AWTI e-mail alert 19 oktober 2023

Dijkgraaf: ‘Blijf af van investeringen in wetenschap’
Minister Dijkgraaf hoopt dat een volgend kabinet de miljardeninvesteringen in onderwijs en onderzoek niet terugdraait. Dat betoogde Dijkgraaf tijdens de Avond van de Wetenschap en de Maatschappij, waarover HOP/U-Today een artikel heeft geschreven. “Nederland heeft heel veel niet”, aldus Dijkgraaf. “Geen goedkope arbeid, geen ruimte in overvloed, geen aardschatten die we probleemloos te gelde kunnen maken. Onze belangrijkste natuurlijke hulpbron is onze kennis, de enige die groeit in het gebruik. Daarin investeren is wat mij betreft een no-brainer.” De minister vreest dat ‘de zaadjes’ die het kabinet heeft geplant straks niet voldoende water en voedingsstoffen krijgen. Onlangs gaf hij in Buitenhof dezelfde waarschuwing.
Artikel HOP/U-Today
Fragment Buitenhof​

Prominente Europarlementariërs willen verdubbeling budget voor opvolger Horizon 
Het volgende Europese Kaderprogramma voor Onderzoek en Innovatie heeft een budget van 200 miljard euro nodig om ervoor te zorgen dat toekomstige uitdagingen het hoofd kunnen worden geboden. Dat stellen twee invloedrijke Europarlementariërs op het gebied van onderzoeks- en innovatiebeleid, schrijft Science Business. Dit zou meer dan een verdubbeling zijn ten opzichte van het huidige programma Horizon Europe, dat een budget van 95,5 miljard euro heeft. Volgens Science Business pleitten Christian Ehler en Maria da Graça Carvalho op verschillende evenementen voor deze verhoging. Volgens Carvahlo is de verdubbeling niet alleen een ambitie, maar ‘een absolute noodzaak als de EU haar groene en digitale doelstellingen wil bereiken’. Een hoge inzet van het Europees Parlement is niet ongebruikelijk. In de onderhandelingen voor Horizon Europe vroeg het Parlement om 120 miljard euro, terwijl de lidstaten pleitten voor iets meer dan 80 miljard euro. 
Artikel Science Business
Artikel Science Business 

China geeft meer ruimte voor innovatie door soepelere regels data-overdracht 
In China worden de regels voor data-overdracht versoepeld om meer ruimte te bieden aan innovatie en economische ontwikkeling. Daarover schreven CNBC en Merics. Eerder stelde China juist strenge regels in om de eigen data te beschermen in het belang van de staatsveiligheid. Dit leverde weerstand op van Chinese en internationale bedrijven die daardoor beperkt werden in hun ontwikkeling. In de nu voorgestelde regels is het niet meer nodig om voor elke vorm van data-overdracht steeds toestemming te vragen aan de autoriteiten, al blijven de criteria vaag. Eerder werden ook al de regels voor de ontwikkeling van generatieve AI verlicht. Experts zeggen in het artikel op CNBC dat de economische achteruitgang een belangrijke factor is om meer ruimte te bieden voor economische relaties met het buitenland. In augustus werd hiervoor al een 24-puntenplan gepresenteerd. In dezelfde maand had de Amerikaanse handelsminister Gina Raimondo op bezoek in China al opgeroepen tot meer voorspelbaarheid in het Chinese beleid. Toch blijft volgens Rebecca Arcesati van Merics een breuklijn zichtbaar tussen de economische doelstellingen en veiligheidsdoelstellingen van de Chinese overheid. 
Artikel Merics 
Artikel CNBC 

