Beeld: ©AWTI

AWTI e-mail alert 5 mei 2022

Deze week een selectie van het Nederlandse en internationale nieuws over wetenschap, technologie en innovatie dat de afgelopen twee weken verschenen is. Er zijn zorgen over de gevolgen van de oorlog in Oekraïne voor onderzoek, Oekraïense en Russische wetenschappers en voor de vele samenwerkingen met onderzoekers uit beide landen. Er is ook nieuws dat hoopvol stemt: Onderzoek laat zien dat groene investeringen steeds goedkoper worden en hogere klimaatambities niet leiden tot hogere kosten. En minister Dijkgraaf is optimistisch over de voortgang van de transitie naar een proefdiervrije samenleving.

De opvallendste berichten van de afgelopen twee weken

Minister Dijkgraaf optimistisch over proefdiervrije innovatie

Minister Dijkgraaf toonde zich tijdens het commissiedebat over Dierproeven optimistisch over de voortgang van de transitie naar een proefdiervrije samenleving. "We zitten in een permanente versnelling, juist in deze fundamentele wetenschappelijke onderzoeken, en dat stemt mij hoopvol", aldus Dijkgraaf. Hij wees in dat kader op de Nationale Wetenschapsagenda. "Daar investeer ik in vernieuwend en baanbrekend wetenschappelijk onderzoek met nadrukkelijke, maatschappelijke toepassing. Dat biedt ook vele kansen voor proefdiervrije innovaties." Volgens hem wordt in de academische wereld momenteel gewerkt aan een 'streefbeeld' voor proefdiervrije innovatie dat komende zomer af zou moeten zijn. Hij sprak daarbij van een cultuuromslag die ervoor zorgt dat er door een nieuwe generatie academici anders wordt gedacht over ethische dilemma's.
Videoregistratie debat

Europees akkoord over Digital Services Act

Het Europees Parlement en de EU-lidstaten hebben een voorlopig akkoord bereikt over de Digital Services Act (DSA). De DSA-wetgeving gaat zorgen voor extra regels en toezicht voor online platforms en is bedoeld om consumenten beter te informeren en beschermen. In de onderzoekswereld wordt echter nog altijd gevreesd voor de gevolgen voor open science, zo blijkt uit artikelen op NethEr en Science|Business. "Tenzij er een groepsvrijstelling is voor educatieve en wetenschappelijke platforms, betekent dit dat elk platform afzonderlijk om de vrijstelling zal moeten vragen", aldus Lidia Borrell-Damián van Science Europe. Een vrees die wordt gedeeld door de European Open Science Cloud (EOSC). Minister Adriaansens ziet in de wet echter vooral kansen voor innovatie: " De DMA en DSA brengen de digitale markt voor iedereen dichterbij. We blijven innovatie stimuleren, worden minder afhankelijk van grote platforms, creëren meer markttoegang en gaan de verspreiding van illegale inhoud, cybercriminaliteit en misleiding van consumenten en ondernemers tegen".
Persbericht Rijksoverheid
Artikel NethEr
Artikel Science|Business
Artikel Politico

Weerstand tegen doorsnijden wetenschappelijke banden met Rusland

Onder onderzoekers groeit de roep om een vorm van wetenschappelijke samenwerking met Rusland in stand te houden. In een brief in Nature wijst onder andere de International Science Council op de kracht van samenwerking, ook in tijden van conflict. Ze wijzen daarbij op de samenwerking tijdens de Koude Oorlog. Volgens de briefschrijvers hebben onderzoeksinstellingen tientallen jaren besteed aan het bouwen van bruggen tussen landen en het verbreken van die samenwerking zou tot onherstelbare schade kunnen leiden. "Ook al heeft wetenschapsdiplomatie misschien weinig impact op de onmiddellijke crisis, het houdt een kanaal open voor de toekomst, een manier om de betrekkingen te herstellen", zo valt te lezen in een bericht van het International Institute for Applied Systems Analysis (IIASA). Zie ook berichten  ‘Zorgen om onderzoekers als gevolg van oorlog’  en ‘Onderzoekers vrezen gevolgen oorlog op onderzoek en innovatie’ onder nieuws uit Europa.
Artikel Nature
Artikel IIASA

