierichtingen Informatica, Onderwijs en Techniek, industrie en bouwkunde. Afgestudeerden in populaire studies als management, bedrijfs- en personeelswetenschappen en psychologie blijven minder vaak aan het werk in Nederland. Het CBS signaleert ook een sterke stijging in het aandeel internationale studenten door de jaren heen. In studiejaar 2019/’20 ging het om bijna een derde, ten opzichte van 11 procent in het studiejaar 2006/’07. HOP/U-Today heeft een artikel geschreven over de cijfers van het CBS.
Publicatie CBS
Artikel HOP/U-Today

Wordt Nederland wereldmacht op het gebied van fotonische chips?
De Nederlandse overheid, investeerders en grote techbedrijven als ASML en NXP investeren honderden miljoenen om Nederland wereldleider op het gebied van fotonica te maken. Fotonische chips gebruiken licht in plaats van elektriciteit om informatie over te brengen, waardoor ze apparaten kleiner, sneller en energiezuiniger kunnen maken. Het FD onderzoekt in de special ‘Nederland Fotonicaland’ de kansen, risico’s en haalbaarheid van deze ambities. Ook wordt uitgelegd hoe de chips werken en wat de verschillen tussen elektronische en fotonische chips zijn.
FD special ‘Nederland Fotonicaland

Interview: ‘Het is gevaarlijk als technologie wordt gepresenteerd als oplossing voor wantrouwen’
Er wordt te weinig geïnvesteerd in technologie waarbij het publieke belang en maatschappelijk eigendom voorop staan. Dat stelt Marleen Stikker, directeur van Waag Futurelab, in een interview met het Rathenau Instituut over opkomende digitale technologieën zoals ChatGPT en de metaverse. “Er is wetgeving nodig die afdwingt dat goed onderzoek wordt gedaan, voordat een product de wereld wordt ingeslingerd. Net zoals bij geneesmiddelen en voedsel”, aldus Stikker. Stikker is kritisch op de opkomst van sommige nieuwe online toepassingen die ontstaan op een decentrale manier, zoals Web3 en blockchain. “Het is vooral een investeerdersfeestje met een libertaire ideologie. Je hebt daar mensen die zeggen: de staat hebben we niet nodig, blijf van ons af, reguleer ons niet, het komt allemaal goed. Nou, we zien dat dit helemaal niet per se goed komt”, aldus Stikker. Het interview is onderdeel van de podcastserie ‘Ondergedompeld in een nieuwe werkelijkheid’, een interviewreeks over immersieve technologieën.
Artikel Rathenau Instituut
Podcast Rathenau Instituut ‘Ondergedompeld in een nieuwe werkelijkheid’

Iliana Ivanova benoemd als Eurocommissaris voor Onderzoek, Innovatie en Onderwijs
De Bulgaarse Iliana Ivanova is deze week formeel benoemd als Eurocommissaris voor Onderzoek, Innovatie en Onderwijs. Ivanova is de opvolger van Mariya Gabriel, die aftrad om in Bulgarije een nieuwe regering te vormen. Vorige week heeft het Europees Parlement met grote meerderheid voor de benoeming van Eurocommissaris Ivanova gestemd. Op dinsdag is Ivanova formeel door de Europese Raad benoemd. Science Business schrijft dat Ivanova ook op steun kan rekenen vanuit de onderzoeksgemeenschap. Onder andere universiteitenkoepel The Guild is blij met de uitkomst van de stemming en noemt het cruciaal dat de portefeuille onderzoek, innovatie en onderwijs weer bij één toegewijde Eurocommissaris ligt.
Artikel Science Business
Artikel The Guild
Persbericht Europese Raad

Onzekerheid over onderzoekssamenwerking tussen EU en VK  blijft bestaan, ondanks deal rond Horizon Europe
Het kan misschien nog wel jaren duren voordat de onderzoekssamenwerking tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk weer op het goede spoor is. Dat schrijft Science Business, naar aanleiding van een bijeenkomst met universiteitsbestuurders uit het VK en Duitsland. Zo verwacht Hauke Heekeren, voorzitter van de Universiteit van Hamburg, dat het nog vier tot vijf jaar kan duren voordat het vertrouwen van academici weer volledig is teruggekeerd. “De overheid zal moeten begrijpen dat het iets is dat, als je het eenmaal hebt beschadigd, het doorgaans langer duurt om het te repareren dan om het te beschadigen,” aldus Heekeren. Zo zouden onderzoekers zich bijvoorbeeld afvragen of de administratieve subsidieprocedures nog zullen werken zoals vroeger. Ook het gebrek aan deelname aan Erasmus+ zou drempels kunnen opwerpen voor Britse instellingen. Hierdoor kunnen zij alleen als geassocieerde leden toetreden tot het Europese universiteiteninitiatief, omdat de regeling wordt gefinancierd via Erasmus+.
Artikel Science Business

