AWTI e-mail alert 24 maart 2022

Opinie: Geef docent-onderzoekers hbo meer ruimte voor valorisatie

Ook docent-onderzoekers in het hbo moeten mogelijkheden krijgen om kennisintensieve start-ups te beginnen. Dat betogen Rick Bonants en Margo Brouns van Fontys Hogescholen. Volgens hen worden nu kansen gemist om valorisatie van praktijkgericht onderzoek mogelijk te maken. Zij wijzen daarbij onder andere naar het AWTI-rapport uit 2020 genaamd ‘Beter van start: De sleutel tot doorgroei van kennisintensieve start-ups’.
Artikel Scienceguide
AWTI-advies Beter van start

Brede roep om steun voor Oekraïense onderzoekers

Internationaal groeit de roep om Oekraïense onderzoekers te ondersteunen. De European Research Council (ERC) roept de instellingen op om tijdelijk werk aan te bieden voor onderzoekers en ondersteunend personeel.  In reactie op oproepen tot meer Europese coordinatie heeft de Europese Commissie een online portal, ERA4Ukraine, gelanceerd om informatie en ondersteuning voor Oekraiense onderzoekers toegankelijk te maken. Dit portal sluit aan op het grassroots initiatief Science for Ukraine. The Guild verwelkomt het initiatief van de EC, maar vraagt ook om meer hulp. Het kwam met een lijst beleidsopties, zoals het verlichten van de regels voor Erasmus+, het beschikbaar maken van Hop-On Grants en het mogelijk maken van flexibele toelating en instroom. Volgens een nieuwsbericht in Science|Business roepen Oekraiense onderzoekers Europa op vooral te helpen om de oorlog te stoppen. Pas dan kunnen ze weer onderzoek doen.
Nieuwsbericht ERC
Nieuwsbericht The Guild
ERA4Ukraine portal
Nieuwsbericht Science|Business

CIGI: Crypto vormt gevaar voor mensenrechten

De recente gebeurtenissen rondom de truckersprotesten in Canada en de sancties tegen Rusland hebben een nieuw licht geworpen op het reguleren van crypto, zo zet denktank CIGI uiteen. In beide gevallen werd namelijk een poging gedaan om financieel vermogen te bevriezen, maar werd dit omzeild door het gebruik van crypto. Volgens CIGI moet in dit geval het maatschappelijke belang van mensenrechten boven het individuele belang van de vrijheid om transacties te doen worden geplaatst. "De ieder-voor-zich-mentaliteit van crypto-libertariërs die instellingen willen ontwrichten ondermijnt direct ons vermogen om als samenleving op dergelijke crises te reageren, waardoor alle andere individuele rechten en vrijheden in gevaar komen", aldus CIGI.
Analyse CIGI

Nederlandse instellingen profiteren van ERC Consolidator Grants

European Research Council heeft 27 Consolidator Grants aan  Nederlandse wetenschaps- en onderzoeksinstellingen toegewezen. Er zijn in totaal 313 winnaars bekendgemaakt, met een bedrag van in totaal 632 miljoen. Met de funding kunnen de onderzoekers hun teams vasthouden om baanbrekend onderzoek te kunnen doen. In totaal moeten deze toewijzingen zorgen voor zo'n 1.900 banen bij 189 instellingen.
Nieuwsbericht ERC
Overzicht toewijzingen

Oproep Russische onderzoekers tegen uitsluiting

Nu Russische onderzoekers in de ban worden gedaan durven sommige van hen zich hiertegen uit te spreken. "Het merendeel van de Russische wetenschappers steunt Poetin níet en is fel tegen de oorlog. Sommigen nemen zelfs enorme risico’s door openlijk te protesteren. Sluit ze alsjeblieft niet buiten, want juist nu kunnen ze je steun goed gebruiken", stellen  Russische onderzoekers van de Wageningen Universiteit. "Russische wetenschappers dreigen totaal geïsoleerd te raken. Hun publicaties worden massaal offline gehaald, de toevoer van materialen en data stokt compleet, internationale collega’s verbreken banden die vaak al jarenlang bestonden."
Artikel Resource Online