Dijkgraaf: Universiteiten zetten belangrijke stappen rond kennisveiligheid, maar er zijn verbeterpunten 
Het Sectorbeeld kennisveiligheid universiteiten laat zien dat universiteiten wederom belangrijke stappen hebben gezet met het implementeren van maatregelen zoals beschreven in de Nationale Leidraad Kennisveiligheid. Dat schrijft minister Dijkgraaf aan de Kamer. Volgens de minister is de aandacht voor kennisveiligheid nu ‘een vaste waarde binnen alle universiteiten’. Het sectorbeeld laat zien dat de dilemma’s rond het thema kennisveiligheid - zoals de afweging tussen academische vrijheid en beveiliging van wetenschappelijk onderzoek – steeds zichtbaarder worden. Dijkgraaf ziet dit als een teken dat universiteiten, samen met de overige kennisinstellingen en de Rijksoverheid, een ontwikkeling hebben doorgemaakt in het kennisveiligheidsbeleid. Ook vindt hij dat dit het belang van een lerende aanpak onderstreept, zoals de AWTI vorig jaar heeft aanbevolen in het advies ‘Kennis in conflict – veiligheid en vrijheid in balans’. Het sectorbeeld toont ook ruimte voor verbetering. Zo kunnen universiteiten de informatievoorziening over internationale partnerschappen en financiering verbeteren én blijkt dat de meeste universiteiten nog geen structurele evaluaties van hun kennisveiligheidsbeleid uitvoeren. Tot slot worden een aantal vervolgstappen geschetst, waaronder de voorbereiding van een voorstel voor een onderzoeksprogramma binnen de NWA naar veilige internationale kennissamenwerking. Ook dit sluit aan op het advies van de AWTI. De minister benadrukt dat de zorgen van de KNAW over het wetsvoorstel screening kennisveiligheid worden meegenomen in de voorbereidingen. Naar verwachting volgt het sectorbeeld hogescholen eind dit jaar en het sectorbeeld over de KNAW en NWO begin 2024. 
Kamerbrief bij Sectorbeeld kennisveiligheid universiteiten
AWTI-advies ‘Kennis in conflict - veiligheid en vrijheid in balans’ 

Adriaansens presenteert Agenda Digitale Open Strategische Autonomie 
Minister Adriaansens heeft de Agenda Digitale Open Strategische Autonomie (DOSA) naar de Kamer gestuurd. De agenda moet een integraal beleidskader vormen om stimulerende en beschermende maatregelen op het gebied van digitalisering en Open Strategische Autonomie (OSA) in samenhang te bezien. “Meer samenhang in het beleid kan helpen om proactief te handelen en onze fundamentele rechten en publieke waarden in digitalisering te blijven waarborgen”, aldus de minister. In de agenda zijn tien specifieke beleidsprioriteiten geselecteerd, waarbij er ofwel sprake is van risicovolle afhankelijkheden, ofwel juist kansen liggen om de strategische positie van Nederland binnen de desbetreffende waardeketens te versterken. Verder bevat de agenda vijf dwarsdoorsnijdende prioriteiten die zien op algemene maatregelen die kunnen bijdragen aan het versterken van DOSA. 
Kamerbrief over aanbieding Agenda Digitale Open Strategische Autonomie 

Kamer wil sterkere medezeggenschap bij onderwijsvernieuwingen 
Afgelopen donderdag debatteerde de vaste Kamercommissie OCW met minister Dijkgraaf over onderwijskwaliteit in het hoger onderwijs. Het was het laatste OCW-commissiedebat voor het verkiezingsreces. Na de verkiezingen zal de samenstelling van de commissie flink veranderen: vijf van de zes aanwezige woordvoerders zijn niet opnieuw verkiesbaar. Verschillende partijen pleitten voor sterkere inspraak van studenten en docenten bij onderwijsvernieuwingen. Dit zou te veel top-down gebeuren, terwijl een stevigere medezeggenschap op tijd zou kunnen ingrijpen. Ook wil de Kamer een duidelijkere rol voor de Inspectie en NVAO voor het toezicht. Dijkgraaf betoogde in zijn beantwoording in de toekomst het liefst een beweging naar instellingsaccreditatie te zien, omdat dit de interne kwaliteitscultuur bij onderwijsinstellingen zou versterken. “Want eigenlijk waar het hier om gaat is: wat is de cultuur binnen de instelling? In hoeverre wordt dat gesprek binnen de instelling gevoerd? We weten ook dat de allerbeste instellingen in de wereld juist degenen zijn die interne de cultuur heel goed op orde hebben. Die worden niet door een ministerie in de gaten gehouden. Die weten heel goed zelf wat ze moeten doen”, aldus de minister. Medezeggenschap zou een belangrijk onderdeel zijn van een stevige interne kwaliteitscultuur. Dijkgraaf vindt dat een dergelijke stelselwijziging aan een volgend kabinet is, maar gaat de komende tijd in gesprek met koepels over hoe de lerende cultuur versterkt kan worden. HOP/U-Today en ScienceGuide hebben geschreven over de belangrijkste discussies uit het debat. 
Commissiedebat Onderwijskwaliteit in het hoger onderwijs (inclusief verslag) 
Artikel HOP/U-today​
Artikel ScienceGuide 