EIT Digital en EIT intensiveren samenwerking rond Europese Deep Tech
Het European Institute of Innovation & Technology (EIT) Digital en de European Innovation Council (EIC) breiden hun samenwerking uit om de Europese Deep Tech sector te stimuleren. Dat kondigen de partijen aan na afloop een succesvol pilotjaar van samenwerking. De partijen zijn tevreden op de behaalde resultaten, waarbij scale-ups hun investeringsmijlpalen bereikten en meer dan 25 miljoen euro aan particulier kapitaal is opgehaald. In de nieuwe samenwerking krijgen begunstigden van de EIC-programma’s toegang tot verschillende diensten en programma’s van EIT Digital. “We hebben een trackrecord in het ondersteunen van deep tech-talent, startups en scale-ups en in het samenwerken met de grootste spelers op het gebied van Europese overheidsopdrachten, zoals de EIC, het EIF en de ECB. We zijn zeer verheugd om onze samenwerking met de EIC voort te zetten en meer deep tech startups en scale-ups in staat te stellen een hoger niveau te bereiken”, aldus Federico Menna, CEO van EIT Digital.
Nieuwsbericht EIT

Europees Parlement neemt standpunt in over Critical Raw Materials Act
Afgelopen week heeft het Europees Parlement een standpunt ingenomen over de voorgestelde Critical Raw Materials Act (CRMA), schrijft EURACTIV. Het wetgevingspakket moet de Europese afhankelijkheid verminderen op het gebied van belangrijke grondstoffen die nodig zijn voor de groene en digitale transitie. De tekst van het Parlement legt onder andere meer nadruk op ‘strategische projecten’ met partnerlanden, zoals Australië en Chili, die over grote reserves aan belangrijke aardmetalen en mineralen beschikken. Het voorstel kon rekenen op een grote meerderheid. “Als we kijken naar het koolstofvrij maken en digitaliseren, zien we de grootste verandering en transformatie in onze samenlevingen sinds de uitvinding van de stoommachine”, aldus de Duitse Europarlementariër en rapporteur Nicola Beer. Binnenkort beginnen de onderhandelingen over de definitieve wettekst.
Artikel EURACTIV

Europees Parlement wil strengere duurzaamheidseisen voor vliegtuigbrandstoffen
Het Europees Parlement wil dat in 2050 70% van de vliegtuigbrandstof op Europese luchthavens duurzaam moet zijn. Vorige week heeft het Parlement een nieuwe wet aangenomen die de acceptatie van duurzame brandstoffen - zoals geavanceerde biobrandstoffen en waterstof – in de luchtvaartsector moet vergroten. Het zogenaamde RefuelEU-pakket is onderdeel van de doelstellingen uit ‘Fit for 55’, het plan dat de Europese uitstoot van broeikasgassen tegen 2030 met minstens 55% wil verminderen (ten opzichte van 1990) en moet zorgen dat de EU tegen 2050 klimaatneutraal is. RefuelEU moet een ambitieuze tijdslijn schetsen: vanaf 2025 moet ten minste 2% van de vliegtuigbrandstoffen groen zijn, waarbij dit percentage elke vijf jaar zal toenemen. Ook wil het Parlement vanaf 2025 een EU-label voor de milieuprestaties van vluchten. De Europese Raad moet het voorstel nu nog goedkeuren.
Nieuwsbericht Europees Parlement

