Beeld: ©AWTI

AWTI e-mail alert 24 juni 2021

Nederland is geen innovatieleider meer in de EU en heet zijn plaatsje afgestaan aan België. Hoe het innovatief vermogen te stimuleren, houdt meer landen bezig. De Bertelsmann Stiftung presenteert uitgebreide studies hoe Duitsland dat zou moeten doen. Digitalisering en groene technologie zijn in iedere geval essentieel. Vooral op dat laatste gebied kan Europa het verschil maken. Co-creatie van kennis  zorgt daarbij voor meer en betere innovatie. Kennisdiplomatie en internationale onderzoekssamenwerking vormen de sleutel tot het wegnemen van geopolitieke spanningen. Verder ook in deze e-mail alert weer veel aandacht voor beleid en regelgeving op het gebied van AI.

Nieuws van de AWTI


Videoverslag AWTI-symposium: Rijk aan kennis

Vorige week donderdag 17 juni organiseerde de AWTI online het symposium: Rijk aan kennis. Het ging inhoudelijk over het recente AWTI-advies Rijk aan kennis, dat voorstellen doet over betere benutting van kennis voor het overheidsbeleid. Op het symposium klonk veel herkenning van de problemen die de AWTI in zijn advies beschrijft en de oplossingen die worden aangedragen. Er waren ook aanvullingen, bijvoorbeeld dat de overheid meer gebruik zou moeten maken van kennis van wetenschappers, ontwerpers én ervaringsdeskundigen bij het zoeken en ontwikkelen van oplossingen voor problemen. Dat is bijvoorbeeld gebeurd in het tweede stadium van de ontwikkeling van de corona-app, nadat een ambtelijke werkgroep het eerst alleen probeerde en zijn tanden erop stukbeet. (Zie ook: ‘Co-creatie van kennis zorgt voor betere innovatie’ onder Nieuws en achtergronden uit de rest van de wereld’).
Videoverslag symposium: Rijk aan kennis


AWTI-raadslid Marleen Stikker: “Je privacy is niets meer waard”

Marleen Stikker, directeur van ‘future lab’ Waag, Professor of Practice aan de Hogeschool van Amsterdam (HvA) en raadslid van de AWTI, was al internetpionier toen internet nog amper bestond. Het Parool publiceerde afgelopen weekend een interview met haar, waarin ze stevige kritiek uit op de grote technologiebedrijven: “Het is bizar. Het internet is volledig geprivatiseerd en je privacy is er niets meer waard.” Ook Cultureel platform FLOOR van de HvA sprak met haar, voor een podcast. “‘We worden afgeluisterd, gestuurd, gevolgd, en geleefd. Dat hebben we zelf laten gebeuren.”
Artikel Het Parool
Podcast FLOOR – HvA

De opvallendste berichten van de afgelopen week


Nederland is geen innovatieleider meer in de EU

De Europese Commissie (EC) heeft het Europees innovatiescorebord 2021 bekendgemaakt, die laat zien dat de innovatieprestaties in de hele EU verbeteren, gemiddeld sinds 2014 met 12,5 procent. Er is bovendien sprake van een convergentie binnen de EU, waarbij de minder goed presterende landen sneller groeien dan de beter presterende. Hierdoor neemt de Europese innovatiekloof af. De prestaties van Nederland zijn het afgelopen jaar met 3 procent gedaald, waardoor ons land zich niet heeft weten te handhaven in de groep van Europese innovatieleiders. Ons land is nu ‘sterke innovator’. België maakte de omgekeerde beweging. Op 21 juni kwamen innovators die uit de Europese tech-scene (online) bijeen op de European Next Generation Innovators Summit in Lissabon, georganiseerd onder het Portugese voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie. Unicorns, oprichters van start-ups, overheidsvertegenwoordigers en beleidsmakers spraken hier over hoe Europa kan groeien en concurreren met grotere tech-markten in Noord-Amerika en Azië.
Persbericht EC
European Innovation Scoreboard 2021 (pdf)
Rapporten en landenprofielen
Innovatiescores Nederland (pdf)
Regional Innovation Scoreboard 2021
Regionale profielen Nederland
European and Regional Innovation Scoreboards 2021 – Questions and Answers
Videoverslag Next Generation Innovators Summit (YouTube)