Nieuws en achtergronden uit Nederland

Kamer wil meer inzicht in maatschappelijke impact wetenschap

De Kamer roept het kabinet op om te komen tot een eenduidige visie op 'maatschappelijk impact' van wetenschapsbeleid. Een motie van de VVD die was ingediend tijdens het hoofdlijnendebat Hoger onderwijs en wetenschap kreeg steun van een meerderheid. De motie roept op hierover in gesprek te gaan met universiteiten, maatschappelijke organisaties, startups en bedrijfsleven. Ook kreeg een VVD-motie steun die oproept om bij de evaluatie van het programma Erkennen en waarderen ook de impact op de internationale positie van Nederland in de wetenschap te meten.
Verslag notaoverleg
Stemmingen moties

Kabinet: Geen extra ondersteuning Europese universiteiten

Het kabinet is vooralsnog niet van plan om Nederlandse universiteiten en hogescholen financieel te ondersteunen bij deelname aan de vorming van Europese Universiteiten. Dat laat minister Dijkgraaf weten in het schriftelijk overleg over de afgelopen Raad Onderwijs, Jeugdzaken, Cultuur en Sport. Diverse partijen hadden hiernaar gevraagd, omdat in het Europese voorstel staat dat Europese Universiteiten  vanuit verschillende bestuurslagen financiële ondersteuning moeten krijgen. "In Nederland is vooralsnog geen sprake van aanvullende financiering vanwege de lumpsum bekostiging van het hoger onderwijs, waardoor instellingen op eigen initiatief kunnen besluiten om een deel van de rijksbijdrage toe te kennen aan de deelname aan een alliantie", aldus de minister.  De European University Association (EUA) waarschuwt op zijn beurt dat de nieuwe Europese voorstellen voor het hoger onderwijs alleen succesvol kunnen zijn als de lidstaten de instrumenten invoeren die ze al op politiek niveau hebben afgesproken, aldus EUA-president Michael Murphy in een artikel op The Parliament Magazine.
Verslag schriftelijk overleg
Artikel The Parliament Magazine

Onderzoeken: Groene investeringen worden goedkoper en leiden niet tot hogere kosten

Hogere klimaatambities leiden niet tot hogere kosten, schrijft TNO op basis van onderzoek naar de gevolgen van de aanscherping van de Europese klimaatdoelen. TNO wil in de scenariostudie laten zien hoe met verschillende verduurzamingsambities een klimaatneutraal energiesysteem te realiseren is. Ook IRENA (International Renewablle Energy Agency) komt met een nieuw rapport over de kosten en gevolgen van investeringen in hernieuwbare technologie met positieve resultaten. In het rapport worden drastische verlagingen in de kosten aangetoond voor onder andere ontwikkelingen met waterstof, zon- en windenergie.
Onderzoek TNO
Artikel CORDIS
Onderzoek IRENA

Rathenau ziet gevaren van manipulatieve AI voor de consument

Kunstmatige intelligentie kan ingezet worden voor beïnvloeding of manipulatie van consumentengedrag, schrijft het Rathenau Instituut in een blogserie over AI. Beïnvloeding door middel van AI is risicovol omdat bedrijven het gericht én op grote schaal kunnen toepassen en veel data over consumenten kunnen verzamelen en inzetten. Daarnaast kan individuele beïnvloeding ook schade opleveren voor de democratische samenleving. “Waarom zou je de technologie toestaan, om vervolgens mensen weerbaar te maken? Moeten we dan niet gewoon zeggen “dit willen we niet meer als maatschappij?”, aldus Dries Cuijpers, toezichthouder bij de ACM.
Blog Rathenau Instituut

Minister Adriaansens presenteert planning innovatiebeleid, digitale economie en startupecosysteem

Het kabinet komt in het derde kwartaal met een uitwerking van het Missiegedreven innovatiebeleid. Dat valt op te maken uit de planning bij de Kamerbrief over het vestigings- en ondernemingsklimaat. In het vierde kwartaal volgt een beleidsbrief over de Digitale economie. Verder komt het kabinet begin volgend jaar met een aanpak voor het versterken van het startupecosysteem. Op de korte termijn komt het kabinet met beleidsbrieven op het terrein van valorisatie en arbeidskrapte ICT'ers.
Kamerbrief minister Adriaansens