Europees Parlement steunt ambitieuzere doelstellingen voor hernieuwbare energie
Het Europees Parlement heeft de herziening van de Europese Richtlijn Hernieuwbare Energie (RED) aangenomen. Tegen 2030 moet 42,5% van het Europese energieverbruik afkomstig zijn uit hernieuwbare energie. De herziene richtlijn voegt ook doelstellingen voor gebouwen toe en moet vergunningsprocedures rond hernieuwbare energieprojecten versnellen. “In ons streven naar meer energieonafhankelijkheid en een verlaging van de CO2 hebben we onze doelstellingen voor hernieuwbare energie verhoogd. Deze richtlijn bewijst dat Brussel pragmatisch en zonder rompslomp kan zijn”, aldus Rapporteur Markus Pieper. De herziening is in overeenstemming met de ambities uit het ‘Fit for 55’-pakket en REPowerEU. Het Parlement en de Europese Raad bereikten eerder al een politiek akkoord. De Raad moet de definitieve wettekst nu nog formeel goedkeuren.
Nieuwsbericht Europees Parlement
Artikel EURACTIV

Europees Parlement bereikt standpunt Gigabit Infrastructure Act
De commissie Industrie, Onderzoek en Energie (ITRE) van het Europees Parlement heeft een akkoord bereikt over een compromistekst voor de Gigabit Infrastructure Act (GIA), schrijft EURACTIV. Het voorstel dringt onder andere aan op geharmoniseerde EU-regels voor telecommunicatie en het afschaffen van extra kosten voor gesprekken binnen de EU. Ook heeft het Parlement bepalingen opgenomen over de satellietconstellatie IRIS2. “De toekomstige ontwikkeling van onze samenleving en economie is steeds meer afhankelijk van de brede dekking met netwerken met zeer hoge capaciteit. Hoe langzamer we maatregelen nemen, hoe meer we achterop raken”, aldus rapporteur Alin Mituța. De Europese Raad moet nog een standpunt innemen. Daarna kunnen de wetgevers onderhandelen over de definitieve wettekst.
Artikel EURACTIV

EARTO presenteert aanbevelingen voor volgende Europese O&I-Kaderprogramma
De European Association of Research and Technology Organisations (EARTO) vraagt aandacht voor zes strategische kwesties die moeten worden opgepakt tijdens het volgende Europese Kaderprogramma voor onderzoek en innovatie. Dat valt te lezen in een paper met de inbreng van EARTO. De koepelorganisatie pleit onder andere voor het stimuleren van een sterkere en meer geïntegreerde programmering in de hele EU en binnen het Kaderprogramma én het aanpakken van de terugkerende instabiliteit rond O&I in de Europese begroting.
Publicatie EARTO

Bruegel: Een nieuw governancekader moet de Europese Green Deal veiligstellen
Met de Europese Green Deal heeft de EU ambitieuze klimaatdoelstellingen aangenomen en een golf van wetgeving in gang gezet om deze te bereiken. Denktank Bruegel verwacht echter politieke uitdagingen in de uitvoering, voornamelijk omdat de Green Deal het governancekader op het gebied van energie en klimaat niet heeft verbeterd. Daarom doet de denktank een aantal aanbevelingen voor hervormingen. Bruegel betoogt onder andere dat alle emissies aan emissiehandel moeten worden onderworpen en dat de EU nu moet beginnen met de voorbereidingen voor een ambitieus EU Green Investment Plan. Ook wordt gepleit voor de oprichting van een Europees Energieagentschap.
Publicatie Bruegel

CER: Hoe de EU het meeste uit AI kan halen
AI-systemen kunnen de productiviteitsgroei substantieel verhogen, maar de toekomstige economische impact is nog onbekend. In dit stadium moeten Europese beleidsmakers zich vooral richten op het overtuigen van bedrijven om de technologie te adopteren. Dat stelt de denktank Centre for European Reform (CER). Zo zou de gemiddelde productiviteit van Europese bedrijven momenteel lager zijn ten opzichte van tegenhangers in de VS. Ook adopteren Europese bedrijven nieuwe technologie gemiddeld tien tot vijftien jaar later. CER bepleit dat de EU moet zorgen dat er krachtige concurrentie ontstaat tussen bedrijven die AI-basismodellen leveren. Daarnaast moet de EU onderzoek en ontwikkeling op het gebied van AI ondersteunen én zorgen dat bedrijven en toezichthouders voorbereid zijn op AI-regelgeving.
Publicatie CER

