AWTI e-mail alert 7 januari 2021

Onze beste wensen voor het komende jaar. Wij hopen dat 2021 voor u een gezond en gelukkig jaar wordt! 

Save the date
Noteer alvast in je agenda dinsdag 16 februari van 16.00 uur tot 17.00 uur het Webinar van de AWTI. Het webinar zal inhoudelijk ingaan op het AWTI-advies Beter van start - De sleutel tot doorgroei van kennisintensieve start-ups. Meer informatie volgt via de AWTI e-mail alert.

AWTI-raadslid Marleen Stikker aan de slag als Professor of Practice bij de HVA
AWTI-raadslid Marleen Stikker wordt op 28 januari officieel en feestelijk benoemd tot Professor of Practice aan de Hogeschool van Amsterdam (HvA). Marleen Stikker is internetpionier, oprichter en directeur van onderzoeksinstelling Waag. Ze stond aan de wieg van de Digitale Stad, PICNIC en We Make the City.
Nieuwsbericht HvA
 

Derde geldstroom groeit, maar hoe erg dat is blijft onderwerp van discussie

Nederlandse universiteiten halen een steeds groter deel van hun inkomsten binnen via onderzoek voor overheden, bedrijven en non-profitorganisaties. Waar deze zogenoemde derde geldstroom in 2008 nog goed was voor een zevende deel van de universitaire inkomsten, was dat in 2018 bijna een zesde. Een rapport van het Rathenau Instituut laat op basis van literatuuronderzoek en bestaande enquêtes zien dat externe financiering van universitair onderzoek zowel gewenste als ongewenste beïnvloeding kan opleveren.
Nieuwsbericht Rathenau
Rapport Rathenau (pdf)
Nieuwsbericht HOP / DUB

VK behoudt toegang tot EU-onderzoeksprogramma, maar niet tot EIC en Erasmus+

De dag voor kerst hebben de EU en het VK toch nog een handels- en samenwerkingsovereenkomst gesloten. Deze baant ook de weg voor blijvende wetenschappelijke samenwerking tussen beide blokken. Over de voorwaarden waarop het VK zich bij Horizon Europe aansluit, moet nog wel overeenstemming worden bereikt. Een artikel van Science|Business gaat daarop dieper in. Zeker is wel dat het VK niet gaat meedoen aan de programma’s van de Europese Innovatieraad (EIC). Het VK beëindigt verder zijn deelname aan het uitwisselingsprogramma voor studenten Erasmus+. In plaats daarvan gaat het VK een nieuw uitwisselingsprogramma voor Britse studenten opzetten. Een artikel van University World News zet uiteen waar deze keuze uit voorkomt. Het blijkt een diep gekoesterde, maar inhoudelijk weinig overtuigende wens van een klein groepje voorstanders van een harde brexit. Er zijn dan ook grote twijfels of het nieuwe programma in september van start kan gaan. Er is bovendien te weinig geld voor is uitgetrokken, meldt Science|Business.
Nieuwsbericht EC
Nieuwsbericht Science Magazine
Nieuwsbericht Science|Business – 1
Nieuwsbericht Science|Business – 2
Artikel Science|Business
Artikel University World News
Nieuwsbericht Science|Business – 3

Maatschappelijke, technologische en andere trends voor 2021

McKinsey noemt twaalf lessen die overheden en bedrijven kunnen leren van 2020. Deze zijn geselecteerd op basis van onderzoek dat het adviesbureau afgelopen jaar uitvoerde. Daarnaast heeft McKinsey een overzicht gemaakt van artikelen uit 2020 over digitale ontwikkelingen die komend jaar van belang worden, zodat leiders van bedrijven zich hierop kunnen voorbereiden. Volgens een artikel van Forbes zal de financieringsmarkt voor start‑ en scale-ups in 2021 een steeds hogere mate van tweedeling laten zien, waarbij de financiering in de beginfase vertraagt en de financiering in de latere fasen sterker wordt. De onderwerpen waarvoor investeerders vooral interesse zullen hebben zijn, volgens dit artikel: voortgaande automatisering, autonome voertuigen, core technologies, gezondheidszorg, hybride werk en groene infrastructuur.
Artikel McKinsey
Overzicht McKinsey
Artikel Forbes
 