Zes projecten aangemeld voor IPCEI micro-elektronica

Nederland heeft zes projecten aangemeld voor de IPCEI Microelectronics II, oftewel een Important Project of Common European Interest op het gebied van micro-elektronica. Het gaat om een totaalbedrag van 230 miljoen euro voor projecten die een strategische positie hebben in de mondiale halfgeleiderketen van onderzoek, ontwikkeling, toelevering tot productie. Later worden de projecten bekendgemaakt die worden aangemeld voor de  IPCEI Cloud Infrastructuur en Services (CIS).
Persbericht Rijksoverheid

Doorbraak met supergeleider aan TU Delft

Onderzoekers van de TU Delft hebben eenrichtingssupergeleiders zonder magnetische velden ontdekt. De in Nature gepubliceerde ontdekking is bijzonder omdat het sinds de ontdekking van supergeleiding in 1911 als onmogelijk werd gezien. "Technologie die vroeger alleen mogelijk was met halfgeleiders, kan nu mogelijk met behulp van deze bouwsteen met supergeleiders worden gemaakt. [..] Dit zal invloed hebben op allerlei maatschappelijke en technologische toepassingen. Als de 20e eeuw de eeuw was van de halfgeleiders, kan de 21e de eeuw van de supergeleider worden”, aldus de betrokken professor Mazhar Ali.
Artikel TU Delft
Artikel Nature

AIVD waarschuwt voor Chinese kennisspionage

Nederlandse kennisinstituten worden gewaarschuwd voor kennisspionage via digitale aanvallen, studenten en wetenschappers, zo valt te lezen in het jaarverslag van de AIVD. Ook de MIVD waarschuwt hiervoor: “De Chinese spionageactiviteiten zijn omvangrijk en structureel. Met name de Nederlandse topsectoren en kennisinstellingen zijn interessant door de hoogwaardige infrastructuur, technologie en kennis die zij bezitten.” Verder wordt in het jaarverslag stilgestaan bij de toenemende bedreigingen van politici en wetenschappers.
Artikel ScienceGuide
Nieuwsbericht AIVD
Jaarverslag AIVD

Nederland op 3e plaats bij toekenning ERC Advanced Grants

Onderzoekers aan 27 Nederlandse instellingen ontvangen een Advanced Grant voor innovatief en vooraanstaand onderzoek van de European Research Council (ERC), Nederland komt hiermee op de 3e plaats van Europa in het aantal toekenningen, na Duitsland en het Verenigd Koninkrijk. De ECR heeft in totaal aan 253 Europese onderzoekers een gezamenlijk bedrag van 624 miljoen euro toegekend. Voor de Britse onderzoekers wordt het nog spannend of zij de beurzen kunnen behouden, want daarvoor moet het Verenigd Koninkrijk wel geassocieerd raken met Horizon Europe.
Artikel NethEr
Nieuwsbericht ERC
Artikel Science|Business

Rathenau: Nieuwe technologie ontwikkelen met opbrengsten voor de hele samenleving

Nieuwe technologie moet op een betere manier ontwikkeld worden, zodat de opbrengsten voor de hele samenleving zijn en niet slechts voor een kleine groep, schrijven het Rathenau instituut en de Radboud Universiteit in een position paper. Het paper is één onderdeel van een groter Nederlands onderzoeksproject over het maken van een levende cel. De schrijvers pleiten voor meer betrokkenheid van de maatschappij en zijn daarom van mening dat de wetenschappelijke wereld meer moet openstaan voor de samenleving. 
Artikel Rathenau Instituut

Nieuws en achtergronden uit Europa

Europese steden geselecteerd voor EU-missie klimaatneutraal in 2030

De Europese Commissie heeft 100 Europese steden geselecteerd voor de EU-missie voor klimaatneutrale en slimme steden in 2030. Hierbij zitten ook zeven Nederlandse steden: Amsterdam, Groningen, Rotterdam, Den Haag, Utrecht, Eindhoven en Helmond. De steden krijgen in het kader van Horizon Europe budget voor innovatietrajecten om hun steden duurzamer te maken, bijvoorbeeld voor schone mobiliteit, energie-efficiëntie en 'groene stadsplanning'. De steden zullen opgeroepen worden om te komen met een plan van aanpak waarbij ook universiteiten en onderzoeksinstellingen zullen worden betrokken.
Nieuwsbericht Europese Commissie
Artikel Science|Business
Artikel NethEr