Nominaties Nederlandse Hogeronderwijspremies bekend

Afgelopen week zijn de nominaties bekendgemaakt voor de Nederlandse hogeronderwijspremies. Het gaat om drie wo-instellingen en drie hbo-instellingen. De prijs is in het leven geroepen om innovatie in het onderwijs te bevorderen. In totaal wordt er 5 miljoen euro verdeeld. Op 12 mei zullen de prijzen worden uitgereikt door minister Dijkgraaf.
Nieuwsbericht Rijksoverheid

TNO: Energietransitie kan sneller

De energietransitie moet sneller om de klimaatdoelen te halen en dat is ook mogelijk. Dat stelt TNO, die een aantal aanbevelingen doet in een white paper. In de whitepaper richt TNO zich op de sectoren elektriciteit, industrie, gebouwde omgeving en mobiliteit, samen verantwoordelijk voor meer dan 80% van de Nederlandse broeikasgasemissies.  Het oplossen van het gebrek aan vakmensen om de transitie te realiseren in de elektriciteitssector en in de gebouwde omgeving is cruciaal om de energietransitie te versnellen. Een nieuw marktmodel moet bovendien de transitie naar zonne- en windenergie versnellen. Verder wijst TNO op het belang van slimmere renovatie, technologische innovatie in de industrie en het aanleggen van laadcapaciteit voor elektrisch vervoer. Voor alle sectoren geldt dat reductie van consumptie (energiebesparing) belangrijk is, alsmede burgerbetrokkenheid.
Artikel TNO

Scienceguide: Eerlijkere bekostiging voor jongere universiteiten op tafel

De Universiteiten van Nederland (UNL) bespreekt een voorstel om de bekostiging te verhogen voor de jongere universiteitenUniversiteit Maastricht, de Erasmus Universiteit en de Universiteit van Tilburg. Dat schrijft Scienceguide. De jongere universiteiten hebben het laagste aandeel in de vaste voet van het onderzoeksdeel en dit is nadelig ten opzichte van andere universiteiten. Over het verhogen van de vaste bijdrage wordt al langer gesproken. Al in 2007 werden hierover afsraken gemaakt maar deze zijn toen niet tot uitvoering gebracht omdat het kabinet Balkenende viel. Commissie-Van Rijn wees in 2019 ook op dit onlogische verschil in bekostiging en de consultants van Berenschot bevestigden dat nog eens in hun verkenning in 2021. Het is de vraag of de afspraken uit 2007 komende vrijdag, als de nieuwe hoofdlijnenbrief van minister Dijkgraaf wordt besproken in de ministerraad, alsnog door het kabinet zullen worden uitgevoerd. 
Artikel Scienceguide

Kabinet positief over verankering kritieke technologieën in Europees O&O-beleid

Het kabinet staat positief tegenover het Europese voorstel om kritieke technologieën te verankeren in het onderzoeks- en ontwikkelingsbeleid (O&O) van de EU en de lidstaten. Dat blijkt uit het afgelopen week gepubliceerde fiche. "Onderzoek naar en toepassing van kritieke technologieën op het gebied van veiligheid en defensie is van belang om ook op termijn het hoofd te kunnen bieden aan nieuwe dreigingen. In dat kader is het logisch en goed om het defensieperspectief te betrekken in O&O programma’s, en om civiel-militaire samenwerking te bevorderen teneinde elkaar te versterken", zo valt te lezen.
Fiche: Mededeling Routekaart kritieke technologieën

Kabinet verwelkomt EU-voorstel beginselverklaring digitale decennium

Het kabinet is positief over het voorstel van de Europese Commissie om te komen tot een Europese Verklaring Digitale Rechten en Beginselen voor het Digitale Decennium. Met de verklaring moeten digitale beginselen worden vastgelegd met betrekking tot gemeenschappelijke Europese waarden. Ze dienen als leidraad voor "een mensgerichte, veilige, inclusieve en open digitale omgeving". Wel wil het kabinet wat meer ambitie met betrekking tot het beschermen van de privacy van burgers. "Wat het kabinet betreft zou op dit onderdeel nog iets meer ambitie getoond kunnen worden", zo valt te lezen.
Fiche: Mededeling Europese Verklaring Digitale Rechten en Beginselen voor het Digitale Decennium