Bètawetenschappen presenteren visie voor grote uitdagingen van deze tijd

De sectoren aard- en milieuwetenschappen, astronomie, biologie en farmaceutische wetenschappen van de Nederlandse universiteiten hebben een gezamenlijke visie opgesteld over hun toekomst: ‘Voor een sterker fundament’. De visie presenteert hoe de sectoren willen bijdragen aan het oplossen van de grote maatschappelijke vraagstukken en uitdagingen waar we voor staan.
Nieuwsbericht VSNU
Visiedocument (pdf)

OCW wil meer internationale bètastudenten en minder alfa’s en gamma’s

Nederland gaat gerichter internationale studenten werven voor opleidingen in de ict en techniek. Zo wordt er ingespeeld op krapte op de arbeidsmarkt, blijkt uit de nieuwe Internationale Talentstrategie van het ministerie van OCW.
Kamerbrief Internationale Talentstrategie (pdf)
Nieuwsbericht ScienceGuide

Opinie: “De moderne universiteit zit in een suïcidale kringloop van repressie”

Universiteiten drijven steeds verder af van hun belangrijkste ambities en grotendeels door hun eigen doen. Dat stellen twee Nederlandse onderzoekers in een essay voor het wetenschappelijke tijdschrift Organization. Volgens Henk van Houtum (RU) en Annelies van Uden (UU) beweren universiteiten in hun missieverklaringen kwaliteit, academische vrijheid en een bijdrage aan de samenleving na te streven. Maar in de praktijk zouden ze zich vooral richten op kwantiteit, bestuurlijke controle en statusvoordeel.
Artikel Organization
Artikel ScienceGuide

Niks aan de hand met integriteit, denken hoogleraren

Volgens hoogleraren en universitair hoofddocenten is er weinig mis met het onderzoeksklimaat van hun vakgroepen. Promovendi en postdocs zien dat soms anders, schrijft Tamarinde Haven van de Vrije Universiteit in haar proefschrift.
Nieuwsbericht HOP / UToday
Proefschrift

Universiteiten moeten gevaren van samenwerking met China beter gaan beheersen

Om bij de ontwikkelingen in China aan te haken, is het van belang de wetenschappelijke samenwerking met het land voort te zetten. Echter, bij het aangaan van internationale samenwerking dient ook aandacht te zijn voor nationale veiligheidsrisico’s, (zelf)censuur en wederkerigheid. Dat bepleit minister Ingrid van Engelshoven (OCW) in een brief aan de Tweede Kamer. Ze refereert onder andere aan een rapport van RVO, dat constateert dat systematische monitoring en evaluatie bijdraagt aan het verkrijgen van een overkoepelend Nederlands beeld en het levendig houden van het bewustzijn en inzicht in mogelijke risico’s van de wetenschappelijke samenwerking van universiteiten met China.
Kamerbrief (doc)
Rapport RVO (pdf)

Minister: Lectoraten worden gekenmerkt door drieslag onderzoek, onderwijs en innovatie

Wat zijn lectoraten nou precies, wat doen ze en hoe wordt hun kwaliteit geborgd? Op die vragen geeft minister Ingrid van Engelshoven (OCW) antwoord in een brief aan de Tweede Kamer. Ze constateert dat de drieslag onderzoek, onderwijs en innovatie de basis vormt en dat lectoraten zich ook steeds nadrukkelijker in die richting bewegen. Waar nodig zal ze die ontwikkeling verder faciliteren en stimuleren. De antwoorden van de minister zijn mede gebaseerd op de notitie ‘Ontwikkeling van het lectoraat’ van de Vereniging Hogescholen.
Kamerbrief (pdf)
Notitie Vereniging Hogescholen (pdf)
Nieuwsbericht ScienceGuide

“Zonder financiële prikkels werken hogescholen en bedrijven minder samen”

