Europese ministers nemen verklaring aan over de vrijheid van onderzoek
De Europese ministers van Onderzoek en Hoger Onderwijs hebben, al dan niet digitaal, een verklaring ondertekend over academische vrijheid, opgesteld door het Duitse voorzitterschap van de Raad van de EU. Er komen onder andere monitoring-instrumenten voor het waarborgen van de vrijheid van wetenschappelijk onderzoek.
Bericht University World News
Verklaring (pdf)
EIC en EIT onderzoeken potentie van gezamenlijke ondersteuning start-ups
De Europese Innovatieraad (EIC) en het Europees Instituut voor innovatie en technologie (EIT) hebben een intentieverklaring ondertekend om hun inspanningen voor startende ondernemingen te coördineren. De mogelijkheden hiervan worden nu onderzocht in drie proefprojecten. Er wordt onder andere gekeken naar de perspectieven van gezamenlijk investeren in start-ups.
Nieuwsbericht Science|Business
Verschillende nieuwe Europese supercomputers aangekondigd
De European High-Performance Computing Joint Undertaking (EuroHPC JU) kondigt de laatste tijd het ene na het andere initiatief aan voor de bouw van supercomputers. In de afgelopen twee weken ging het om supercomputers in Tsjechië (naam nog niet bekend), Italië (LEONARDO) en Finland (LUMI).
Nieuwsbericht EuroHPC JU – 1
Nieuwsbericht EuroHPC JU – 2
Nieuwsbericht EuroHPC JU – 3
Stand van zaken Quantum Technologies Flagship en plannen voor de toekomst
In 2018 ging het Quantum Technologies Flagship (QTF) van start met het verkennen van het potentieel van kwantumtechnologieën. Halverwege de opstartfase blikt het vlaggenschip terug op wat er tot nu toe is bereikt en vooruit op de doelstellingen voor de komende jaren.
Nieuwsbericht QTF
Rapport QTF
Europese Commissie gaat gebruik open source-softwarestrategie bevorderen
De Europese Commissie gaat “het transformatieve, innovatieve en collaboratieve potentieel van open source” verder aanmoedigen en benutten. Dat zegt ze in de vernieuwde open source-strategie voor 2020-2023. Het werken met open source-software zou uiteindelijk goedkoper zijn dan het werken met software van de grote leveranciers en meer veiligheid en privacy-garanties kunnen opleveren.
Nieuwsbericht EC
Rapport EC (pdf)
Europese Commissie presenteert werkprogramma 2021
De Europese Commissie heeft haar werkprogramma voor 2021 vastgesteld. Dat staat komend jaar sterk in het teken van duurzaamheid, digitalisering en gezondheid. Op het gebied van onderzoek en innovatie zijn in het werkprogramma verschillende acties opgenomen, waaronder wetgeving over individuele leerrekeningen, een aanpak voor micro-credentials, herziening van de staatsteunregels, plannen voor kennismigratie en een Europees agentschap voor biomedisch onderzoek. De meeste zijn nog vrij abstracte plannen, die in 2021 concreet vorm gaan krijgen.
Persbericht EC
Werkprogramma – sleuteldocumenten
Nieuwsbericht Neth-ER
State of the Energy Union: Investeringen in onderzoek en innovatie stellen teleur
Het State of the Energy Union rapport van de Europese Commissie (EC) wijst op teleurstellende overheids- en particuliere uitgaven aan onderzoek en innovatie voor schone energie. De overige thematische analyses tonen positievere resultaten om de EU-doelstellingen voor klimaatneutraliteit te halen. Vooral in het overschakelen naar groene energie zijn stappen gemaakt.
Persbericht EC
Rapport EC (pdf)
Rapportage over Nederland (pdf)
Nieuwsbericht Neth-ER
Investeringsideeën voor een sterker digitaal Europa
Digital Europe heeft een investeringsplan gepubliceerd voor Europa. Het bevat tien ideeën voor hoe de EU door middel van digitale investeringen concurrerender, innovatiever, groener en veerkrachtiger kan worden. Volgens Digital Europe zou het plan een belangrijk onderdeel moeten worden van het Europese herstelprogramma voor de economie na de coronacrisis. Op een ‘launch event’ werd het plan gepresenteerd. Professor Bart van Ark van de University of Manchester zet in een lezing uiteen hoe belangrijk het is om ook te investeren in digitale vaardigheden. De Raad van de Europese Unie besloot begin oktober dat minimaal 20 procent van de middelen van herstel- en veerkrachtfaciliteit (RRF) beschikbaar moet worden gesteld voor de digitale transitie.