Zorgen om onderzoekers als gevolg van oorlog

Internationaal groeien als gevolg van de oorlog de zorgen om zowel Russische als Oekraïense onderzoekers. Samenwerkingscollectief InspireEurope pleit voor meer ondersteuning voor onderdrukte onderzoekers. Zij wijzen in een publicatie op de site van de European University Association op verschillende beleidssuggesties om de omstandigheden voor gevluchte onderzoekers te verbeteren. In Nederland ​​blijken Russische studenten en een wetenschapper in Nederland te zijn geïntimideerd. Universiteiten en het ministerie van OCW hebben dit bevestigd. De Russen werden via een telefoontje naar hun loyaliteit in het conflict gevraagd. Ondertussen hebben Nederlandse kennisinstellingen en carrièreplatform ‘AcademicTransfer’ een landelijk platform gelanceerd voor gevluchte Oekraïense wetenschappers. Via AcademicsNLforUkraine kunnen Nederlandse kennisinstellingen gastwerkplekken aanbieden en kunnen onderzoeksorganisaties hun individuele hulp presenteren.
Artikel EUA
Artikel HOP | Utoday
Nieuwsbericht KNAW

Onderzoekers vrezen gevolgen oorlog op onderzoek en innovatie

De oorlog in Oekraïne zal op meerdere manieren invloed hebben op het terrein van onderzoek en innovatie in de EU, zo blijkt uit een onderzoek van de Europese Commissie. Zo kan de economie in een dip zakken, waardoor er minder middelen beschikbaar zijn voor onderzoek en innovatie. Ook zijn belangrijke onderzoekssamenwerkingen tussen de EU en Rusland, onder andere op het vlak van energie, gestopt. Aan de andere kant kunnen migranten uit Oekraïne en Rusland ook weer voor een braingain zorgen. Volgens een artikel van Science|Business zou de VS ook plannen hebben om Russische onderzoekers aan te trekken.
Onderzoek Europese Commissie
Artikel NethEr
Artikel Science|Business

Internationale verklaring over de toekomst van het internet

60 landen, waaronder alle EU-lidstaten en de VS, hebben een gezamenlijke verklaring over de toekomst van het internet ondertekend. In de verklaring staan de landen onder andere stil bij het belang van een open, toegankelijk, veilig en wereldwijd internet dat mensenrechten en democratische principes beschermd. De verwachting is dat binnenkort nog meer landen de verklaring zullen ondertekenen.
Nieuwsbericht Europese Commissie
Artikel Nextgov

EU en India tekenen handels- en technologieakkoord

De EU en India hebben op 25 april de EU-India Trade and Technology Council gelanceerd. De partijen willen samenwerking op het gebied van handel, technologie en veiligheid verbeteren en de diplomatieke banden tussen de EU en India versterken.
Artikel India Times
Artikel Science|Business
Nieuwsbericht Europese Commissie

Pleidooi voor wetenschappelijke denktank in Europese wetgevingsdebatten

Het European Parliament’s Panel for the Future of Science and Technology (STOA) moet een volwaardige wetenschappelijke denktank worden die de rol van de wetenschap in wetgevingsdebatten moet herstellen, zegt de recent verkozen STOA-voorzitter Christian Ehler in een interview met Science|Business. STOA adviseert EU-wetgevers over opkomende technologie en houdt zich momenteel bezig met o.a. academische vrijheid, AI in gezondheidszorg, 5G en groene technologie.
Artikel Science|Business

Cyberagentschap EU ontevreden over systeem, wetgeving en samenwerking

Het hoofd van het Europese agentschap voor cybersecurity (ENISA) luidt de noodklok over de manier waarop de EU momenteel opereert op het terrein van cyberveiligheid. Volgens Juhan Lepassaar werkt het systeem om incidenten te melden niet. Bovendien is de wetgeving en de informatieuitwisseling tussen lidstaten niet op orde, zo zei hij volgens Euractiv tijdens een rondetafelgesprek. Tegelijkertijd stelt de Europese Commissie autonomie van het nieuwe Europees kenniscentrum voor cyberbeveiliging (ECCC) bewust uit om zo invloed te houden in de organisatie, aldus EURACTIV op basis van gesprekken met bronnen in de EU.
Nieuwsbericht Euractiv
Artikel Euractiv

Europese Commissie vraagt burgers om feedback voor nieuwe innovatieagenda

De Europese Commissie heeft een raadpleging geopend waar input en feedback gegeven kan worden voor de nieuwe innovatieagenda. Het doel van het programma is om start-ups te helpen te groeien naar scale-ups, regelgeving rondom innovatie en regionale samenwerking te verbeteren en talentontwikkeling te stimuleren. De raadpleging is open tot en met 10 mei.
Artikel Science|Business
Nieuwsbericht Europese Commissie

Opinie CER: hoe effectief wordt de Digital Services Act tegen nepnieuws?