Nieuwe plannen op het terrein van publiek-private samenwerking binnen Nederland en Europa worden volop gemaakt, zeker als het gaat om innovatie en leven lang ontwikkelen. Maar de uitwerking ervan richt zich vooral op de vraag welke inhoudelijke speerpunten er zijn en wie het geld krijgt. Er is weinig aandacht voor wat er nodig is om scholen en bedrijven in de probleemoplossende stand te krijgen. En dat is juist cruciaal om succes te bereiken, aldus Pieter Moerman, die in december aan de UvA promoveerde op publiek-private samenwerkingsverbanden.
Proefschrift
Samenvatting (pdf)
Nieuwsbericht ScienceGuide

Na grote investering nu sterke groei jonge belofte PhotonDelta

Het jonge Nederlandse fotonica-centrum PhotonDelta maakte de afgelopen twee jaar een grote groei door en verwacht dat deze ontwikkeling doorzet. Er zijn inmiddels 16 bedrijven actief, voor 2021 wordt een werkgelegenheid van 550 fte verwacht en de gezamenlijke omzet stijgt naar 60 miljoen euro. In totaal investeerden ondernemers en externe bedrijven samen al meer dan 110 miljoen euro in PhotonDelta.
Nieuwsbericht Rijksoverheid
Website PhotonDelta

Verdubbeling van het aantal biotechbedrijven in vier jaar

Uit KvK-cijfers die nieuwszender BNR heeft opgevraagd blijkt dat in Nederland ruim 2.500 biotechbedrijven zijn gevestigd. Dit is een verdubbeling ten opzichte van vier jaar geleden. Daarmee is Nederland op weg om een nieuwe biotech-hub te worden, aldus BNR. Directeur Annemiek Verkamman van branchevereniging HollandBio bevestigt in een BNR-uitzending dat ook de sector kansen ziet voor Nederland als biotech-hotspot.
Uitzending BNR Nieuwsradio
Website HollandBio

“Bedrijven zijn zich onvoldoende bewust van 21e-eeuwse digitale vaardigheden”

Dat zegt Mirjam Koehorst naar aanleiding van haar promotieonderzoek aan de UT, dat ze vorige maand succesvol verdedigde. Werkplekken die veel 21e-eeuwse vaardigheden vragen, zoals communiceren, kritisch denken en creativiteit hebben vaak te weinig aandacht voor het digitale aspect van deze vaardigheden.
Nieuwsbericht UT
Proefschrift

Rabobank: Deltaplan nodig voor sneller bouwen in Brainport Eindhoven

In de regio Eindhoven bestaat een enorm gebrek aan woningen voor het personeel van Brainport. Rabobank Regio Eindhoven stelt daarom voor dat overheid, bedrijfsleven en kennisinstellingen samen een Deltaplan voor sneller bouwen opstellen. De bank en het bedrijfsleven in de regio zouden zelfs bereid zijn geld beschikbaar te stellen voor meer ambtenaren die meer bouwprojecten kunnen helpen realiseren.
Nieuwsbericht ED

Het ‘ecosysteemdenken’ van Innovation Quarter

De regionale ontwikkelingsmaatschappij Innovation Quarter tracht in Zuid-Holland innnovatie te bevorderen vanuit een ecosysteemgedachte. Directeur Rinke Zonneveld legt in een interview uit wat hiermee wordt bedoeld. “We stellen ons per sector of thema de vraag: waar staan we nu, waar willen we naartoe en aan welke knoppen moeten we draaien om daar te komen. En ook belangrijk: wie moet er dan precies aan die knoppen draaien?”
Artikel Innovation Quarter

Rathenau Instituut: Burgers zijn essentieel voor succes Europees innovatiebeleid

Als Europa zijn nieuwe innovatiebeleid wil inzetten om grote maatschappelijke problemen succesvol aan te pakken, zal het andere overheden, burgers en belanghebbenden daarbij beter moeten betrekken. Dat concludeert het Rathenau Instituut in het rapport ‘De belofte van opgavegericht innovatiebeleid’. Het rapport maakt duidelijk hoe centraal de maatschappelijke opgaven staan in het innovatiebeleid voor kunstmatige intelligentie en de verduurzaming van de economie (de Europese Green Deal). Ook geeft het aan wat de Nederlandse overheid hiervan kan leren.
Nieuwsbericht Rathenau
Rapport Rathenau (pdf)
 