Nieuwsbericht Digital Europe
Rapport Digital Europe (pdf)
Videoverslag Launch event
Lezing Van Ark
Besluit Raad van de EU
EU zet nieuwe stappen naar regulering van kunstmatige intelligentie
De Europese Raad heeft een Handvest vastgesteld ‘voor de grondrechten in het kader van kunstmatige intelligentie (AI) en digitale verandering’. Ook de plenaire vergadering van het Europees Parlement (EP) boog zich over het onderwerp en keurde daarbij een verslag over de ethische aspecten van AI goed (1). Het Parlement stemde eveneens in met een verslag over een verplicht aansprakelijkheidsregime voor technologieën met een hoog risico, zoals AI (2) en over intellectuele-eigendomsrechten in de context van AI (3). Het Nederlandse tv-programma Tegenlicht ging op 18 oktober over de wegen en oplossingen die Europa zoekt om de zeggenschap over gegevens aan de burger (terug) te geven. (Zie ook: ‘Internationale afstemming van AI-regulering’ onder Nieuws en achtergronden uit de rest van de wereld).
Persbericht Europese Raad
Rapport Europese Raad (pdf)
Persbericht Europees Parlement
Rapport EP – 1 (pdf)
Rapport EP – 2 (pdf)
Rapport EP – 3 (pdf)
Uitzending Tegenlicht
Europees Parlement wil omvattende regulering platformeconomie
In 2018 introduceerde de EU de General Data Protection Regulation (AVG / GDPR). Nu werkt ze hard aan een ander wettelijk kader voor de interneteconomie: de Digital Services Act (DSA). Het Europees Parlement (EP) stemde vorige week in met een Wetgevingspakket inzake Digitale Diensten (WDD), dat de contouren zal bepalen voor een nieuw online landschap, inclusief online platformen, om een betere en veiligere digitale omgeving te creëren voor gebruikers en bedrijven in de EU. Een artikel van het Amerikaanse Brookings zet op een rij wat er allemaal speelt en voor welke dilemma’s de EU staat. Het artikel voorziet dat de EU niet snel tot overeenstemming zal komen over de te nemen maatregelen. Een artikel van VOX – CEPR schetst hoe de EU één probleem zou kunnen oplossen: hoe te voorkomen dat zogeheten ‘gatekeeper’-platformen te veel macht krijgen.
Persbericht EP
Artikel EP
Documenten EP
Artikel Brookings
Artikel VOX – CEPR
EU-lidstaten gaan met Europese Commissie een Europese cloud opzetten
25 EU-lidstaten zetten, samen met de Europese Commissie (EC), een ‘cloud-federatie’ op. Deze gaat een cloud opzetten waarin alle gegevens van Europese burgers en bedrijven kunnen worden opgeslagen en verwerkt volgens de Europese regels en normen.
Nieuwsbericht EC
Nieuwsbericht Rijksoverheid
Europese Commissie lanceert Sustainable Chemicals Strategy
Met haar Chemicals Strategy for Sustainability heeft de Europese Commissie de basis gelegd voor een Europese chemische industrie die, in het kader van de EU Green Deal, milieuvriendelijker, gezondheidsbewuster en concurrerender moet worden. Innovatie zal worden aangemoedigd door reeds in het ontwerpstadium criteria vast te stellen die chemische stoffen definiëren. Daarnaast zal worden ingezet op onderzoekssteun door financiële en investeringsinstrumenten van de EU om groene technologieën en innovatieve bedrijfsmodellen te lanceren.
Nieuwsbericht EC
Rapport EC (pdf)
Akkoord over “toekomstbestendig en innovatief” Gemeenschappelijk Landbouwbeleid
De Europese Ministers van Landbouw hebben overeenstemming bereikt over de algemene inzet voor de hervorming van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) na 2020. Het Europees Parlement heeft er inmiddels mee ingestemd, al wil het op een aantal onderdelen nog wel aanpassingen. Volgens de Nederlandse overheid gaat het GLB leiden tot “de verdere ontwikkeling van een toekomstbestendige en innovatieve landbouw in balans met natuur, milieu en klimaat”. De Europese Ministers van Landbouw willen dat de Europese Commissie haast maakt met een standpunt over het gebruik van gentechnologie in de dier- en plantenveredeling, meldt Science|Business. Die technologie zou een grote rol kunnen spelen in het natuur‑, milieu‑ en klimaatvriendelijk maken van de Europese landbouw.
