Debat hoofdlijnenbrief legt verschil in opvattingen bloot
Het Kamerdebat over de hoofdlijnenbrief hoger onderwijs en wetenschap legde de verschillen in opvatting in de Kamer bloot over de gewenste mate van overheidssturing in het onderzoeks- en wetenschapsveld. Met aan de ene kant de VVD die het liefst de extra middelen gericht op resultaat wil inzetten en harde prestatieafspraken met de universiteiten wil. Aan de andere kant vertegenwoordigde GroenLinks de stroming die het belangrijk vindt dat instellingen meer vrijheid moeten krijgen om onderzoek te doen met een lagere werkdruk en betere arbeidsvoorwaarden. Minister Dijkgraaf liet weten het als zijn opdracht te zien om de partijen bij elkaar te brengen, en denkt dat er sprake van een ‘schijnbare tegenstelling’ tussen de opvattingen. De minister: "Zoals ik het zie, is het belangrijk dat onze wetenschap alle belangrijke taken kan oppakken. Dat heeft te maken met fundamenteel toponderzoek, valorisatie, goed lesgeven en publiek engagement." De minister werkt aan "een stelsel van instrumenten" die bevorderen dat instellingen in samenwerking met elkaar de rol oppakken "waar voor hen de beste mogelijkheden liggen". De VVD wil dat de beleidsnota, die voor de zomer wordt verwacht, prioritaire keuzes maakt. GroenLinks wil dat de extra middelen vooral worden ingezet voor werkdrukverlaging. Dijkgraaf stelde dat het allebei moet gebeuren.
Stenogram notaoverleg
Staghouwer wijst op complexe transitie naar proefdiervrij
Minister Staghouwer wijst in een Kamerbrief op de complexiteit van de missie om toe te werken naar een proefdiervrije wereld. Er zijn innovaties en initiatieven die hierbij helpen, maar de realiteit is volgens hem dat geheel proefdiervrij nog niet mogelijk is. "Ik begrijp de posities van de verschillende stakeholders, maar (…) tegelijkertijd moet ook bijvoorbeeld de veiligheid van chemische stoffen en geneesmiddelen voor mens en voor het milieu worden gewaarborgd. Ook moet de wetenschappelijke vooruitgang niet onnodig belemmerd worden, en we zijn gebonden aan Europese wet- en regelgeving", aldus de minister. Staghouwer zegt zich er voor in te willen inzetten dat het voorstel van de Europese Commissie ambitieuzer wordt. Hij heeft de Europese Commissie een aantal aanbevelingen hierover gedaan.
Kamerbrief Staghouwer
Roep in Kamer om offensievere cyberstrategie
In de Kamer zwelt de roep aan om een offensievere internationale cyberstrategie. Dat bleek afgelopen week tijdens het commissiedebat hierover. Met name VVD'er Brekelmans drong aan op een cybercapaciteit die het voeren van een cyberoorlog mogelijk maakt. Minister van Buitenlandse Zaken Wopke Hoekstra vond die insteek wel erg offensief, maar wees er wel op dat van de cybercapaciteit een afschrikwekkende werking moet uitgaan. Juist om te voorkomen dat andere landen of niet-statelijke actoren ongestraft cyberaanvallen kunnen uitvoeren, zonder dat dit een serieuze tegenreactie oproept. Hoekstra liet weten kort na de zomer met een strategie te komen. Daarin zal onder andere worden ingegaan op de mogelijkheden om te achterhalen wie achter de aanvallen zit en welke maatregelen daartegen kunnen worden genomen.
Videoregistratie debat
Zorgen over opvatting Dijkgraaf over wetenschappelijke neutraliteit
Onderzoekers van het Tilburg Institute for Law, Technology and Society (TILT) maken zich zorgen over de denkwijze van minister Dijkgraaf met betrekking tot wetenschappelijke neutraliteit. Dat schrijven zij in een opiniestuk op Scienceguide. In een recent interview voor de NRC lijkt Dijkgraaf te suggereren dat wetenschap neutraal is, zegt het opiniestuk. Volgens de onderzoekers kent de wetenschap juist een politiek karakter en is niet neutraal.
Artikel ScienceGuide
Opinie: Maatregelen kennisveiligheid nutteloos zonder meldplicht en duidelijke definitie
De overheid zou een meldplicht moeten instellen en een definitie van 'risicogebied' moeten uitwerken. Dat is nodig om de Nationale Leidraad Kennisveiligheid en het Loket Kennisveiligheid effectief te laten zijn, schrijft Joris van Teer van het Hague Center for Strategic Studies (HCSS) op ScienceGuide.
Artikel ScienceGuide
Pleidooi in Kamer voor hogere ambitie groene waterstof
In politiek Den Haag is er veel interesse in de opschaling van waterstof. Dit vanwege de grote potentie van waterstof en de wens om voor energie minder afhankelijk van anderen te zijn. Dat bleek afgelopen week tijdens het commissiedebat. In de media hadden VVD en D66 al gepleit voor een verdubbeling van de ambitie om in 2030 waterstof duurzaam op te wekken. Minister Jetten liet weten hierover in gesprek te willen in het kader van het Nationaal Waterstofprogramma en verwacht de Kamer hierover in het najaar te informeren. Een voordeel van waterstof is dat de bestaande gasinfrastructuur hiervoor kan worden gebruikt. Groen opgewekte waterstof staat als techniek nog wel in de kinderschoenen. Jetten liet weten innovatie van elektrolysesystemen te willen aanjagen, bijvoorbeeld om de elektrolyse in de windturbines te kunnen laten plaatsvinden. Rond de zomer komt de minister met een verdere analyse van de potentie van groene waterstof via wind op zee als onderdeel van de ambitie om in 2030 10 gigawatt van de energie duurzaam op te wekken.