Horizon Europe kan van start

Het onderzoeks­‑ en innovatieprogramma Horizon Europe gaat toch nog (bijna) op tijd van start. Een artikel van Neth-ER zet op een rij hoe het budget van 84,9 miljard (in prijzen van 2018) zich verhoudt tot het budget van het vorige kaderprogramma (Horizon 2020) en welke programmaonderdelen erop vooruit‑ en achteruitgaan. In een artikel van Science|Business reageren onderzoekers op de deal en kijken vooruit naar de uitrol van het programma en hoe dit een maximaal effect kan realiseren. Zwitserland heeft besloten voor 5,5 miljard euro mee te doen aan Horizon Europe. orizon Europe. Dat is relatief een grotere inzet dan waarvoor het VK kiest.
Artikel Neth-ER
Artikel Science|Business – 1
Artikel Science|Business – 2

Akkoorden over andere programma’s met grote onderzoeks‑ en innovatiecomponent

In het laatste nummer van 2020 van de AWTI e-mail alert maakten we melding van het politieke akkoord over de regelgeving en budgetverdeling voor het EU-programma Digital Europe. Rond dezelfde tijd werden ook akkoorden gesloten over andere programma’s met een stevige onderzoeks‑ en innovatiecomponent: EU4Health, het Europees ruimtevaartprogramma, het Europees Defensiefonds, Creative Europe en het programma voor milieu en klimaatactie (LIFE). De officiële teksten zijn nog niet openbaar, maar een artikel van Neth-ER schetst de grote lijnen van de afspraken. Er zit trouwens ook veel geld voor onderzoek en innovatie in het Europese cohesiebeleid. Een notitie van de Europese Commissie (EC) geeft daarin meer inzicht.
Artikel Neth-ER
Notitie EC

Hoe is de 60 miljard euro van Horizon 2020 verdeeld over Europa?

In het kader van het nu afgelopen programma Horizon 2020 is bijna 60 miljard euro besteed en toegezegd aan onderzoeks‑ en innovatieprojecten. Een artikel van Nature zet uiteen hoe dit geld is verdeeld over Europa. Dit bevestigt het beeld van de onderzoeks‑ en innovatiekloof tussen met name Oost‑ en West-Europa. Nederland behoort tot de groep landen die meer geld uit Horizon 2020 kregen dan ze erin hebben gestopt. In het laatste jaar van zijn bestaan heeft Horizon Europe honderden miljoenen euro geïnvesteerd in corona-onderzoek. Een speciale webpagina van de Europese Commissie geeft daar inzicht in. Sommige ondersteunde projecten hebben al concrete resultaten opgeleverd.
Artikel Nature
Webpagina Research projects on Coronavirus – EC

Europese benadering voor verhogen kennis en vaardigheden via micro-credentials

De Europese Commissie (EC) wil eind 2021 een Europese aanpak voor micro-credentials op tafel hebben liggen. Micro-credentials zijn certificaten van korte, toegankelijke en flexibele vormen van studeren voor mensen die niet (meer) een gehele opleiding willen volgen, maar wel hun kennis en vaardigheden willen verhogen. Een groep, onder de naam Micro-credentials Higher Education Consultation Group, heeft aanbevelingen voor zo’n systeem opgesteld.
Nieuwsbericht Neth-ER
Nieuwsbericht EC
Rapport Adviesgroep (pdf)

Hoe digitaal is EU in vergelijking met andere wereldeconomieën?