61 miljoen euro voor ontwikkeling 6G-technologie en -infrastructuur in Nederland 
Het Nederlandse samenwerkingsverband Future Network Services (FNS) heeft een subsidie van 61 miljoen euro ontvangen om te starten met een 6G-project, schrijft Techzine. Het consortium - bestaande uit telecombedrijven, universiteiten en kennisinstituten - gaat zich richten op de ontwikkeling van een nationale mobiele 6G-technologie en -infrastructuur. Het project ontvangt in totaal 203 miljoen euro uit het Nationaal Groeifonds. Met de huidige subsidie kan het project starten met de eerste fase en het voorbereiden van een voorstel voor de tweede fase. De resterende middelen komen beschikbaar na een evaluatie in 2026 en het goedkeuren van het voorstel voor de tweede fase.  
Artikel Techzine 

Van Huffelen neemt kritiekpunten IT-manifest mee in evaluatie ‘Waardengedreven Digitaliseren’ 
Staatssecretaris Van Huffelen neemt de kritiekpunten uit het manifest ‘Herprogrammeer de Overheid’ mee in de evaluatie van de Werkagenda Waardengedreven Digitaliseren. Dat heeft de staatssecretaris toegezegd bij het commissiedebat Digitaliserende overheid, schrijft AG Connect. Diverse Kamerleden verwezen naar de oproep van internetondernemer Alexander Klöpping en techondernemer Onno Eric Blom. Hierin wordt gewaarschuwd dat de ICT-infrastructuur van de Nederlandse overheid als ‘een oud, vervallen huis’ is en dat de fundamenten gerenoveerd moeten worden. Het manifest bevat vijf concrete beleidsvoorstellen voor het kabinet. Rahimi (VVD) vroeg om een apart plan van aanpak voor de uitvoering van het manifest. Van Huffelen onderschrijft veel van de kritiekpunten, maar vindt tegelijkertijd dat een deel al wordt geadresseerd in de huidige Werkagenda. Ze heeft toegezegd om de kritiekpunten expliciet te verwerken in de evaluatie. 
Manifest Herprogrammeer de Overheid ​​​​​​
Commissiedebat Digitaliserende Overheid 
Artikel AG Connect 

Eerste voortgangsrapportage Nederlandse Cybersecuritystrategie 
Minister Yeşilgöz heeft de eerste voortgangsrapportage over de Nederlandse Cybersecuritystrategie naar de Kamer gestuurd. Volgens Yeşilgöz heeft het kabinet samen met het brede veld aan publieke en private partijen stappen gezet. Zo is er dit jaar gestart met de integratie van het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC), het Digital Trust Center (DTC) en het Computer Security Incident Response Team voor digitale dienstverleners (CSIRT-DSP) tot één vernieuwde nationale cybersecurityorganisatie en is in december 2022 het Landelijk Crisisplan Digitaal gepubliceerd. Verder reageert de minister op een aantal relevante ontwikkelingen en rapporten uit 2022-2023. Het kabinet onderschrijft in het bijzonder de grote impact van technologische ontwikkeling van generatieve AI. “De komende periode moeten deze ontwikkelingen nauwgezet gevolgd worden. Het kabinet start daarom met een onderzoek waarin de samenhang tussen AI en cybersecurity nader wordt onderzocht, met nadruk op te verwachte ontwikkelingen, potentiële kwetsbaarheden en mogelijkheden om de digitale veiligheid van Nederland te waarborgen, in een wereld waar AI technologie een steeds grotere rol zal gaan spelen in de maatschappij”, zo valt te lezen. 
Kamerbrief over voortgang NLCS (inclusief voortgangsrapportage) 