Duitsland: Denktank presenteert Toekomstagenda voor meer innovatief vermogen

Om gelijke tred te houden met andere landen en regio’s in de wereld, met name wat betreft speerpunttechnologieën, heeft Duitsland meer innovatiecapaciteit nodig. Dat is het uitgangspunt van een studie van de Bertelsmann Stiftung naar ‘good practices’ op dit gebied. In vijf rapporten laat de denktank zien hoe Duitsland zijn innovatiecapaciteit moet stimuleren om al het innovatiepotentieel dat in het land aanwezig is, te ontsluiten.
Nieuwsbericht Bertelsmann
Artikel Bertelsmann

Vijf rapporten – Bertelsmann:
Good practices in mission-oriented innovation strategies and their implementation (pdf)
Networking and exchange in mission-oriented innovation processes (pdf)
Addressing societal challenges through disruptive technologies (pdf)
Fostering innovative startups in pre-seed phase (pdf)
An agenda for the future: Innovation for transformation (pdf)


“Kennisdiplomatie is de sleutel tot het wegnemen van geopolitieke spanningen”

Kennisdiplomatie, de benutting van wetenschap voor het verbeteren van internationale relaties en het oplossen van gezamenlijke problemen en vraagstukken, kan een cruciale rol spelen bij het openhouden van de communicatielijnen in een wereld van toenemende politieke onenigheid. Dat was een van de constateringen op de Going Global-conferentie van dit jaar. University World News doet verslag. Een rapport van het Strategic Forum for International S&T Cooperation (SFIC) van de ERA-commissie laat zien wat de EU-lidstaten en geassocieerde landen doen op het gebied van wetenschapsdiplomatie.
Artikel University World News
Rapport SFIC (pdf)

Nieuws en achtergronden uit Nederland


Rekenkamer waarschuwt dat bekostiging van universiteiten uit het lood is

De bekostiging van universiteiten is gebaseerd op verouderde en onjuiste modellen, zegt de Algemene Rekenkamer in een rapport over meerjarenramingen in de begrotingen van de Rijksoverheid. Ambtelijk OCW vindt dat er niet zoveel aan de hand zou zijn, meldt een artikel van ScienceGuide, omdat universiteiten zich in financieel opzicht prima weten te handhaven.
Nieuwsbericht ScienceGuide
Rapport Algemene Rekenkamer (pdf)


Minister adviseert Confucius Instituten los te koppelen van universiteiten

Om zorgen over de aantasting van de academische vrijheid weg te nemen, kunnen hogescholen en universiteiten zich maar beter loskoppelen van de Chinese Confucius Instituten. Dat antwoordt minister Ingrid van Engelshoven (OCW) op Kamervragen. Die waren opgekomen door berichtgeving van het platform voor onderzoeksjournalistiek Follow the Money. Dat schreef over de financiële belangen en de inperking van de academische vrijheid bij samenwerking met China.
Nieuwsbericht HOP / Ad Valvas


34 miljard euro aan nieuwe plannen ingediend voor tweede ronde Groeifonds

In de tweede ronde van het Nationaal Groeifonds is voor 34 miljard euro aan plannen ingediend. De 243 voorstellen hebben onder meer betrekking op kringlooplandbouw, infrastructuur voor waterstof en zorg. Dat meldt strategiekantoor It’s Public in een analyse van alle ingediende groeiplannen. Begin 2022 zal worden besloten welke initiatieven steun krijgen.
Nieuwsbericht Consultancy.nl
Overzicht gedeelde plannen tweede ronde


OESO: Nederland moet zwaarder investeren in digitalisering mkb

In zijn tweejaarlijkse rapport over de Nederlandse economie pleit de OESO voor grotere inspanningen van de overheid op het gebied van digitalisering. De productiviteitsgroei in ons land is, volgens de OESO, “zwak” maar kan worden gestimuleerd door nog verder en sneller in te spelen op de digitale revolutie. Met name het midden- en kleinbedrijf, dat een groot deel van de werkgelegenheid voor zijn rekening neemt, blijft vaak achter bij de invoering van digitale technologieën.
Nieuwsbericht OESO
Rapport OESO
Samenvatting Rapport
Artikel Ecoscope


“Zonder leven lang ontwikkelen blijven innovaties op de plank liggen”

Technologische innovatie kan te snel gaan voor werknemers en opleidingen, ondanks dat deze partijen vaak al samenwerken. Regieorgaan SIA wil helpen met het beter organiseren van deze samenwerkingsverbanden, zodat alle partijen samen kunnen leren, werken en innoveren. (Zie ook ‘Waarom en hoe overheden vaardigheden onder de hele bevolking moeten bevorderen’ onder Nieuws en achtergronden uit de rest van de wereld’).
Artikel ScienceGuide