De EU-landen presteren beter dan hun mondiale tegenhangers op het gebied van digitale vaardigheden, van basis- tot gevorderd niveau. Ze blijven echter consequent achter als het gaat om de digitalisering van de openbare diensten, blijkt uit de International Digital Economy and Society Index (I-DESI) 2020. Deze vergelijkt de EU-landen en 18 niet-EU-landen op het gebied van connectiviteit, digitale vaardigheden, gebruik van internet, integratie van digitale technologie en digitale overheidsdiensten. De Amerikaanse Fletcher School at Tufts University en Mastercard publiceerden medio december de derde editie van de Digital Evolution Scorecard, die landen vergelijkt op het gebied van digitale ontwikkeling. Heel West-Europa hoort bij de groep van volwassen digitale landen die evenwel weinig momentum vertonen om nu door te pakken. Het onderzoek maakt ook duidelijk welke maatregelen landen moeten nemen om hun positie te verbeteren. Een artikel van Harvard Business Review (HBR) beschrijft de belangrijkste bevindingen van het onderzoek.
Aankondiging Rapport EC
Rapport I-DESI 2020
Artikel HBR
Rapport Fletcher School / Mastercard (pdf)
Interactieve Index Fletcher School / Mastercard

Europees bedrijfsonderzoek blijft steeds verder achter op concurrentie

Europese bedrijven investeerden in 2019 5,6% meer in onderzoek en ontwikkeling dan in 2018. Net als voorgaande jaren blijft de Europese groei hiermee achter op die in China en de VS. Van de 2.500 grootste private investeerders ter wereld komen er 421 uit Europa, waarvan 38 uit Nederland. Dat blijkt uit het EU Industrial R&D Scoreboard 2020. De EU komt vooral niet mee op het gebied van farma, bio en ict. Volgens het Amerikaanse Peterson Institute for International Economics (PIIE) is vooral de achterstand op het gebied van ict en digitalisering een groot gevaar voor Europa. In een memo aan de Europese Commissie pleit de denktank voor veel meer investeringen in onderzoek, technologie en innovatie.
Nieuwsbericht EC
2020 EU Industrial R&D Investment Scoreboard
Nieuwsbericht Neth-ER
Nieuwsbericht Science|Business
Memo PIIE

Economen: “Overheden onderschatten perspectieven van innovatie”

“Veel overheidsbeleidsorganisaties leunen in hun besluitvorming te veel op statische instrumenten zoals kosten-batenanalyses. Dergelijke instrumenten zijn niet geschikt voor het begrijpen, voorspellen en aansturen van innovatie en structurele verandering in de economie.” Dat betogen Mariana Mazzucato en Simon Sharpe van het Institute for Innovation and Public Purpose (IIPP) van University College London (UCL) in een artikel van Project Syndicate. In een werkdocument doen ze voorstellen om de traditionele kosten-batenanalyses te verbreden tot “risico-mogelijkhedenanalyses”.
Artikel Project Syndicate
Werkdocument (pdf)

Europa wil techreuzen aanpakken, maar dat zal niet eenvoudig zijn

In de vorige AWTI e-mail alert maakten we melding van twee nieuwe initiatieven van de Europese Commissie (EC): de wet inzake digitale diensten en de wet inzake digitale markten. Artikelen van Brussel Inside, Politico en Time zetten uiteen wat er aan de hand is en wat de EC beoogt: meer controle op online content en minder machtsmisbruik van grote technologiebedrijven. De denktanks European Policy Centre en Konrad-Adenauer-Stiftung pleiten in een paper voor verdergaande stappen naar Europese digitale soevereiniteit. Een artikel van MIT Technology Review wijst op het potentieel marktverstorende effect hiervan als het gaat om de cloud. Het OESO-rapport ‘Data localisation trends and challenges’ gaat daar dieper op in en nuanceert de discussie. Een onderzoek van SOMO schetst de enorme financiële macht van de big tech-bedrijven, waardoor overheden maar moeilijk grip op hen krijgen. De big tech-bedrijven hebben geld genoeg om actief te lobbyen tegen ongewenst overheidsingrijpen, laat een artikel van The Japan Times zien.
Artikel Brussel Inside (Onder: ‘Kerstpakket aan regels voor big tech’)
Artikel Politico
Artikel Time
Paper EPC / Konrad-Adenauer-Stiftung (pdf)
Artikel MIT Technology Review
Rapport OESO
Rapport SOMO
Artikel The Japan Times