Rathenau Instituut publiceert gecorrigeerd TWIN-rapport 
Het Rathenau Instituut heeft de Totale investeringen in wetenschap en innovatie (TWIN) 2021-2027 opnieuw gepubliceerd. Het originele rapport werd onlangs offline gehaald, omdat bleek dat er een fout zat in de aangeleverde cijfers voor de Subsidieregeling Nationaal Groeifonds. Het rapport beschrijft de ontwikkeling van de overheidsuitgaven voor R&D en innovatie over de jaren 2021 tot en met 2027, op basis van de Rijksbegroting 2023. 
Publicatie Rathenau Instituut 

AI kan over vier jaar net zoveel stroom als heel Nederland verbruiken 
Als de vraag naar kunstmatige intelligentie (AI) in het huidige tempo blijft groeien, verbruikt AI in 2027 net zoveel energie als heel Nederland. Dat heeft datawetenschapper Alex de Vries (VU) becijferd. De onderzoeksresultaten zijn gepubliceerd in Joule, de NOS heeft hier een artikel over geschreven. Het trainen van generatieve AI vereist grote hoeveelheden data. Het verwerken daarvan vergt veel energie . Als Google zijn zoekresultaten zou genereren via AI, dan zou dit volgens De Vries jaarlijks 29,2 terawattuur aan energie kosten. Dit is het equivalent van het jaarlijkse energieverbruik van Ierland. De Vries erkent dat de berekeningen gepaard gaan met enige onzekerheid, omdat niet alle bedrijven transparant zijn over hoeveel energie zij nodig hebben voor het trainen van AI. Ondanks efficiëntieverbetering en vergroening steeg het elektriciteitsverbruik van datacenters de afgelopen zeven jaar wereldwijd met ongeveer de helft. Dat meldde lector energietransitie & netwerken bij Hanzehogeschool Groningen Martien Visser tijdens de Green Data Center Conference en Fiber Vakdag in Jaarbeurs Utrecht. Uit cijfers van het CBS blijkt dat ook het stroomverbruik in de Nederlandse ICT-sector fors toeneemt. Visser ziet de komende jaren wel kansen voor verbetering, bijvoorbeeld dankzij positieve ontwikkelingen op het gebied van elektriciteit en kansen in de benutting van restwarmte. Computable heeft een artikel geschreven over de bijdrage van Visser.  
Artikel NOS
Publicatie Joule 
Artikel Computable

Rapport: Toekomst van de wetenschap voor Europees beleid 
Het Directoraat-Generaal Onderzoek en Innovatie van de Europese Commissie (DG RTD) heeft een nieuw rapport gepubliceerd over de wisselwerking tussen wetenschap en beleid. Het rapport ‘Futures of Science for Policy in Europe: Scenarios and Policy Implications’ schetst vijf scenario’s over de toekomst van wetenschap voor beleid in 2030. Deze scenario’s verkennen onderzoek dat wordt aangestuurd door maatschappelijke uitdagingen, participatieve wetenschap, data-gedreven beleidsadvies, open science en policy-based evidence-making. 
Nieuwsbericht Europese Commissie 
Publicatie Europese Unie  

IE University: Meerderheid van de Europeanen wil overheidsbeperkingen op AI om banen te beschermen 
68% van de Europeanen (3000 respondenten uit 9 EU-lidstaten en het Verenigd Koninkrijk) wil overheidsbeperkingen op AI om banen te beschermen. Dat blijkt uit het jaarlijkse European Tech Insights rapport van het Centre for the Governance of Change (CGC) van IE University, waarin de houding van Europese en Britse burgers ten aanzien van technologie en AI-gerelateerde kwesties wordt onderzocht. Het onderzoek kijkt onder andere naar de houding ten aanzien van privacyrechten ten opzichte van (digitale) veiligheid, het vertrouwen in AI-regulering en de inzet van AI op medisch gebied.  
Nieuwsbericht IE University  