Minister Dijkgraaf in gesprek over positie promovendi in Nationaal Programma Onderwijs

Minister Dijkgraaf gaat in gesprek met UNL en NFU over de positie van promovendi binnen het Nationaal Programma Onderwijs. Dat laat hij weten in het schriftelijk overleg. Aanleiding was een vraag van de SP. Volgens hen geldt de compensatieregeling voor onderzoekers alleen als zij verbonden zijn aan een bekostigde instelling voor hoger onderwijs of een academische ziekenhuis.. "Recent heb ik een brief ontvangen van het Nederlands Kanker Instituut (NKI) waarin zij inderdaad aankaarten dat zij een financieel knelpunt ervaren ten aanzien van vertraging door corona en derhalve in voorkomende gevallen betrokken wensen te zijn. Ik neem dat verzoek ter harte", aldus Dijkgraaf.
Schriftelijk overleg Nationaal Programma Onderwijs

CBS: 40 procent eerstejaars wo-studenten uit buitenland

Ondanks de coronapandemie neemt het aantal internationale eerstejaarsstudenten toe. Dat blijkt uit cijfers van het CBS. In het huidige studiejaar komt 1 op de 4 eerstejaarsstudenten niet uit Nederland, op de universiteiten is dat zelfs 40 procent van de eerstejaars. In totaal komen dit studiejaar 115.000 studenten uit het buitenland, in 2005/2006 waren dit er 33.000. Ruim tweederde van hen studeren op de universiteit, de overigen op het hbo.
Nieuwsbericht CBS

Eerste resultaat Chips Act: Intel investeert fors in Europese chipfabriek

In het Duitse Maagdenburg bouwt Intel een grote chipfabriek ter waarde van 17 miljard euro en investeert in totaal 80 miljard in de Europese chipsector. Het doel is Europa minder afhankelijk te maken van chipproducten uit Azië. De bouw van de fabriek is het eerste concrete gevolg van de Europese Chips Act. Dit programma heeft als uitgangspunt om in 2030 te zorgen dat de EU een marktaandeel van 20 procent heeft. Nu is dit 8 procent. De fabriek wordt een open productielijn waar ook andere chipfabrikanten hun ontwerpen kunnen laten produceren, een zogenoemde foundry. In een statement reageert de voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen verheugd. "Het is een substantiële bijdrage aan het Europese ecosysteem voor chips dat we momenteel aan het bouwen zijn. Het zal zorgen voor nieuwe goedbetaalde banen door heel Europa en ik ben ervan overtuigd dat hierdoor meer bedrijven zullen volgen. Mijn boodschap is simpel: Europa is een powerhouse voor innovatie", aldus Von der Leyen.
Nieuwsbericht NOS
Statement Ursula von der Leyen

EC overweegt onderzoeksagenda aan te passen vanwege oorlog in Oekraine

De Europese Commissie overweegt de onderzoeksagenda aan te passen om zo in te spelen op de grote uitdagingen als gevolg van de oorlog in Oekraine, aldus een artikel van Science|Business. Er zijn nog geen concrete plannen bekend, maar de Europese Commissie zal waarschijnlijk meer gaan investeren in onderzoek op het gebied van energie, defensie en veiligheid.
Nieuwsbericht Science|Business

Transitions Performance Index 2021: EU presteert mondiaal gezien goed

De EU presteert wereldwijd sterk in de transitie naar eerlijke en welvarende duurzaamheid, blijkt uit de tweede editie van de Transitions Performance Index (TPI) van de Directoraat-Generaal voor Onderzoek en Innovatie. In de TPI zijn voor EU-lidstaten en 45 andere landen de ontwikkelingen vergeleken voor vier specifieke transities: economisch, sociaal, milieu en bestuur . De gemiddelde groei van Europese lidstaten in e periode 2011-2020  ligt op 4,9%, terwijl het mondiale gemiddelde op 4,3% ligt. Nederland eindigt op de 4e plaats in de ranglijst. 
Nieuwsbericht Europese Commissie
Rapport Transitions Performance Index