“De energietransitie is een sociaal concept. Dus innovatie ook”

Netwerkbedrijf Alliander is nauw betrokken bij de Topsector Energie. Challenge Officer Pallas Agterberg van Alliander constateert dat de Topsector de energietransitie vooral bekijkt vanuit de techniek. “In de gedachte: Als we alles maar technisch op orde hebben en we maken het goedkoop, dan komt het wel voor elkaar. Maar de belangrijke vraag is natuurlijk: Hoe neemt de maatschappij die innovaties op? Wat doe je ermee?” Ze pleit ervoor “dat we bij elk innovatietraject op voorhand rekening houden met die sociale component. Het moet dus altijd multidisciplinair.”
Artikel Topesctor Energie
 

Tekort aan materialen dreigt voor geplande groene waterstofproductie

Nederland zet vol in op de ontwikkeling van de waterstofeconomie: het vervangen van fossiele brandstof door (groene) waterstof uit duurzame bronnen als zon en wind. Alleen blijft in de plannen een belangrijk onderdeel onderbelicht, schetst TNO: er dreigt een groot tekort aan grondstoffen die nodig zijn voor de electrolysers waarmee waterstof geproduceerd wordt, zoals iridium en platina. In twee papers schetst het instituut de verwachte problemen en de mogelijke oplossingen ervoor. (Zie ook: ‘Zeldzame aardmetalen in het middelpunt van China’s rivaliteit met VS en Europa’ onder Nieuws en achtergronden uit de rest van de wereld).
Artikel TNO
Paper TNO – 1 (pdf)
Paper TNO – 2 (pdf)

Nieuws en achtergronden uit Europa


Science Europe lanceert Strategieplan 2021-2026

Op 17 juni 2021 heeft Science Europe zijn nieuwe Strategieplan 2021-2026 gelanceerd. Het plan zet uiteen hoe de financiers en uitvoerders van onderzoek in de EU de ontwikkeling van het beleid voor de Europese Onderzoeksruimte (ERA) willen aansturen en ondersteunen en een zo sterk mogelijk onderzoeksecosysteem willen opbouwen. Een ondersteunend meerjarenactieplan beschrijft de acties die als leidraad dienen voor de uitvoering van de nieuwe strategie.
Nieuwsbericht Science Europe
Strategieplan Science Europe (pdf)
Meerjarenactieplan Science Europe (pdf)
Artikel Research Professional News


EUA: Internationale onderzoekssamenwerking moet vooral gaan om kenniscreatie

De Europese Vereniging van Universiteiten (EUA) is ingenomen met de aanpak die de Europese Commissie voorstelt voor wereldwijde samenwerking in onderzoek en innovatie, op basis van heldere regels en gemeenschappelijke waarden. Tegelijkertijd benadrukt de vereniging dat universiteiten hierin een cruciale rol spelen en als zodanig moeten worden erkend. De EUA vindt verder dat de EC internationale onderzoekssamenwerking te veel benadert als een instrument van buitenlands beleid, terwijl deze vooral zou moeten gaan over kenniscreatie.
Publicatie EUA (pdf)
Voorstel EC (pdf; mei 2021)


The Guild roept op tot versterking academische vrijheid

The Guild, de vereniging van onderzoeksintensieve universiteiten in de EU, roept de Europese Commissie en andere EU-instellingen op zich sterker te maken voor handhaving van de academische vrijheid. Hiervoor zou onder andere een Europese Ombudspersoon moeten worden aangesteld. Aanleiding voor de oproep is de verdraaiing en ondermijning van wetenschappelijke bevindingen door beïnvloeders, organisaties en platforms.
Nieuwsbericht The Guild
Nieuwsbericht Science|Business
Bericht University World News


Europese Commissie presenteert werkprogramma Horizon Europa

De Europese Commissie (EC) heeft het hoofdwerkprogramma van Horizon Europa voor de periode 2021-2022 goedgekeurd. Hiervoor wordt in totaal 14,7 miljard euro uitgetrokken, speciaal bedoeld om Europese onderzoekers te ondersteunen met beurzen, opleidingen en uitwisselingen. Zo moet een efficiënte Europees innovatie-ecosysteem ontstaan en moeten onderzoeksinfrastructuren van wereldklasse worden opgebouwd, met verbindingen naar de rest van de wereld. Op 22 juni zijn de eerste oproepen opengesteld. Science|Business maakte een samenvatting van het nieuwe werkprogramma.
Nieuwsbericht EC
Nieuwsbericht Science|Business
Programmasamenvatting Science|Business