Nieuwe strategie en nieuwe regels voor cyberveiligheid

De Europese Commissie en de Hoge Vertegenwoordiger van de Unie voor Buitenlandse Zaken en Veiligheidsbeleid hebben een EU-strategie voor cyberveiligheid gepresenteerd. Deze moet, als onderdeel van Shaping Europe’s Digital Future, het Herstelplan voor Europa en de EU-veiligheidsstrategie, de collectieve veerkracht van Europa tegen cyberdreigingen versterken en ertoe bijdragen dat alle burgers en bedrijven kunnen profiteren van betrouwbare en betrouwbare diensten en digitale instrumenten. Er zijn ook nieuwe regels, onder andere voor kritische digitale infrastructuur, geformuleerd.
Nieuwsbericht en meer informatie EC

EU-lidstaten verzamelen best practices voor uitrol 5G-netwerken

De EU-lidstaten hebben een rapport gepresenteerd met ‘best practices’ voor de uitrol van 5G-netwerken en het bevorderen van de toegang tot 5G. Het rapport is te gebruiken als een op zichzelf staand instrument, maar vormt ook de opstap naar uitgebreidere Toolbox waaraan de EU-landen nog werken.
Nieuwsbericht EC
Rapport (pdf)
Bijdrage Nederland (pdf)

EIC levert eerste ‘unicorn’ op

De Europese Innovatieraad (European Innovation Council; EIC) heeft zijn eerste ‘unicorn’ opgeleverd, een start-up met een marktwaarde van meer dan 1 miljard dollar. Het gaat om het Zweedse bedrijf Cellink, dat steun ontving uit de regelingen Fast Track to Innovation (FTI), FET Open en EIC Accelerator Grants. Cellink ontwikkelt 3D-printers voor het maken van menselijk weefsel.
Nieuwsbericht EIC
Website Cellink

Brexitdeal regelt nog weinig op gebied van gegevensuitwisseling

In de eerste rubriek van deze e-mail alert schrijven we over de gevolgen van de brexitdeal voor het wetenschappelijk onderzoek in Europa. Artikelen van Computable, NL Digital en TechUK beschrijven de gevolgen voor de techsector. Die zijn niet erg overzichtelijk. Bovendien zijn beide partijen een overgangsperiode van nog eens een half jaar overeengekomen om te puntjes op de i te zetten als het gaat om data-uitwisseling. En daar zitten enkele hete hangijzers bij.
Artikel Computable
Artikel NL Digital
Artikel TechUK – 1
Artikel TechUK – 2

Europese techbedrijven proberen aansluiting te vinden bij Amerikaanse supergroei

Bedrijven uit de VS hebben in 2020 het grootste deel van de wereldwijde beursfondsen aangetrokken, met een recordopbrengst van meer dan 81 miljard dollar. Europese techbedrijven kwamen niet verder dan 19 miljard dollar, het laagste bedrag in ten minste tien jaar. Dit komt overigens mede door de groei van private equity deals in Europa. Een artikel van Sifted vertelt daar meer over. Een artikel van Station F zet uiteen hoe de Europese VC-sector verder zou kunnen groeien.
Nieuwsbericht Reuters
Artikel Sifted
Artikel Station F

Bruegel: Blauwdruk voor een groen Europees industriebeleid

Europa heeft een “groen industriebeleid” nodig om zijn ambities op het gebied van klimaatverandering te realiseren. Maar wat is een groen industriebeleid? Welk marktfalen moet het aanpakken? De Europese denktank Bruegel legt in een ‘blueprint’ uit hoe de EU fouten uit het verleden kan voorkomen en groene doelen kan combineren met sociale.
Aankondiging Rapport
Rapport Bruegel (pdf)

Duitsland en Frankrijk zetten zwaar in op industriebeleid

Frankrijk en Duitsland praten jaarlijks met elkaar over economische samenwerking los van de EU. Duitsland is steeds meer geneigd om het actieve Franse industriebeleid na te volgen. Het wil bijvoorbeeld in een aantal sectoren technologieprojecten lanceren die door de staat gefinancierd worden.
Artikel Handelsblatt (D)
Artikel Nederlands Innovatie Attaché Netwerk