Europees Parlement wil Horizon Europe budget voor 2024 verhogen 
Het Europees Parlement wil volgend jaar 140 miljoen euro extra voor basis-, gezondheids- en klimaatonderzoek, schrijft Science Business. Afgelopen week heeft de begrotingscommissie van het Parlement haar standpunt aangenomen voor de begrotingsonderhandeling. Dit bedrag komt bovenop de conceptbegroting van 12,8 miljard euro van de Europese Commissie. De oproep van het Parlement kan op veel steun rekenen uit de onderzoeksgemeenschap. Zo roept de League of European Research Universities (LERU) op om Horizon Europe te beschermen tegen ‘voortdurende plundering’. 41 Europese universiteitenallianties pleiten in een gezamenlijk statement voor meer duidelijkheid over financiering voor de lange termijn. Het voorstel van de lidstaten bevat daarentegen juist een bezuiniging van 166 miljoen euro op Horizon Europe. Binnenkort starten de onderhandelingen over de uiteindelijke begroting. Het doel is om voor 13 november een akkoord te bereiken. 
Artikel Science Business 
Nieuwsbericht LERU  
Statement Europese Universities Alliances 

Eurocommissaris Breton presenteert ideeën voor een ‘Digital Networks Act’ 
De EU heeft een ambitieuze ‘Digital Networks Act’ nodig om het DNA van onze telecomregelgeving opnieuw te definiëren. Dat schrijft Eurocommissaris Breton op LinkedIn. “Terwijl er een mondiale technologierace plaatsvindt, stimuleert Europa innovatie en technologisch leiderschap op gebieden als onlineplatforms, AI, data, cloud, kwantum en het metaverse. Om deze technologische revolutie te laten slagen, moeten we ervoor zorgen dat onze netwerken deze taak aankunnen op het gebied van transmissiesnelheid, opslagcapaciteit, edge-/computerkracht en interoperabiliteit”, aldus Breton. De Eurocommissaris pleit onder andere het creëren van ‘echte pan-Europese infrastructuurbeheerders’, met de schaalgrote om het volledige potentieel van een EU-brede telecommarkt te benutten. Verder schrijft Breton over een aanpassing van het bestaande regelgevingskader om kosten en administratieve rompslomp te verminderen, het aantrekken van meer private investeringen en strengere beveiligingseisen voor Europese netwerken. In een artikel van EURACTIV reageren diverse partijen op het bericht van Breton. 
LinkedIn post Eurocommissaris Breton 
Artikel EURACTIV  

Commissies in Europees Parlement bereiken standpunt over STEP 
De leden van het Europees Parlement van zowel de industrie- als de begrotingscommissie hebben een standpunt ingenomen over de oprichting van een Strategic Technologies for Europe Platform (STEP). STEP moet extra financiering opleveren voor projecten die van strategisch belang worden geacht in belangrijke technologische sectoren, zoals deep tech en clean tech. De Europese Commissie heeft voorgesteld om 10 miljard euro vrij te maken voor het initiatief, maar het Parlement wil hier nog drie miljard euro aan toevoegen. Ook pleit het Parlement voor een betere aansluiting van STEP op andere Europese regelgeving, zoals de Net-Zero Industry Act en de Critical Raw Materials Act. EURACTIV heeft een artikel geschreven over het voorstel van het Parlement. 
Persbericht Europees Parlement
Artikel EURACTIV 

Europese Rekenkamer waarschuwt voor overhaaste uitbreiding lump sum in Horizon Europe 
De Europese Rekenkamer waarschuwt dat de Europese Commissie overhaast en onzorgvuldig te werk gaat bij de uitbreiding van lump sum financiering in Horizon Europe. Dat schrijft Neth-ER over de onlangs gepubliceerde controle van de Europese boeken in 2022 door de Rekenkamer. Zo zou de uitbreiding van lump sum niet op een gedegen evaluatie berusten én voldoet de regeling niet aan de Europese financiële regels. 
Artikel Neth-ER
Publicatie Europese Rekenkamer 