In een opiniestuk onderzoekt denktank Centre for European Reform (CER) de effectiviteit van de Digital Services Act in de strijd tegen nepnieuws. In de DSA wordt met nieuwe regels en verplichtingen de hoofdverantwoordelijkheid bij de platforms zelf gelegd, maar de Europese Commissie vraagt zich sinds de oorlog in Oekraïne af of dit voldoende is en overweegt aanvullende instrumenten. CER pleit zelf voor minder politieke instrumenten, zoals het vragen om een bevestiging aan gebruikers als ze niet-geverifieerd nieuws willen delen. In een persbericht noemt staatssecretaris Van Huffelen de DSA juist een doorbraak in de aanpak van desinformatie. Ook EP-rapporteur Paul Tang stelt dat de wet gaat helpen om desinformatie aan te pakken, zo laat hij weten aan Computable. Saillant is dat de nieuwe Twitter-eigenaar Elon Musk juist liet weten minder op het sociale platform te willen reguleren.
Artikel CER
Persbericht Rijksoverheid
Artikel Computable
Analyse CEPA

Kritische evaluatie voor ERA

De aansturing van de Europese Onderzoeksruimte (ERA) moet worden verbeterd om deze interessanter te maken voor de lidstaten. Dat blijkt uit een evaluatie naar de werking van de ERA tussen 2015 en 2020. Volgens de onderzoekers vonden de onderwijsministers de discussies over de ERA te technisch en waren de doelstellingen onduidelijk en te vrijblijvend. In het rapport worden meerdere aanbevelingen gedaan, waaronder het verlengen van de termijn gekoppeld aan realistische doelstellingen.
Artikel NethEr
Evaluatie ERA

Europees patentbureau: EU dreigt achter te lopen op het gebied van deep tech

Hoewel er veel kansen zijn voor Europa op het gebied van deep tech, dreigt de EU op sommige terreinen wel achter te gaan lopen, schrijven het European Patent Office (EPO) en de European Investment Bank (EIB) in een nieuw rapport over de ‘vierde industriële revolutie’ (4IR). De belangrijkste aanbevelingen zijn om sneller 4IR-startups te ondersteunen, betere samenwerking op het gebied van intellectueel eigendom en het van jongs af aan stimuleren van digitale vaardigheden.
Nieuwsbericht EPO

Onderzoek: Open science vraagt om wijziging Europees intellectueel eigendomsrecht

Door open science moet er opnieuw gekeken worden naar intellectuele eigendomsrechten (IPR), schrijft de Europese Commissie in een rapport. De balans tussen de bescherming van IPR en het aanmoedigen van kennisdeling in het kader van open science zorgt voor verschillende dilemma’s. De EC stelt daarom voor om een Agentschap voor Vrije Intellectuele Eigendomsrechten en Open Wetenschap op te richten, dat gaat werken aan de modernisering van het Europese IPR.
Rapport Europese Commissie
Artikel NethEr

Mogelijk 500 miljoen euro voor New European Bauhaus: cultureel erfgoed behouden en vergroenen

Het Europees Parlement wil met nieuwe plannen het New European Bauhaus, een programma dat het behouden van cultureel erfgoed koppelt aan de energietransitie, een nieuwe impuls geven. Omdat het oorspronkelijke plan (85 miljoen euro) uit 2020 nog weinig concrete plannen heeft opgeleverd, willen de commissies voor cultuur en onderzoek nu dat het met een groter en zelfstandig budget van 500 miljoen euro als missie wordt toegevoegd aan Horizon Europe, het innovatieprogramma van de EU.
Artikel Science|Business

Nieuws en achtergronden uit de rest van de wereld

Koningin Maxima: Hou rekening met inclusie bij uitrol digitale valuta

Overheden moeten bij de uitrol van digitale valuta rekening houden met financiële geletterdheid en inclusie. Dat betoogt koningin Maxima in een opiniestuk op Project Syndicate. Volgens haar kunnen digitale valuta (CBDC's) een mogelijkheid zijn om barrières voor mensen zonder bankrekening te overbruggen vanwege lagere kosten, veiligheid, integriteit en betere toegankelijkheid. "
Opinieartikel Project Syndicate