EU sluit investeringsverdrag met China

De EU en China hebben een investeringsverdrag gesloten. Dit moet de weg effenen voor een groen, digitaal wereldwijd herstel na de pandemie. De Europese industrie zal een betere toegang krijgen tot de enorme binnenlandse Chinese markt, net op het moment dat China een periode van groene en digitale economische herstructurering doormaakt en Europa ernaar streeft om op deze gebieden in de technologische voorhoede te blijven.
Persbericht EC – 1
Persbericht EC – 2
Statement EC
Artikel DW
Artikel Project Syndicate
 

Open access blijft vooralsnog voornamelijk een Europees idee

Plan S, het idee om al het wetenschappelijk onderzoek in open access te publiceren, boekt vooruitgang, maar vooral in Europa en niet daarbuiten, constateert een artikel van Science Magazine. De businesscase ervan is complex en kent niet alleen voor‑, maar ook nadelen. De vraag is hoe de ontwikkeling van Plan S verder verloopt en of ‘open access’ echt de leidende publicatiewijze in de wereld wordt die de bedenkers voor ogen stond.
Artikel Science Magazine

COVID-onderzoek heeft het wetenschappelijk publiceren veranderd

De COVID-19 pandemie heeft de wetenschap in 2020 verstoord en het publiceren van onderzoek getransformeerd. Dat geldt zeker voor het medisch onderzoek, laat onderzoek van Nature zien. Natuurlijk werd afgelopen jaar veel onderzoek gepubliceerd over COVID-19, maar de aantallen publicaties stegen over de hele linie van het wetenschappelijke onderzoek. Het aandeel preprints nam fors toe, net als het aandeel versnelde reviews. De vraag is: wat kunnen we hieruit leren en wat moeten we in de toekomst niet meer of anders doen?
Artikel Nature
Rapport Nature

Global Competitiveness Report 2020: de wereld na corona

Bijna een jaar na het begin van de coronacrisis heeft de diepe economische recessie grote economische en sociale consequenties. Geen enkel land is aan het virus ontsnapt, constateert het Global Competitiveness Report van het World Economic Forum (WEF). Landen met een geavanceerde digitale economie en digitale vaardigheden, een robuust sociaal vangnet en ruime ervaring met vorige pandemieën, zijn het beste in staat om de economische effecten van de pandemie te beperken. Nederland was, volgens het rapport, “zeer goed voorbereid”. Het staat dan ook op plaats 4 wereldwijd. Een algemene oproep aan landen is om meer te investeren in innovatie en de verspreiding daarvan, om economisch uit het dal te komen.
Rapport
Samenvatting Rapport
Nieuwsbericht MT/Sprout
Nieuwsbericht Holland Invest

Anticiperend innovatiebeleid voor overheden

De OESO introduceert in een werkdocument de belangrijkste concepten en kenmerken van ‘anticipatory innovation’ en ‘anticipatory innovation governance’. Het gaat om structuren en mechanismen die anticiperende innovatie mogelijk maken en bevorderen, naast andere soorten innovatie in de overheidssector. Het werkdocument is een resultaat van een meerjarig Anticipatory Innovation Governance-project van de OESO Observatory of Public Sector Innovation.
Rapport OESO (pdf)
Website met projectinformatie

Opinie: “Wereldwijde harmonisatie AI kan regionale normen en waarden schaden”

Kunstmatige intelligentie (AI) ontwikkelt zich razendsnel en overstijgt landsgrenzen. Hoe leiden we de wereldwijde ontwikkeling van verantwoorde AI in goede banen? Het Rathenau Instituut sprak met Sally Radwan, de adviseur van de Egyptische minister van ICT. “Er zijn grote zorgen dat AI-producten van grote multinationals aan ons worden opgelegd zonder te kijken naar de behoeften van lokale markten.” Haar hoop is erop gevestigd dat er in UNESCO-verband goede internationale afspraken komen over standaarden voor AI.
Artikel Rathenau