Nieuwsbericht Toekomst GLB
Persbericht EP
Nieuwsbericht Science|Business
Nieuwsbericht Rijksoverheid
Nadere informatie GLB
Europese Commissie lanceert kenniscentrum voor bescherming biodiversiteit
Een nieuw kenniscentrum wordt een one-stop shop voor kennis en data over biodiversiteit en de impact van beleid. Het fungeert als een platform voor onderzoekssamenwerking, het delen van onderzoeksresultaten en het monitoren voor de voortgang van de EU Biodiversity Strategy voor 2030. Het gaat momenteel bepaald niet de goede kant op met de biodiversiteit in Europa, constateert een rapport van het Europees Milieu Agentschap (EEA). Volgens een artikel in het wetenschappelijk e tijdschrift Science kan alleen een veelomvattende en integrale benadering, bestaande uit meerdere, onderling verbonden en ambitieuze doelstellingen, soelaas bieden. Dat geldt trouwens voor het biodiversiteitsbeleid wereldwijd. Een essay van de Europese Investeringsbank (EIB) legt nadrukkelijk een relatie tussen klimaat‑ en biodiversiteitsbeleid: “De natuur is onze beste bondgenoot in het leveren van een leefbare wereld aan toekomstige generaties. Om de klimaatverandering aan te pakken biedt biodiversiteit antwoorden die tijd kunnen kopen voor innovatie en economische transformatie.”
Nieuwsbericht EC
Rapport EEA (pdf; registratie e-mailadres verplicht)
Artikel Science (pdf)
Essay EIB
EU-gateway verbindt corona-apps van lidstaten
De Europese Commissie heeft, op verzoek van de EU-lidstaten, een systeem (‘gateway’) opgezet voor het aan elkaar koppelen van nationale contacttracerings- en waarschuwingsapps voor coronabesmettingen. In eerste instantie zijn de apps uit Duitsland, Ierland en Italië aan het systeem gekoppeld.
Nieuwsbericht EC
Hoe technologie ons op weg leidt naar een gedecentraliseerde toekomst
De coronapandemie heeft de invoering van digitale technologieën voor werken en samenwerken op afstand versneld. Wat is het eindpunt van deze trend? Hoe zouden volledig gedecentraliseerde organisaties eruitzien? En kunnen we opkomende technologieën gebruiken om nieuwe organisaties te ontwerpen die onze sociale problemen beter aanpakken? De Britse denktank Nesta presenteert tien essays voor vernieuwers, beleidsmakers en investeerders over gedecentraliseerde digitale organisaties en de manier waarop deze leven en werken radicaal kunnen veranderen. (Zie ook: ‘De toekomst van banen’ onder Nieuws en achtergronden uit de rest van de wereld).
Essays Nesta (pdf)
Durfkapitalisten blijven ondanks crisis investeren in Europese start-ups
Ondanks de coronacrisis investeren durfkapitalisten flink in Europese start-ups, aldus KPMG in een wereldwijde analyse van durfkapitaal. In de eerste zes maanden van dit jaar ging het om een bedrag van 19,9 miljard dollar. Dat is 1,1 miljard dollar meer dan in de laatste zes maanden van 2019. Het aantal transacties liep wel terug, van 1.383 naar 1.062. KPMG denk dat durfinvesteerders steeds meer kiezen voor volwassen start-ups, omdat die minder risico met zich meebrengen. De trends die KPMG vindt voor Europese investeringen in start-ups weerspiegelen zich in gegevens voor investeringen in Nederlandse start-ups in het derde kwartaal van dit jaar, van start-upanalist Golden Egg Check.
Nieuwsbericht KPMG
Rapport KPMG
Nieuwsbericht Golden Egg Check
Duitsland: Springer Nature en Max Planck bereiken akkoord over open access
De wetenschappelijke uitgeverij Springer Nature heeft een overeenkomst bereikt met de Max Planck Digital Library (MPDL). Auteurs van de deelnemende Max Planck-instellingen kunnen vanaf komend jaar een geaccepteerde paper open access publiceren in Nature of een daaronder ressorterend onderzoekstijdschrift, voor een vast bedrag van 8.575 pond. Naar verwachting zullen ongeveer 120 Duitse instellingen zich aanmelden voor deelname.
Nieuwsbericht Chemistry World
Estland: Zo ziet een ‘Digitale Republiek’ eruit
Estlanders kunnen al sinds 2005 stemmen via het internet. De dienstverlening van de overheid is vrijwel volledig gedigitaliseerd. Een artikel van Singularity Hub vertelt hoe deze ‘Digitale Republiek’ eruitziet en welke lessen andere landen uit dit voorbeeld kunnen trekken.
Artikel Singularity Hub
VK: Zonder strenge regels kan het land vrijhaven voor illegale data worden
Het VK bereidt zich volop voor op een definitieve brexit, ook op het gebied van dataregulering. Maar daarbij heeft het vrijwel geen oog voor de privacy van burgers, stelt associate professor Carissa Véliz van de University of Oxford in een artikel van The Guardian. Het VK zou zo zelfs een vrijhaven voor illegale data kunnen worden. Dat kan grote financiële en reputatieschade opleveren.
Artikel The Guardian