EU wil nauwere banden met VS en Canada op gebied van onderzoek en onderwijs

De EU gaat zowel met Canada als met de VS praten over nauwere samenwerking op het gebied van onderzoek en onderwijs. Dat is het resultaat van bilaterale gesprekken tussen Europese Commissievoorzitter Ursula von der Leyen met de Canadese premier Justin Trudeau en de Amerikaanse president Joe Biden tijdens de vorige week gehouden G7-top.
Nieuwsbericht Science|Business – 1
Nieuwsbericht Science|Business – 2
Nieuwsbericht Science|Business – 3


Memoranda of Understanding getekend met elf Europese Partnerschappen

Op de European Research and Innovation (R&I) Days, gisteren en vandaag in Brussel maar vooral online, heeft de Europese Commissie (EC) memoranda van overeenstemming getekend met elf Europese Partnerschappen met de industrie. De partnerschappen gaan investeren in onderzoek en innovatie op het gebied van klimaat en duurzaamheid, om zo van Europa de eerste klimaatneutrale economie te maken en de Europese Green Deal te verwezenlijken.
Ondertekeningsceremonie (YouTube)
Toespraak Eurocommissaris Mariya Gabriel
European R&I Days


Expertgroep dringt aan op versterking ecosystemen in post-pandemische economie

In drie focusdocumenten gaat de Expert group on the economic and societal impact of research and innovation (ESIR) in op de rol van landen, regio’s en steden (1), universiteiten (2) en wereldwijde waardeketens (3) als belangrijke ecosystemen voor innovatie in de postpandemische economie en samenleving. De papers bouwen voort, en vormen een aanvulling op de ESIR-beleidsbrief ‘Transformatie na de COVID: Innovatie mobiliseren voor mensen, planeet en welvaart’ van 25 maart 2021.
Nieuwsbericht EC
Rapport ESIR – 1 (pdf)
Rapport ESIR – 2 (pdf)
Rapport ESIR – 3 (pdf)
Beleidsbrief ESIR (maart 2021)


Europese Commissie wil Chief Epidemiologist benoemen

Op 15 juni heeft de Europese Commissie (EC) een mededeling uitgebracht over de eerste lessen die ze trekt uit het verloop en de bestrijding van de COVID-19-pandemie en hoe ze in de toekomst beter op een dergelijke crisis kan reageren. Eén van de lessen is dat er een Europese Chief Epidemiologist zou moeten komen en een governancestructuur voor het geven van wetenschappelijk advies. Maar er worden nog veel meer lessen getrokken, zoals het voorbereiden van betere pan-Europese samenwerking bij epidemieën en het opzetten van een EU-breed project voor gezondheidsinnovatie.
Persbericht EC
Rapport EC (pdf)


Europese Raad wil niet af van intellectuele-eigendomsrechten coronavaccins

De Europese Raad gaat niet mee in het plan van de Amerikaanse president Joe Biden om de octrooibescherming van COVID-19-vaccins af te schaffen. De Europese ministers van de lidstaten denken dat goede samenwerking tussen alle betrokken publieke en private actoren en het vrijwillig delen van intellectueel eigendom, knowhow en data ook kan leiden tot een snelle toename van de productiecapaciteit en de wereldwijde aanvoer van COVID-19-vaccins. Het intellectuele-eigendomsbeleid achten zij een groot goed voor de bevordering van innovatie en concurrentiekracht. Dat was ook de belangrijkste conclusie van een webinar, vorige week, van de Amerikaanse denktank Hudson Institute. Dat ging over de rol van octrooien bij het creëren van nieuwe producten en diensten, en over het effect van vrijstellingen van intellectueel eigendom op innovatie en economische groei.
Nieuwsbericht Europese Raad
Webinar Hudson Institute (YouTube)


Digital Europe: Internationale gegevensoverdracht kan 2 biljoen euro opleveren

Uit een studie in opdracht van Digital Europe blijkt dat beleidsbeslissingen over internationale gegevensoverdracht tegen 2030 aanzienlijke gevolgen zullen hebben voor de groei en de werkgelegenheid in de Europese economie. Met de juiste beslissingen zou de economie 2 biljoen euro beter af kunnen zijn.
Nieuwsbericht Digital Europe
Rapport Digital Europe