Science Business: Afrika steeds relevanter voor Europees R&D-beleid
Afrika krijgt een steeds grotere rol in het buitenlandbeleid van de EU en onderzoek en innovatie heeft daarbij een belangrijke plek. Dat schrijft Science Business naar aanleiding van de uitbreiding van het financieringsprogramma African Research Initiative for Scientific Excellence (ARISE) voor beginnende onderzoekers. Wel zijn er meer afspraken nodig om te komen tot een duurzaam partnerschap, stelt de directeur Europese en internationale samenwerking van het Franse ministerie van Hoger onderwijs en onderzoek Patrick Nedellec. Dat gaat om meer geld, maar ook om een helder raamwerk voor samenwerking via beleid en geïntegreerde strategieën. De Fransen zijn momenteel bezig met het vormen van een nieuwe Europese alliantie voor onderzoek en duurzame ontwikkeling. Dit is volgens Gilles Pecassou van het Franse onderzoeksinstituut voor ontwikkeling nodig om de resultaten van Horizon Europe te koppelen aan ontwikkelingsbeleid.
Nieuwsbericht Science Business

Amerikaanse Energieminister licht plannen rond onderzoek en innovatie toe
De Amerikaanse minister van Energie Jennifer Granholm heeft tegen de parlementaire commissie voor wetenschap, ruimtevaart en technologie toegelicht hoe ze onderzoek en innovatie wil inzetten in het tegengaan van de negatieve gevolgen van klimaatverandering en de transitie naar schone energie. Ze wijst daarbij in het bijzonder naar energie via kernfusie, waar eerder dit jaar een grote doorbraak in werd bereikt. Eerder liet ze weten binnen tien jaar een commerciële installatie voor kernfusie gereed te willen hebben. Daarnaast zet ze in op het bevorderen van onderzoek op het gebied van batterijtechnologie voor elektrische voertuigen en het plaatsen van een half miljoen extra oplaadstations. Ook wijst ze op de samenwerking met het onderzoeksveld om de mogelijkheden van AI beter te benutten in het energievraagstuk.
Artikel NextGov

China: EV-onderzoek EC kan economische betrekkingen schaden
China heeft fel gereageerd op het besluit van de Europese Commissie om een onderzoek te starten naar marktverstorende subsidies voor elektrische voertuigen. Commissievoorzitter Ursula von der Leyen beschuldigde China ervan de prijzen voor elektrische auto's kunstmatig laag te houden via enorme subsidies. Mogelijk leidt dit tot strafheffingen of extra invoerrechten voor Chinese autofabrikanten. China spreekt van 'een pure protectionistische daad' en waarschuwt dat dergelijke acties de economische betrekkingen kunnen schaden. Analisten attenderen de EU erop dat dit tot represailles vanuit China zou kunnen leiden die weer negatief zijn voor de Europese economische belangen. De kwestie is extra pikant vanwege de aangekondigde EU-China-top die nog dit jaar zou moeten plaatsvinden.
Artikel EURACTIV

Chinese onderzoekers verder onder druk door nieuwe dataregels
Wetenschappers maken zich zorgen over de nieuwe wetten die China heeft ingevoerd om meer controle te krijgen over data en wetenschappelijke gegevens. Dat blijkt uit een artikel in University World News. Eerder werd al de toegang tot wetenschappelijke data beperkt. Omdat de verspreiding van veel verschillende soorten data in de ogen van de Chinese overheid in potentie een gevaar kan betekenen voor de nationale veiligheid zijn veel onderzoekers zeer voorzichtig geworden. Volgens Rebecca Arcesati, analist bij het Mercator Instituut voor China Studies (MERICS), hangt Chinese staatsburgers straf boven het hoofd als een buitenlander informatie zou verkrijgen die de staat als gevoelig beschouwt. "Het beveiligen van steeds meer soorten gegevens en informatie baart Chinese academici grote zorgen, omdat elke vorm van buitenlands contact of uitwisseling tegen hen kan worden gebruikt", aldus Arcesati, die spreekt van een zekere mate van paranoia bij de Chinese overheid. Volgens experts komen de maatregelen voort uit angst dat de uitkomsten van onderzoek niet in lijn zijn met de boodschap die de Chinese regering wil uitdragen. CIGI schreef een verdiepende analyse over het beleid rond data governance in China.
Artikel University World News
Analyse CIGI