CIGI: Kaders digitale rechten internationaal afspreken

Bij het opstellen van kaders voor 'digitale rechten' moet meer worden gekeken naar de implementatie ervan en de internationale context. Dat schrijven experts van denktank CIGI. Zij wijzen daarbij op het ontbreken van een kader voor gegevensoverdracht tussen de VS en de EU, waardoor van beide kanten voorstellen kwamen voor digitale rechten zonder daarbij de internationale werking mee te wegen. Volgens CIGI missen de kaders in vrijwel alle gevallen mechanismen om onvermijdelijke conflicten tegen te gaan.
Analyse CIGI

Essay: Ethische kaders in AI zijn mogelijk

Het tijdschrift Daedalus van de Amerikaanse Academy of Arts and Sciences presenteerde onlangs een essay met technische voorstellen om ethische kaders in te bedden bij de ontwikkeling van kunstmatige intelligentie. De ontwerpen zien toe op zowel algoritmen, datasets en applicaties en botsen volgens de auteurs niet met de nationale veiligheid. Zij stellen dan ook dat de nieuwigheid en complexiteit van AI geen excuus kan zijn voor immorele uitkomsten van deze systemen.
Essay Daedalus

Essay: Open science moet worden geïnstitutionaliseerd

Open science moet worden geïnstitutionaliseerd, schrijven diverse opiniemakers in een essay op het platform Issues. Volgens hen zijn individuele onderzoekers vaak wel voorstander, maar hebben de instellingen andere belangen. In de onderzoekswereld zou daarom open science een basisprincipe moeten worden, vanwege het gezamenlijke belang van de aanpak van grote uitdagingen. Onderzoeksinstellingen zouden daarom hun beleid moeten aanpassen om van open science de norm te maken. Daarnaast zou open samenwerking moeten worden beloond en moeten onderzoekers beter worden getraind in het toepassen van open science.
Essay Issues

Opinie: Onderwijsinstellingen moeten dwingende rol spelen in SDG's

Instellingen in het hoger onderwijs zouden een dwingendere rol moeten spelen in het oppakken van grote actuele thema's als de energietransitie en de social development goals. Dat zegt professor Olav Hessen, vicevoorzitter van de Expert Group on the Universities and the 2030 Agenda (EGU2030) in een opiniestuk op University World News. "Onderwijsinstellingen hebben over het algemeen een sterke positie in de samenleving en zijn vertrouwd", aldus Hessen. "Een deel van de gegenereerde kennis kan worden vertaald in beleid en interventieprojecten. Dit houdt in dat het bereik dat instellingen voor hoger onderwijs al hebben, moet worden versterkt en moet worden gericht op het pleiten voor verandering, transformatie en sociale impact.."
Opinieartikel University World News

Oprichting Global Cross-Border Privacy Rules (CBPR) Forum

De VS, Canada, Japan, Zuid-Korea, Singapore, Taiwan en de Filipijnen hebben een gezamenlijke verklaring over wereldwijde grensoverschrijdende privacyregels ondertekend. In de verklaring staan gemeenschappelijke afspraken en ambities over het omgaan met grote datastromen en het beschermen van data en privacy. “De oprichting van het Global CBPR Forum weerspiegelt het begin van een nieuw tijdperk van multilaterale samenwerking bij het bevorderen van betrouwbare wereldwijde gegevensstromen die van cruciaal belang zijn voor onze moderne economie”, aldus de Amerikaanse minister van handel Raimondo.
Verklaring
Nieuwsbericht
Artikel Nextgov

Opinie: democratieën zijn niet voorbereid op deepfakes

Volgens denktank CIGI zijn overheden slecht voorbereid op de gevaren van deepfakes. "Naarmate deepfake-technologieën steeds geavanceerder en toegankelijker worden, zullen ze nieuwe bedrieglijke mogelijkheden ontketenen die sommigen zullen gebruiken voor persoonlijk, professioneel of politiek gewin", schrijft CIGI in een opiniestuk over de gevaren van deepfakes. Verder schrijft CIGI over het belang van kritische pers en hoe de maatschappij moet leren omgaan met de technologie.
Opinie CIGI