The Guild: Dierproeven blijven nog nodig

Momenteel is het nog onmogelijk om het gebruik van dieren volledig uit wetenschappelijk onderzoek te halen, schrijft The Guild, een koepelorganisatie voor Europese universiteiten, in een position paper. Vorig jaar heeft het Europees Parlement een resolutie aangenomen om het gebruik van dieren in de wetenschap sneller terug te dringen. De Europese Commissie heeft in februari laten weten dit niet te steunen. “The Guild juicht dit standpunt toe, aangezien een geleidelijke stopzetting van het gebruik van dieren voor onderzoek, losgekoppeld en zonder rekening te houden met wetenschappelijke vooruitgang, het gezondheidsonderzoek in Europa ernstig in gevaar zou brengen”, aldus Secretaris-Generaal Jan Palmowski.
Artikel The Guild

EIB: Meer in satellietprogramma’s investeren om internationaal competitief te blijven

Nieuwe technologieën, diensten en producten die zijn gekoppeld aan satellietnavigatiesystemen worden steeds belangrijker voor de Europese economie, schrijven het EU Agency for the Space Programme (EUSPA) en de Europese Investeringsbank (EIB). In het Global Navigation Satellite Systems (GNSS) Investment Report zien de partijen op dit moment een sterke globale positie voor Europa, maar voorspellen dat er in de komende 10 jaar tot wel 42 miljard euro aan publieke en private investeringen nodig zullen zijn om competitief te blijven.
Artikel EIB

Onderzoeker: Bio-energie niet klimaatneutraal

Dat bio-energie door de Europese Commissie wordt gezien als klimaatneutraal klopt niet. Dat zegt Timothy Searchinger, onderzoeker aan Princeton University Center for Policy Research on Energy and the Environment. tijdens een lezing op de TU Eindhoven over de gevolgen van het Europese 'Fit for 55'-pakket voor grondgebruik, klimaatverandering en biodiversiteit. Volgens hem wordt bij bio-energie vergeten dat de grond niet meer op een andere klimaatvriendelijke manier kan worden gebruikt. Bovendien is op driekwart van de grond de inzet van zonne-energie effectiever.
Artikel TUe

Digital Service Act: techgiganten moeten  betalen voor eigen supervisie

De kosten van het toezicht op zeer grote online platforms moeten door de platforms zelf worden betaald, heeft Eurocommissaris voor digitale zaken Margrethe Vestager aangekondigd. Dit voorstel is niet volledig nieuw; de ECB heeft vergelijkbaar beleid voor het verrekenen van toezicht op banken. Hoewel het voorstel in het verleden geen meerderheid kreeg, tonen de hoofdonderhandelaars namens de Raad van de EU en het Europees Parlement wel interesse.
Artikel Euractiv

Conceptwerkprogramma’s Horizon Europe gelekt

Science|Business heeft opnieuw gelekte conceptprogramma’s van Horizon Europe in handen. Ditmaal gaat het over de conceptplannen voor de clusters industrie, civiele veiligheid en gezondheid én de Marie Skłodowska-Curie Actions (MSCA) voor 2023-2024, het derde en vierde jaar van Horizon Europe. De focus in de plannen ligt onder andere op projecten die gericht zijn op 'strategische autonomie', zoals de batterij- en halfgeleidersindustrie. De definitieve werkprogramma’s moeten eind dit jaar worden vastgesteld.
Artikel Science|Business

Institut Montaigne: Beleidsprioriteiten voor een groene Europese industrie

De Genshagen Foundation en Institut Montaigne hebben twee jaar na de lancering van de European Green Deal een paper met aanbevelingen geschreven. Zo stellen ze onder andere voor alle nieuwe investeringen in productieprocessen af te stemmen op het traject naar een klimaatneutrale wereld.
Analyse Institut Montaigne