ISC: Koppeling tussen wetenschap en beleid kan vooruitgang op SDG’s versnellen
De International Science Council (ISC) pleit voor een sterkere koppeling tussen wetenschap en beleid én de creatie van een ‘mondiale transformatieve routekaart’ om verweven crises aan te pakken. Dat valt te lezen in een verklaring, waarin de inzichten van de eerste Science Day over de vooruitgang op het gebied van de Sustainable Development Goals (SDG’s) zijn gebundeld. De ISC, in samenwerking met het Stockholm Environment Institute (SEI), het United Nations Development Programma (UNDP) en het Sustainable Development Solutions Network (SDSN) doen in de verklaring een aantal aanbevelingen. Ook pleiten zij om beleidsmakers en lidstaten te ondersteunen bij het gebruik van wetenschap om duurzame ontwikkeling te versnellen.  
Artikel International Science Council
Publicatie International Science Council

Denktanks publiceren gezamenlijke ‘wereldwijde verklaring over vrije en open AI’
Een mondiaal netwerk van denktanks – onder leiding van de Amerikaanse Information Technology and Innovation Foundation (ITIF) – hebben een ‘Global Declaration on Free and Open AI’ gepubliceerd. Hierin worden regeringen opgeroepen om ervoor te zorgen dat generatieve AI-instrumenten democratische idealen dienen en de mondiale vooruitgang bevorderen. Ook dringt de verklaring er bij overheden op aan om de vrijheid om AI te creëren en te gebruiken voor legitieme doeleinden te handhaven en verantwoordelijkheid en vertrouwen te bevorderen. De denktanks benadrukken dat de verklaring in contrast staat met andere grote publieke verklaringen, waarbij voornamelijk de risico’s van AI centraal staan.
Publicatie ITIF

Advies aan landen om innovatieve datastrategie op te stellen
Landen zouden de voordelen van datagestuurde innovatie beter kunnen benutten door een brede datastrategie op te stellen en op basis daarvan beleid te maken. Dat is de conclusie na een analyse van het Center for Data Innovation. De denktank vergeleek de datastrategieën van China, India, Singapore, het VK en de EU. Deze landen verschillen sterk in hun benadering. Sommige landen gebruiken data voor innovatieve en commerciële doelen, maar sommige anderen voor de controle van burgers. Volgens de onderzoekers kunnen lessen getrokken worden door te kijken naar verschillende typen data, zoals overheidsdata, persoonlijke data en commerciële data, maar ook naar hoe deze data kan worden ingezet, opgeslagen, beschermd, etcetera. "Beleidsmakers moeten actie ondernemen om een gecoördineerde aanpak van data te ontwikkelen, gericht op twee doelen: het maximaliseren van de voordelen van datagestuurde innovatie (door het verzamelen en delen van data aan te moedigen, en het vermijden van onnodig belastende regels voor gegevensbescherming), en het minimaliseren van de barrières voor grensoverschrijdende gegevensstromen", aldus het Center for Data Innovation.
Rapport Center for Data Innovation

OESO: Eerste beleidsoverwegingen voor generatieve AI
Generatieve AI-technologieën bieden transformatief potentieel in meerdere sectoren, maar brengen ook cruciale maatschappelijke en beleidsuitdagingen met zich mee. Dat stelt de OESO in een rapport. Het gaat onder andere over potentiële verschuivingen op de arbeidsmarkt, onzekerheden op het gebied van auteursrechten en de verspreiding van desinformatie. Het rapport schetst beleidsoverwegingen en moet beleidsmakers ondersteunen bij het aanpakken effectief aanpakken van deze uitdagingen.
Publicatie OESO

OESO-rapport over veiligheid van communicatie infrastructuur
Overheden kunnen een cruciale rol spelen om de digitale veiligheid van communicatienetwerken te verbeteren. Dat signaleert de OESO in een rapport. Het rapport schetst de belangrijkste beleidsdoelstellingen en acties voor overheden om adoptie van best practices te stimuleren en relevante partijen te ondersteunen om het benodigde niveau van digitale veiligheid te bereiken. Ook signaleert de OESO een viertal trends bij het vormgeven van netwerken, zoals het toegenomen gebruik van clouddiensten en de rol van AI. Het rapport onderzoekt de voordelen en uitdagingen hiervan voor de digitale veiligheid.
Publicatie OESO