‘Europese startups hebben moeite met aantrekken van investeringen voor groene technologie’ 
Vertragingen in de regelgeving en moeilijkheden bij het verkrijgen van toegang tot particuliere financiering houden de Europese groene technologie-industrie tegen. Dat waarschuwde een panel van ondernemers tijdens de jaarlijkse EU Industry Days conferentie, waarover Science Business een verslag heeft geschreven. “Het is heel moeilijk voor bedrijven om investeringen in Europa te rechtvaardigen in vergelijking met de VS”, zei Ester Baiget, CEO van de Deense biotech Novozymes. Hierbij verwees Baiget naar de ‘meer beweeglijke arbeidsmarkt’ en naar regelgeving die de implementatie van nieuwe technologieën versnelt. Dit zou het makkelijker maken om in de VS kapitaal op te halen, omdat investeringen sneller renderen. Ook de subsidies uit de Amerikaanse Inflation Reduction Act (IRA) werden genoemd. Elena Bou, medeoprichter van het door de EU gesteunde innovatienetwerk EIT InnoEnergy, benadrukt dat het niet alleen om geld gaat, maar ook om snelheid. “In één jaar tijd heeft de VS 110 miljard dollar aan cleantech-investeringen kunnen implementeren. In Europa kost het veel meer tijd.” 
Artikel Science Business 

Duitsland: DFG wil dat onderzoekers vooraf risico’s van kennisveiligheid in kaart brengen 
De Deutsche Forschungsgemeinschaft (DFG), de Duitse tegenhanger van NWO, vindt dat aanvragers van beurzen die willen samenwerken met internationale partners voortaan zo concreet mogelijk uitleggen welke risico’s voor de kennisveiligheid die samenwerking oplevert. Dat schrijft ScienceGuide over de onlangs gepubliceerde aanbevelingen van de DFG. De aanbevelingen bevatten evaluatie- en reflectiestappen die aanvragers wijzen op mogelijke risico’s. Ook worden onderzoekers aanbevolen om onderling het gesprek aan te gaan. Vanuit het perspectief van de DFG is een afweging van elke internationale samenwerking noodzakelijk. We vermijden bewust het trekken van algemene ‘rode lijnen’ met betrekking tot bepaalde landen, partnerinstellingen of onderzoeksthema’s, want de in Duitsland grondwettelijk beschermde academische vrijheid is een groot goed”, aldus DFG-president Katja Becker. “Op deze manier kunnen we gezamenlijk en tijdig reageren op geopolitieke veranderingen en een doordachte omgang met kansen en risico’s van onderzoeksactiviteiten bevorderen.” 
Artikel ScienceGuide
Publicatie IDW 

EU lanceert drie ruimtemissies om nieuwe technologieën en innovaties te testen 
Vorige week zijn drie Europese ruimtemissies gestart. In totaal zijn zes satellieten gelanceerd om negen experimenten uit te voeren, met als doel om diverse technologieën te testen. “Hiermee wordt eens te meer aangetoond dat de EU een actieve rol speelt in de ruimte. Dit is een concreet voorbeeld van hoe we innovatie, wetenschappelijke kennis en het concurrentievermogen van de Europese ruimtevaartindustrie en van startups op het gebied van de ruimtevaart ondersteunen”, aldus Eurocommissaris Breton. In een persbericht van de Europese Commissie staat een overzicht van de verschillende missies. 
Persbericht Europese Commissie