Debat over voorstellen AI-regulering Europese Commissie

De Europese Commissie presenteerde op 21 april een voorstel voor regels voor de ontwikkeling en het gebruik van kunstmatige intelligentie. De afgelopen twee maanden verschenen allerlei artikelen over de voorstellen, bijvoorbeeld van het Center for Data Innovation, Lawfare en het Institute for Human-Centered AI (HAI) van Stanford University. Het HAI organiseerde vorige week een Amerikaans/Europees online debat over het onderwerp. Het Europees Parlement en de Europese Raad moeten zich nog over de voorstellen uitspreken.
Artikel Center for Data Innovation
Artikel Lawfare
Artikel HAI
Videoverslag Webinar – HAI (YouTube)
Voorstel EC (pdf; april 2021)
Bijlage Voorstel EC (pdf; april 2021)


Ideeënuitwisseling en discussies over digitalisering en groene groei

In de afgelopen week vonden twee online bijeenkomsten plaats over groene groei en digitale innovatie in de EU: het High-Level Webinar ‘How Data-Driven Innovation Will Help Deliver the European Green Deal’ (14 juni), georganiseerd door de denktank Lisbon Council en de International Data Corporation (IDC Europe), en ‘The Twin Transition: How can Green Growth and Digital Transformation go hand in hand to drive Europe’ (15 juni), georganiseerd door EurActiv.
Videoverslag Lisbon Council / IDC Europe (YouTube)
Videoverslag Euractiv (YouTube)


Bedrijfstransformatie door de coronacrisis: tijdelijke oplossing of nieuwe trend?

De afgelopen 18 maanden hebben veel bedrijven zich gedwongen gezien tot bedrijfstransformatie, of ze dat nu wilden of niet. Een rapport van Raconteur, een bijlage van The Times, onderzoekt of de nieuwe bedrijfsmodellen blijvend of tijdelijk zijn, of er nieuwe managementstructuren zijn ontstaan en of er een verschil is tussen digitalisering en digitale transformatie.
Rapport Raconteur


Europees Parlement: AI-diplomatie moet hoog op de agenda

De manier waarop kunstmatige intelligentie (AI) de wereldpolitiek en het mondiale machtsevenwicht beïnvloedt en de wijze waarop AI kan bijdragen aan een herschikking van de internationale politiek wordt grotendeels genegeerd, aldus een rapport van IPOL, een beleidsafdeling van het Europees Parlement. De EU moet daarop zo snel mogelijk actie ondernemen, zoals de oprichting van een Europese veiligheidscommissie voor AI en van een Europees Onderzoekscentrum op dit gebied, aldus het rapport.
Rapport IPOL (pdf)


EU en VS lanceren gezamenlijke Handels‑ en Technologieraad

Het bezoek van de Amerikaanse president Joe Biden aan Europa heeft enigszins de lucht geklaard in veel (handels)conflicten tussen beide blokken, maar nog lang niet volledig. Daartoe zijn wel stappen gezet. Zo komt er een Europees/Amerikaanse Handels- en Technologieraad, die oplossingen gaat zoeken voor bijvoorbeeld de meningsverschillen over datatransport en de fiscale behandeling van grote techbedrijven. Ook moet de raad met voorstellen komen om ervoor te zorgen dat de EU en de VS mondiaal de normen en standaarden voor technologieën blijven dicteren, zoals op het gebied van kunstmatige intelligentie. Veder komt er een ‘‘high level’ EU-VS-klimaatactiegroep, die samenwerking op het gebied van groene technologie en de uitrol daarvan gaat bevorderen.
Nieuwsbericht EC
EU-US summit statement (pdf)
Nieuwsbericht De Gelderlander
Nieuwsbericht EurActiv


EU-Taxonomie komt geleidelijk tot stand

De Europese Commissie ontwikkelt een gemeenschappelijke groene taal voor economische activiteiten: de EU-Taxonomie. Een van de doelstellingen van de taxonomie is duidelijke definities te geven om greenwashing een halt toe te roepen en toekomstige publieke en private investeringen te richten op economische activiteiten die de milieudoelstellingen van de EU helpen verwezenlijken. Alle grote bedrijven moeten in de toekomst de EU-Taxonomie gebruiken. Rabo Research geeft een update van de laatste ontwikkelingen. Staatssecretaris Dilan Yeşilgöz-Zegerius (EZ) gaat in een Kamerbrief in op nut en noodzaak van de taxonomie.
Artikel Rabobank
Kamerbrief (pdf)