Pleidooi om Afrikaanse O&I-ecosysteem op niveau EU te krijgen

Het Afrikaanse ecosysteem voor onderzoek en innovatie moet op hetzelfde niveau worden gebracht als het Europese. Daarvoor pleitte Ernest Aryeetey, secretaris-generaal van de African Research Universities Alliance, tijdens een conferentie van Science|Business. "We willen een situatie waarin wereldwijde onderzoekers zich thuis voelen in Afrika, omdat ze hetzelfde soort onderzoek kunnen doen als in Europa", zegt Aryeetey. Volgens hem verhuizen Afrikaanse onderzoekers nu vaak naar de EU en komen ze eenmaal terug in Afrika niet aan de slag. Zijn betoog werd gesteund door Jan Palmowski, secretaris-generaal van de Europese universiteitskoepel The Guild. Genoemde mogelijkheden zijn meer financiering, meer onderzoeksfaciliteiten, meer uitwisseling.
Artikel Science|Business

Canada presenteert ambitieuze innovatiestrategie

De Canadese overheid heeft een investering van ruim 780 miljoen dollar aangekondigd om de komende 5 jaar een nationaal innovatieagentschap voor wetenschap en technologie op te richten. Op het gebied van innovatie liep de Canadese overheid al geruime tijd achter op andere economieën: jaarlijks slechts 0,8% van het bbp ten opzichte van 1,6% bij de andere G7 landen. Verder zijn er ook vervolgonderhandelingen aangekondigd met het de EU over het innovatieprogramma Horizon Europe. Hierbij is de hoop uitgesproken dat Canada en Nieuw-Zeeland in 2023 als eerste niet-Europese landen aansluiten bij het programma.
Artikel Nature
Artikel Science|Business
Nieuwsbericht Europese Commissie

China neemt de leiding in de race naar kwantumcomputing

China’s nieuwste processor kan dezelfde taak van de processor van Google uit 2019 één miljoen keer sneller uitvoeren, hiermee zet China een volgende stap in het onderzoek naar een kwantumcomputer. In 2019 verbrak Google records door in 3,3 minuten een taak te voltooien waar een traditionele supercomputer tweeëneenhalve dag over deed. Hoewel China met de nieuwe onderzoeksresultaten een grote stap zet, lijkt het erop dat kwantumcomputing voorlopig nog onmogelijk blijft.

Artikel Nextgov

Nature: Vrees voor zelfcensuur door Chinese wetenschappers

Onderzoekers vrezen dat wetenschappers in China zelfcensuur zullen toepassen om het risico op vervolging te beperken. Dat blijkt uit een artikel in Nature. Na een zaak uit 2018 waar het dna van een baby werd gemodificeerd is China strenger geworden, maar de vrees is nu dat waardevol wetenschappelijk onderzoek dat tegen de ethische grens schuurt niet meer zal worden gedaan. China blijft immers vaag waar de grens ligt. De ingestelde ethische commissie zal nu met een lijst komen van gevoelige thema's.
Artikel Nature

GSA: gezichtsherkenningstechnologie kan tot discriminatie leiden

Het nadeel van de inzet van gezichtsherkenningstechnologie is dat deze systemen raciaal vooringenomen zijn, schrijft de Amerikaanse General Services Administration (GSA) in een memo over het verbeteren van toegankelijkheid van overheidsdiensten. "Door onze eigen tests ontdekte GSA dat grote commerciële implementaties van gezichtsherkenning onevenredig hoge ‘valse afwijzingspercentages' hadden voor Afro-Amerikanen", aldus het memo van de GSA.
Artikel TechCrunch

VS: Politiek gekrakeel over National Science Foundation

In de VS wordt al tijden politiek gesteggeld over maatregelen om het chiptekort aan te pakken en in het verlengde daarvan komt men ook niet tot een akkoord over investeringen in de National Science Foundation. Dat blijkt uit een artikel van nieuwsplatform NPR. In de twee wetsvoorstellen die op tafel liggen worden verschillende prioriteiten gegeven in te financieren onderzoek. In het ene voorstel wordt geld uitgetrokken voor het versterken van het Amerikaanse leiderschap op het gebied van kunstmatige intelligentie, halfgeleiders, robotica en andere geavanceerde technologieën. In het andere voorstel ligt de focus op klimaatverandering, ecologische duurzaamheid en sociale en economische ongelijkheid.
Artikel NPR