EU en Japan delen supercomputers in nieuwe onderzoekssamenwerking 
Vanaf volgend jaar kunnen geselecteerde Europese en Japanse wetenschappers elkaars supercomputers gebruiken, schrijft Science Business. Dit is onderdeel van de nieuwste poging van de EU om de banden met Japan op het gebied van onderzoek en technologie te versterken. “We hebben drie jaar om de wereld te laten zien dat onze gezamenlijke wetenschap echt heel krachtig is”, zegt France Boillod-Cerneux, die het HANAMI-project coördineert, dat begin 2024 officieel van start gaat. 14 Europese en 10 Japanse organisaties zijn betrokken bij het project. De nadruk ligt op klimaatmodellen, medische modellering en materiaalkunde. De EU beschikt momenteel zelf nog niet over een exascale-supercomputer, maar heeft begin oktober een deal van 273 miljoen euro getekend om er een in Duitsland te bouwen. 
Artikel Science Business  

Nature: Hoe generatieve AI-tools wetenschappelijke publicaties kunnen ontwrichten 
In een artikel van Nature wordt onderzocht hoe een wereld van AI-ondersteund schrijven en reviewen de aard van het wetenschappelijke artikel kunnen veranderen. Hoewel uit onderzoek blijkt dat het aantal wetenschappers die regelmatige large language models (LLM’s) gebruiken nog steeds in de minderheid zijn, verwachten velen dat generatieve AI-tools een steeds grotere rol zullen krijgen bij bijvoorbeeld het schrijven van manuscripten, peer reviews en subsidieaanvragen. In het artikel spreken verschillende wetenschappers over de uitdagingen die generatieve AI met zich meebrengt. Verder heeft Nature onderzocht hoe Postdocs ChatGPT inzetten en een column gepubliceerd over de inzet van ChatGPT in het schrijven van grant applications. 
Artikel Nature 
Artikel Nature  
Column Nature   

Aantal landen ondertekenen intentieverklaring voor Global Coalition on Telecommunications 
Ministeries uit het Verenigd Koninkrijk, Australië, Canada, Japan en de VS hebben een intentieverklaring ondertekend om een Global Coalition on Telecommunications (GCOT) op te richten. Deze coalitie gaat zich op een aantal doelen richten: 1) de samenwerking en coördinatie tussen de landen vergroten; 2) bouwen aan een bredere internationale consensus over belangrijke gebieden van het telecommunicatiebeleid; 3) werken aan een dialoog tussen beleidsmakers, industrie en de academische wereld; en 4) innovatie en groeimogelijkheden voor de industrie bevorderen. 
Publicatie Britse overheid 

Amerikaanse NSF en Franse ANR versterken onderzoekssamenwerking 
De Amerikaanse National Science Foundation (NSF) en het Franse Nationale Onderzoeksbureau (ANR) willen een overkoepelend raamwerk creëren met principes voor de ontwikkeling van gezamenlijke activiteiten. Daarvoor hebben de partijen vorige week een Memorandum van Overeenstemming (MoU) ondertekend. Dit raamwerk moet de samenwerking tussen Amerikaanse en Franse onderzoeksgemeenschappen aanmoedigen. De organisaties kondigen twee nieuwe ‘leidende bureaus’ aan waar het mogelijk wordt om gezamenlijke onderzoeksvoorstellen in te dienen. Deze voorstellen hoeven dan slechts één beoordelingsproces bij het leidende bureau te ondergaan. Verder is afgesproken dat dat Amerikaanse onderzoekers financiering straks financiering kunnen ontvangen van het ANR en Franse onderzoekers van de NSF. 
Nieuwsbericht NSF 

Brookings presenteert toolbox voor verantwoorde AI 
In een opinieartikel van Brookings wordt voor overheden en toezichthouders een toolbox aangereikt die moet helpen bij het kanaliseren van de risico's van AI. Zo wordt opgeroepen om audits een belangrijk onderdeel te maken van AI-regulering. Wel zijn hiervoor investeringen nodig in data-analisten en systemen die de audits zouden kunnen uitvoeren. Ook kan meer worden ingezet op zogeheten sandboxes waarbij ontwikkelaars met regelgevers actief werken aan verantwoorde AI-systemen die passen binnen de regelgeving. Verder zou de AI Assurance Industry meer kunnen worden betrokken. Dit zijn bedrijven die gespecialiseerd zijn in monitoring, evaluatie en wettelijke naleving van algoritmische systemen en zouden kunnen worden ingezet om een soort keurmerk aan de systemen te kunnen geven. Toezichthouders en dergelijke bedrijven kunnen daarbij van elkaar leren. Daarnaast wordt aanbevolen gebruik te maken van de kennis van klokkenluiders. 
Artikel Brookings 