Eurocommissaris Vestager: “Europa moet stoppen met zich fixeren op Silicon Valley”

De EU moet niet proberen Silicon Valley te kopiëren, maar zelf de handen uit de mouwen steken en eigen sterke punten promoten. Dat zegt eurocommissaris Margrete Vestager in een interview met Politico. De strijd om de consumententechnologie is, volgens Vestager, “verloren”, maar dat betekent niet dat er geen kansen overblijven voor de EU. “We zijn bijvoorbeeld wereldleider op het gebied van groene technologie. We moeten strategisch investeren, in sectoren waar we een verschil kunnen maken.”
Artikel Politico


Building Back Better: Nieuwe principes voor de economie na de coronacrisis

Groene groei bestaat niet, constateert een artikel van de Britse denktank Chatham House. Je kunt groeien en tegelijkertijd de CO2-emissie beperken, maar elke groei betekent automatisch extra gebruik van natuurlijke hulpbronnen (de Jevons paradox). Om op een groene manier uit de huidige economische crisis te komen, is daarom een nieuwe benadering van economisch beleid nodig. Dat zou zich, volgens de auteurs, moeten baseren op drie principes: efficiëntie, toereikendheid en rechtvaardigheid, ook in internationaal perspectief.
Artikel Chatham House


Duitsland: Leren van openheid in het internationale wetenschaps- en innovatiebeleid

Wat kan Duitsland leren van het internationale wetenschaps- en innovatiebeleid als het gaat om het bevorderen van openheid? Deze vraag wordt beantwoord in een studie van het forum innOsci, geschreven in opdracht Stifterverband. De studie baseert zich op 88 voorbeelden uit 27 landen. Hieruit zijn 15 best practices geselecteerd die laten zien dat actief beleid voor open wetenschap en open innovatie het hele ecosysteem van wetenschap en innovatie versterkt.
Nieuwbericht innOsci
Rapport innOsci (D; pdf)


VK: Premier Boris Johnson breekt een lans voor de wetenschap

Groot-Brittannië moet weer een supermacht worden in de wetenschap. Dat zegt premier Boris Johnson in een artikel in the Daily Telegraph. “Wij hebben ons te lang half afgesloten van de wetenschap, alsof zij iets intimiderends was en ver van ons leven af stond”, aldus Johnson. Die tijd keert, wat hem betreft, niet terug. “Dit is dus het moment om deze grimmige les van de pandemie te leren: onze dagelijkse afhankelijkheid van wetenschappelijk onderzoek van hoge kwaliteit.” Zijn regering gaat daar de komende jaren steeds meer geld aan uitgeven.
Artikel Daily Telegraph

Nieuws en achtergronden uit de rest van de wereld


UNESCO roept op tot hogere investeringen en meer gelijkheid in wetenschap

Volgens het UNESCO Science Report 2021 zijn de uitgaven aan wetenschap tussen 2014 en 2018 wereldwijd met 19 procent gestegen, waarbij het aantal wetenschappers met 13,7 procent is gegroeid, tot 8,8 miljoen. In reactie op de COVID-19-pandemie zijn de uitgaven verder gestimuleerd. Wat de cijfers maskeren, stelt het rapport, is dat er enorme ongelijkheden zijn ontstaan in wetenschapsuitgaven en aantallen wetenschappers. Vier op de vijf landen besteden nog steeds minder dan 1 procent van hun bbp aan onderzoek, waardoor zij afhankelijk blijven van buitenlandse technologieën. Hogere investeringen in r&d en een actief streven naar minder mondiale ongelijkheid op het gebied van wetenschap, zouden deze ontwikkeling kunnen omkeren.
Aankondiging UNESCO
Rapport UNESCO (pdf)
Samenvatting Rapport
Nieuwsbericht Science|Business
Bericht University World News


Expertmeeting Open Wetenschap en Intellectueel Eigendom

Open Wetenschap en Intellectueel Eigendom (IE) lijken met elkaar in tegenspraak. UNESCO organiseerde vorige week een bijeenkomst van experts over hoe publieke onderzoeksinstellingen het juiste evenwicht (kunnen) vinden tussen IE-rechten en open toegang tot kennis. Wat is een evenwichtige benadering en welke instrumenten en mechanismen kunnen hierbij worden gebruikt?
Nieuwsbericht UNESCO
Videoverslag Webinar (YouTube)