Europese routekaart over Next-Generation Internet of Things

De Next-Generation Internet of Things (NGIoT) Coordination and Support Action (CSA) heeft een Europese routekaart voor de komende jaren gepubliceerd. In de routekaart worden de doelen vastgesteld voor IoT-onderzoek, innovatie en implementatie. Daarnaast publiceerde de denktank van het Europees Parlement een studie naar de privacy- en veiligheidsdimensies van 5G-technologie. In het rapport wordt ook een voorschot genomen op het gebruik van nieuwe 5G-toepassingen, zoals het internet-of-things, robotica en AI.
Rapport Denktank Europees Parlement
Nieuwsbericht Europese Commissie

Eurocommissaris lanceert online platform voor cohesieprojecten

De Europese Commissie heeft ‘Kohesio’ gelanceerd: een online platform met alle informatie van meer dan 1,5 miljoen Europese projecten diesinds 2014  zijn gefinancierd met hulp van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling, het Cohesiefonds en het Europees Sociaal Fonds. Om de toegankelijkheid te vergroten worden de projectgegevens in alle EU-talen beschikbaar gesteld. "Dankzij Kohesio wordt het cohesiebeleid nog opener en transparanter. Met slechts een paar klikken kan iedereen precies ontdekken hoe de EU in onze regio's en steden investeert om convergentie en economische, sociale en territoriale cohesie te bevorderen”, zegt Eurocommissaris Ferreira van cohesie en hervormingen.
Nieuwsbericht Europese Commissie

VK introduceert wet online veiligheid

De Britse regering heeft de Online Safety Bill aan het parlement gepresenteerd, waardoor er meer verantwoordelijkheden en verplichtingen voor digitale platforms komen om gebruikers te beschermen. "We staan er geen seconde bij stil als we onze veiligheidsgordels vastmaken om onszelf te beschermen tijdens het rijden. Gezien alle risico's online, is het alleen maar verstandig dat we vergelijkbare basisbeschermingen bieden voor het digitale tijdperk", aldus minister van digitalisering Nadine Dorries. Belangenorganisatie TechUK is gematigd positief, maar wijst wel op de dunne scheidslijn tussen privacyregulering en innovatie. “Als we deze balans goed vinden, hebben we een wereldwijd toonaangevend systeem voor online-inhoudregulering. Als we de balans verkeerd hebben, zullen we burgers en consumenten teleurstellen”, aldus TechUK CEO Antony Walker.
Nieuwsbericht ministerie
Reactie TechUK

UK overweegt zonne-energie in de ruimte

De Britse regering overweegt een investering van 16 miljard pond voor een zonne-energiecentrale in de ruimte, schrijft SingularityHub. Zonne-energie uit de ruimte is één van de mogelijke oplossingen die al eerder genoemd werd in het Britse Net Zero Innovation Portfolio, en zou een bijdrage kunnen leveren om netto-nul emissie in 2050 te bereiken.
Artikel Singularity Hub

Inclusieve innovatie nodig om einde te maken aan honger

Om honger de wereld uit te helpen is 'inclusieve innovatie in voedselsystemen' nodig, concludeerden de World Economic Forum en de UN Food and Agriculture Organization onlangs in hun roadmap. In een artikel op European Sting wordt deze vorm van innovatie verder uitgewerkt. Zo roepen zij op om innovatie-ecosystemen op nationaal en regionaal niveau te bevorderen. Ook sociale en institutionele innovatie worden aangemoedigd en moeten kennis en technologie beter worden ingezet. Als voorbeeld worden voedselinnovatiehubs genoemd, waarbij universiteiten, NGO's, (lokale) overheden, start-ups, middelgrote tot grote bedrijven en durfkapitaal samenkomen. Nederland loopt op dat vlak voorop in de wereld.
Artikel European Sting

OESO presenteert aanbevelingen voor ontwikkeling groene waterstof

Landen moeten nu aan de slag om de ontwikkeling en toepassing van groene waterstof door de industrie mogelijk te maken, schrijft de OESO in een paper. Naast blijvende investeringen in R&D en demonstratieprojecten adviseert de OESO het aanbod van hernieuwsbare energie te vergroten, met CO-beprijzing het gat tussen de kosten voor groene waterstof en fossiele brandstoffen te verkleinen, te zorgen voor internationale standaarden en tussentijds te investeren in blauwe waterstof in de transitie naar groene waterstof.
Paper OESO