VS deelt zorgen over door het Europees Parlement voorgestelde AI-regelgeving 
De VS heeft Europa gewaarschuwd dat de door het Europees Parlement voorgestelde AI-regelgeving innovatie en economische ontwikkeling belemmert. Dat blijkt uit documenten in handen van Bloomberg. Zo zouden de AI-regels "investeringen in AI-R&D en commercialisering in de EU belemmeren, waardoor het concurrentievermogen van Europese bedrijven wordt beperkt". Ook zou er een risico bestaan dat hierdoor de productiviteitsstijging wordt beperkt en banen en investeringen naar elders worden gelokt. Volgens de VS richt de EP-aanpak zich vooral op ontwikkelvoorschriften, terwijl de Amerikanen de regelgeving inrichten op de output. De analyse bouwt voort op eerdere zorgen van de VS dat regelgeving innovatie niet onnodig mag belemmeren. Toch is volgens Bloomberg ook in de VS meer bewustwording aan het ontstaan dat regelgeving nodig is, gezien de mogelijk schadelijke gevolgen. Later dit jaar wil de EU tot een akkoord komen tussen lidstaten, Commissie en Europees Parlement. 
Artikel Time 

ITIF: Stel pauze in voor exportmaatregelen halfgeleiders naar China 
De Amerikaanse president Biden zou een pauze moeten inlassen in zijn technologie-oorlog met China om goed na te denken welke aanpak effectief is om de westerse belangen niet te schaden. Daarvoor pleit denktank ITIF in een artikel. Zo hebben volgens ITIF de exportbeperkingen ten aanzien van halfgeleiders door de tegenmaatregelen van China ook impact op de Amerikaanse economie en wordt verwacht dat China hiermee alleen maar gemotiveerd wordt om zelfredzaam te worden. Biden zou daarom op zoek moeten naar maatregelen om China te raken, maar die westerse bedrijven niet schaden. "Door de verkoop in de VS af te snijden, zullen Amerikaanse bedrijven een van de meest winstgevende delen van hun markt verliezen, waardoor de winsten die anders in R&D voor de volgende generatie chips zouden worden geïnvesteerd, aanzienlijk afnemen", schrijft Robert Atkinson van ITIF. "Uiteindelijk kan dit leiden tot een negatieve spiraal: minder inkomsten, minder geld geïnvesteerd in halfgeleiders van de volgende generatie, minder verkoop van chips van de volgende generatie, wat leidt tot een nieuwe omzetdaling, enzovoort." 
Publicatie ITIF 

ITIF: Stevigere inzet op onderzoek naar kwantumtechnologie nodig 
Denktank ITIF doet aanbevelingen om onderzoek en ontwikkeling op het gebied van kwantumtechnologie aan te jagen en de concurrentiepositie van de VS op dit terrein te versterken. Zo wordt onder andere geopperd om de National Quantum Initiative Act (NQIA), een wet uit 2018 om de kwantumwetenschap en -technologie te bevorderen, minstens 525 miljoen dollar per jaar (naast de CHIPS-financiering) toe te wijzen. Ook zou het Quantum User Expansion for Science and Technology (QUEST)-programma volledig moeten worden gefinancierd om onderzoekers maximaal toegang te geven tot kwantumcomputerbronnen. Daarnaast moet volgens ITIF gewerkt worden aan het verbeteren van de kwantuminfrastructuur. Een belangrijke aanbeveling is verder om de financiering voor de CHIPS and Science Act aan te vullen om de ambities uit de wet te kunnen waarmaken. Met name het 'science' deel zou aangevuld moeten worden voor het onderzoek naar kwantum, waaronder het eerdergenoemde QUEST-programma. 
Publicatie ITIF
Nieuwsbericht ITIF