Videoregistratie debat
Nieuwsbericht NOS
Kamer wil impactassessment bij inzet algoritmen door overheid
In de Kamer is deze week een motie aangenomen van GroenLinks en D66 die het kabinet oproept het verplicht te maken om een impactassessment te doen als de overheid besluit om met algoritmen te gaan werken voor systemen die "evaluaties van of beslissingen over mensen" maken. Waar mogelijk moeten deze impactassessments openbaar worden gemaakt. De motie werd ingediend tijdens naar aanleiding van het debat over digitale overheid, datagebruik en algoritmen en digitale identiteit.
Motie
KNAW pleit voor centraal register bijbanen hoogleraren
De KNAW pleit voor een centraal register waar hoogleraren functies en nevenactiviteiten kunnen melden. “Dat schept meer duidelijkheid voor onderzoekers en maatschappij en zal administratieve fouten en omissies verminderen”, zo valt te lezen. Aanleiding was het bericht van de NOS dat instellingen er momenteel onvoldoende in slagen hier transparantie over te verschaffen. De SP heeft Kamervragen gesteld over het bericht. "Erkent u dat de registratie van bijbanen al jaren een probleem is, terwijl dit essentieel is voor transparantie over de petten die een hoogleraar op heeft?", zo vragen de Kamerleden Van Dijk en Kwint, die eveneens voorstellen om een openbaar centraal register in te stellen.
Persbericht KNAW
Nieuwsbericht NOS
Kamervragen SP
Bewindslieden OCW presenteren planning
De bewindslieden van OCW hebben een planning gestuurd wanneer de Kamer de hoofdpunten uit het coalitieakkoord kunnen verwachten. Een selectie: Internationalisering Q2, Leven Lang Ontwikkelen Q2, Investeringen vervolgopleidingen en onderzoek Q3, Fonds onderzoek en wetenschap Q3, Kleine studies Q3, Vrije en veilige uitwisseling van ideeën Q3.
Kamerbrief OCW
Onderzoek: Nederland loopt voorop in kwantumtechnologie
Het Nederlandse bedrijfsleven loopt binnen de EU voorop in kwantumtechnologie, blijkt uit onderzoek van het Capgemini Research Institute (CRI). Van alle Nederlandse bedrijven zou 42 procent hier al mee bezig zijn of van plan zijn hiermee bezig te gaan. Wereldwijd loopt China nog iets voor op Nederland met 43 procent. De sterke aanwezigheid van kwantumfysica in de wetenschap zou de reden zijn dat Nederland zo hoog scoort.
Nieuwsbericht Computable
Onderzoek (pdf)
ERC: Nederland succesvol in aanvragen subsidies
Het Nederlandse onderzoeks- en wetenschapsveld scoort goed in het verkrijgen van beurzen van de European Research Council (ERC). Dat blijkt uit het jaarverslag waar NethEr over schrijft. Tussen 2014 en 2020 ontvingen Nederlandse instellingen 602 subsidies. Specifiek wordt het Quantum Computer Lab genoemd als een van de gewichtigste projecten binnen Horizon 2020.
Artikel NethEr
Jaarverslag ERC
Rathenau: Sterke stijging publieke investeringen in wetenschap en innovatie
De publieke investeringen in wetenschap en innovatie zitten in de lift. Dat blijkt uit het TWIN-rapport van het Rathenau Instituut. Tussen 2020 en 2022 gaat het om een stijging van 1,2 miljard euro (20 procent), volgens het Rathenau een 'opvallend sterke' stijging. Met name de investeringen uit het Nationaal Groeifonds zorgen voor een impuls.
Nieuwsbericht Rathenau Instituut
TWIN-Rapport
Rathenau: Discussie over datacenters moet gaan over brede digitale infrastructuur
De politiek zou de discussie over datacenters moeten verbreden, betoogt het Rathenau Instituut. Nu gaat de discussie vooral over de wenselijkheid ervan in het kader van ruimtelijke ordening en energieverbruik, maar datacenters zijn zo'n belangrijk onderdeel van de digitale infrastructuur geworden dat ze volgens het Rathenau Instituut het karakter krijgen van een nutsvoorziening. Daarom zou het debat breder moeten gaan over de belangrijke onderdelen van de digitaliserende infrastructuur, zoals kabels, zendmasten en routers.
Nieuwsbericht Rathenau Instituut
Rapport Rathenau Instituut
WUR weer de beste in eigen categorie, TU Delft in top tien
De WUR is wederom de beste agrarische universiteit ter wereld in de QS World University Rankings. In de index haalt de TU Delft voor het eerst de top tien in de categorie Engineering and Technology.
Overzicht QS World University Ranking 2022
Nieuwsbericht WUR
Nieuwsbericht TU Delft