Co-creatie van kennis zorgt voor betere innovatie

Het belang van co-creatie van kennis – de gezamenlijke productie van innovatie door het bedrijfsleven, de onderzoekswereld en eventueel andere belanghebbenden, zoals het maatschappelijk middenveld – wordt steeds meer erkend. Een OESO-rapport beschrijft dertien grensoverschrijdende casestudies en trekt daaruit lessen voor het beleid. Zo is er alle reden kennisco-creatie te ondersteunen omdat de voordelen ervan ruim opwegen tegen de aanvankelijke coördinatiekosten. Bovendien kunnen initiatieven voor co-creatie van kennis bijdragen tot de democratisering van innovatie.
Rapport OESO


“In veel sectoren wordt innoveren steeds moeilijker”

Bloom, Jones, Van Reenen en Webb stellen in hun veel gedeelde paper ‘Are Ideas Getting Harder to Find?’ dat in verschillende domeinen steeds grotere r&d‑inspanningen nodig zijn om technologische verbetering te bewerkstelligen. Een artikel van Matt Clancy (Iowa State University), op zijn eigen weblog, neemt het bewijsmateriaal nog eens onder de loep. Hij vult het aan met extra gegevens en concludeert dat de uitkomst van het paper nog steeds geldt: over het algemeen wordt het steeds moeilijker om te innoveren.
Artikel Matt Clancy


Waarom en hoe overheden vaardigheden onder de hele bevolking moeten bevorderen

De OESO heeft zijn jaarlijkse Skills Outlook gepresenteerd. Hoofdonderwerp is welke maatregelen overheden zouden moeten treffen om basis‑, ict‑ en aanvullende vaardigheden van de beroepsbevolking te bevorderen. Leven lang leren is daarbij het sleutelbegrip. Het rapport onderzoekt zowel sociaal-emotionele als motivationele factoren om leven lang leren te bevorderen.
Aankondiging OESO
Skills Outlook 2021 – OESO


Hoe implementeren OESO-landen AI-beleid?

De OESO gaf in 2019 het rapport uit met beginselen voor beleid inzake kunstmatige intelligentie (AI). Afgelopen week verscheen een rapport over hoe OESO-landen deze beginselen tot nu toe navolgen. Daarbij komen veel verschillende onderwerpen aan de orde, variërend van hoe het AI-beleid eruitziet en welke invloed bedrijven en maatschappelijke organisaties op de inhoud hebben gehad, tot de uitvoering van het beleid en de monitoring ervan.
Rapport OESO


Experts betwijfelen of ethisch AI-ontwerp de komende tien jaar de norm zal worden

Een meerderheid van de AI-experts in de wereld vreest dat de ontwikkeling van kunstmatige intelligentie (AI) tegen 2030 nog steeds in de eerste plaats gericht zal zijn op winstoptimalisatie en sociale controle. Dat laat onderzoek van het Amerikaanse Pew Research Center zien. Een ander deel van de experts denkt dat er, ondanks de ethische problemen, het komende decennium veel AI-doorbraken zullen komen die het leven verbeteren. Een artikel van BBN Times zet de belangrijkste kansen en bedreigingen van AI op een rij en pleit voor een beter toezicht op de ontwikkeling ervan wereldwijd. Hoe dat toezicht precies zou moeten verlopen, laat het artikel onvermeld. Het Britse onafhankelijke onderzoekscentrum voor AI, The Ada Lovelace Institute, stelt dat de kunsten en geesteswetenschappen de rol op zich moeten nemen om de wereld te doordringen van de noodzaak om ethisch verantwoord om te gaan met de ontwikkeling en het gebruik van AI. Hiervoor zouden ze ook concrete handvatten moeten aandragen, vooral gericht op een brede maatschappelijke dialoog over AI.
Nieuwsbericht Pew Research Center
Rapport Pew Research Center (pdf)
Artikel BBN Times
Artikel Ada Lovelace Institute