China: Overheid tracht macht van techsector in te perken

De Chinese regering heeft de strijd aangebonden met topondernemer Jack Ma. Eerst werd de beursgang van zijn financiële vehikel Ant Group uitgesteld. Nu komt er een mededingingsonderzoek naar Alibaba. De Communistische Partij doet er alles aan om de macht van de Chinese techbedrijven te breken, concluderen artikelen van de NOS en Project Syndicate. Dat is wellicht slim voor de korte, maar niet voor de lange termijn, want dit holt de concurrentiekracht uit. Chinese technologie-aandelen zijn eind december stevig gedaald, meldt Executive People.
Artikel NOS
Artikel Project Syndicate
Nieuwsbericht Executive People

VS: Pleidooien voor hogere Bloomberg bepleit hogere investeringen in wetenschap en technologie

De regering-Trump trachtte de opkomst van China te stuiten door te voorkomen dat Chinese onderzoekers geavanceerde technologieën in handen kregen. Volgens een analist van Bloomberg Opinion is dat een verliezend scenario. Afschermen van kennis helpt zelden. De VS zou er beter aan doen om wetenschap en technologie sterker te steunen. Alleen zo genereer je technologische vooruitgang die op lange termijn concurrentievoordeel geeft. De Council on Competitiveness heeft een rapport uitgegeven over hoe de nieuwe regering de innovatiecapaciteit van de VS zou moeten verhogen. De denktank Brookings heeft een serie beleidsbrieven uitgegeven over economische groei en dynamiek voor het herstel uit de coronapandemie. Ook daarin krijgt innovatie veel aandacht.
Artikel Issues
Nieuwsbericht Council on Competitiveness
Rapport Council on Competitiveness (pdf)
Beleidsbrieven Brookings

VS: “Silicon Valley zou het Detroit van morgen kunnen worden”

Bedrijven ontvluchten Californië als gevolg van beperkend overheidsbeleid op tal van terreinen, aldus artikelen van Bloomberg Opinion en Politico. Veel nieuwe bedrijven ontstaan er ook niet meer omdat die, dankzij de digitalisering van de hele wereld, overal kunnen ontstaan en er veel plekken zijn waar de voorwaarden gunstiger zijn. “Op deze manier zal Silicon Valley niet lang meer ‘s werelds meest vooraanstaande technologiehub blijven”, is de conclusie.
Artikel Bloomberg Opinion
Artikel Politico

VS: Wereldwijde O&O-activiteit op AI-gebied van big tech in kaart gebracht

Laboratoria voor kunstmatige intelligentie (AI) van grote techbedrijven komen verspreid voor over de wereld, met name in Noord-Amerika, Europa en Azië. Een rapport van het Center for Security and Emerging Technology (CSET) legt uit waarom multinationals bepaalde locaties selecteren, hoe ze zich daar vestigen en welke types AI-r&d ze daar uitvoeren. Het rapport gaat vergezeld van een open-source dataset van meer dan 60 AI-r&d-labs in de wereld van big tech-bedrijven.
Rapport CSET (pdf)

Denktanks: VS en China moeten risico’s AI-wapensystemen samen beheersen

In de afgelopen 15 maanden hebben het Center for International Security and Strategy van de Chinese Tsinghua Universiteit, het Brookings Institution en het Berggruen Instituut uit de VS en de Minderoo Foundation uit Australië een reeks van onofficiële dialogen gevoerd over de ontwikkeling en toepassing van op kunstmatige intelligentie gebaseerde militaire systemen. Ze concluderen dat uitwassen op dit gebied alleen kunnen worden voorkomen als China en de VS zich hiervoor gezamenlijk gaan inspannen. Een artikel van het Rathenau Instituut gaat nader in op de discussiepunten rondom de ontwikkeling van ‘killer robots’. Het artikel pleit ervoor dat de hele internationale gemeenschap bij het maken van afspraken wordt betrokken.
Verslag Brookings
Artikel Rathenau