AI bij medicijnontwikkeling kan misbruikt worden voor ontwikkeling biochemische wapens

De inzet van AI bij de ontwikkeling van medicijnen zou misbruikt kunnen worden voor het ontwerpen van biologische wapens, schrijft Nature. Aanleiding voor deze stelling was een gedachte-experiment van het bedrijf Collaborations Pharmaceuticals. Zij ontwikkelden via machine learning modellen om de giftigheid van medicijnen te voorspellen. Vervolgens is gekeken hoe AI kan worden ingezet om giftige moleculen te ontwerpen. "Het was een denkoefening waar we nog niet eerder aan hadden gedacht, die uiteindelijk uitgroeide tot een proof-of-concept voor het maken van biochemische wapens", zo valt te lezen.
Artikel Nature

Opinie ITIF: Europese regelgeving hindert transatlantische samenwerking in biotech

Versterkte transatlantische samenwerking op het gebied van biotech biedt kansen om antwoorden te vinden op verschillende maatschappelijke uitdagingen, schrijft Val Giddings van deAmerikaanse denktank Information Technology & Innovation Foundation (ITIF). De uiteenlopende richtingen in regelgeving voor biotech in Europa en de Verenigde Staten vormt hiervoor wel een knelpunt. Daarom moet volgens Giddings de ‘ondoordachte’ Europese regelgeving hervormd worden naar regelgeving die innovatie niet belemmert, maar de veilige ontwikkeling van innovaties mogelijk maakt.
Analyse ITIF

NIST: Verder kijken dan techniek bij tegengaan vooroordelen AI

Om vooroordelen in kunstmatige intelligentie te voorkomen moeten we ook oog hebben voor menselijke en systemische vooroordelen, schrijft het Amerikaanse National Institute of Standards and Technology (NIST). Volgens NIST wordt bij vooroordelen in AI te vaak alleen naar technologische oorzaken gekeken, en moet er meer aandacht komen voor de context, toepassing en een bredere maatschappelijke blik bij de beoordeling van AI software. “Als we betrouwbare AI-systemen willen ontwikkelen, moeten we rekening houden met alle factoren die het vertrouwen van het publiek in AI kunnen schaden”, aldus hoofdonderzoeker Reva Schwartz.
Analyse NIST

ITIF: Overnames juist goed voor innovatie

De Amerikaanse denktank Information Technology & Innovation Foundation (ITIF) protesteert fel tegen de aanname in de voorgestelde strengere Amerikaanse mededingingswetgeving dat toegenomen marktdominantie van bepaalde bedrijven innovatie belemmert. "In de afgelopen tien jaar kwam meer dan 70 procent van de exits van start-ups door acquisitie. Door andere bedrijven over te nemen, kunnen innovaties sneller en tegen lagere kosten door de economie worden verspreid", zo valt te lezen. "Als wetgevers 'de prijzen willen verlagen' en 'een meer levendige economie willen opbouwen' moeten ze erkennen dat fusies belangrijk zijn om investeringen in r&d mogelijk te maken die innovatie en concurrentie stimuleren."
Artikel ITIF

Nieuwe wetgeving maakt zelfrijdende auto’s mogelijk in de VS

De Amerikaanse National Highway Traffic Safety Administration heeft een aantal eisen die worden gesteld aan auto's geschrapt, waardoor de productie van zelfrijdende auto’s zonder handmatige bediening mogelijk wordt. Tot nu toe waren zelfrijdende auto’s nog verplicht om aan alle reguliere eisen te voldoen, zoals de beschikbaarheid van een stuur.
Artikel CNBC

Onderzoek: Afrikaanse vrouwen blijven achter in de wetenschap

Afrikaanse vrouwen blijven ondergerepresenteerd in de wetenschap, strategische en essentiële posities, ondanks dat Afrikaanse vrouwen het steeds beter doen op de arbeidsmarkt, schrijft Brookings in een rapport over de vooruitzichten van Afrika. In het rapport worden beleidsadviezen beschreven om drempels weg te nemen, maar ook om inclusiviteit en mentorschap te bevorderen.
Artikel Brookings