Zeldzame aardmetalen in het middelpunt van China’s rivaliteit met VS en Europa

Wat als China de VS de toegang zou ontzeggen tot zeldzame mineralen die essentieel zijn voor elektrische voertuigen, windturbines en drones? Het is een reëel scenario in deze tijd van frequente geopolitieke wrijvingen tussen beide mogendheden. Het Witte Huis heeft een rapport uitgebracht dat het potentiële probleem verkent en oplossingen aandraagt. Een Task Force moet die oplossingen nu gaan uitwerken. In Europa leven vergelijkbare zorgen, meldt EurActiv.
Nieuwsbericht American Institute of Physics
Rapport Het Witte Huis (pdf)
Aankondiging Het Witte Huis
Nieuwsbericht EurActiv


Japan: Beveiliging eigen onderzoek aangescherpt met China-dreiging in gedachten

Japan neemt nieuwe maatregelen om zich te beschermen tegen diefstal van geavanceerde technologieën door het buitenland, zoals China. Zo komt er een systeem voor Japanse en buitenlandse onderzoekers om de goedkeuring van de regering te vragen voordat zij toegang krijgen tot civiel-militair (‘dual-use’) onderzoek en technologieën. Het systeem is bedoeld om de nationale veiligheid te versterken.
Bericht University World News


VS: Denktank bepleit oprichting federaal agentschap voor geavanceerde technologie

Om doeltreffend met China te kunnen concurreren, zou de VS een nationale strategie voor geavanceerde industrie en technologie moeten ontwikkelen en uitvoeren, expliciet gericht op het commerciële concurrentievermogen van geselecteerde sectoren die het meest cruciaal zijn voor de economie. Een nieuw, zelfstandig agentschap zou de strategie moeten uitvoeren, aldus een rapport van de Information Technology and Innovation Foundation (ITIF), de toonaangevende denktank voor wetenschaps- en technologiebeleid in de VS.
Nieuwsbericht ITIF
Rapport ITIF
Nieuwsbericht NextGov


VS: Plan voor oprichting Netwerk voor missie-georiënteerde innovatie

In opdracht van de Amerikaanse William and Flora Hewlett Foundation, hebben onderzoekers van het Britse UCL Institute for Innovation and Public Purpose een beleidsbrief opgesteld waarin ze steun zoeken voor een nieuw US Mission-Oriented Innovation Network (MOIN USA). Dat zou, samen met Amerikaanse overheidsinstellingen en academici, een onderzoeks- en beleidsagenda moeten opstellen voor het vormgeven en co-creëren van markten die niet alleen private, maar vooral ook publieke waarde creëren.
Beleidsnota MOIN USA / UCL-IIPP


VS: Vijf voorstellen voor antitrustwetgeving

In de Juridische Commissie van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden zijn vijf wetsvoorstellen ingediend om de concurrentie op de digitale markt te herstellen en de grote technologieplatforms te beteugelen. Daarnaast benoemde president Biden afgelopen week de Lina Khan, professor Rechten aan de Columbia University, als voorzitter van de Federal Trade Commission. In die positie gaat Khan zich inspannen om de marktdominantie van grote technologiebedrijven aan te pakken, is de verwachting. Khan uitte in het verleden felle kritiek op Amazon en andere techgiganten over de vaak oneerlijke en misleidende manier waarop zij omgaan met klanten, werknemers en andere bedrijven.
Persbericht Juridische Commissie
Nieuwsbericht The Verge
Nieuwsbericht IT Daily
Nieuwsbericht Business AM


VS: Wetgevers hernieuwen poging op verbod gezichtsherkenningstechnologie

Vier Democratische Congresleden willen de federale overheid verbieden gebruik te maken van gezichtsherkenningstechnologie. Daartoe hebben ze een wetsvoorstel hierover, de zogenoemde ‘Facial Recognition and Biometric Technology Moratorium Act’, opnieuw ingediend. Het voorstel uit 2020 was ergens in een la verdwenen. Als het wetsvoorstel wordt aangenomen, zou het de federale autoriteiten verbieden de technologie te gebruiken naast andere biometrische instrumenten zoals stemherkenning. Wellicht nog belangrijker is dat staats- en lokale instanties, waaronder rechtshandhavingsinstanties, hun eigen moratorium zouden moeten instellen om financiering van de federale overheid te krijgen. De Security Industry Association (SIA) vindt dat indieners vergeten dat gezichtsherkenningstechnologieën een grote bijdrage kunnen leveren aan het bestrijden van fraude en criminaliteit.
Nieuwbericht NextGov
Nieuwsbericht SIA
Wetsvoorstel (pdf)