AWTI e-mail alert 16 januari 2020

Meer Europese coördinatie van het innovatiebeleid nodig

Nieuwe technologieën en geopolitieke ontwikkelingen vragen om meer Europese coördinatie en een assertieve overheid die keuzes durft te maken. Dat schrijft secretaris-generaal Maarten Camps van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat in het nieuwjaarsartikel in ESB. Nederland en Europa hebben alles in huis om een vooraanstaande rol te spelen bij de innovatie en ontwikkeling van nieuwe technologieën en de groeimarkten van de toekomst. Maar dan is wel meer Europese coördinatie van het innovatiebeleid nodig om zo de noodzakelijke schaalvoordelen te vergroten en het innovatieve vermogen te versterken. Daarnaast moet de overheid niet alleen met generiek beleid innovatie stimuleren, maar gericht kiezen voor technologieën die de grootste bijdrage leveren aan de economie van Nederland en Europa en aan het oplossen van maatschappelijke vraagstukken.
De AWTI brengt op 30 januari zijn advies uit over een aanpak voor het stimuleren van innovatie en ontwikkeling van sleuteltechnologieën.
Artikel ESB

Europa wil 1.000 miljard euro investeren in klimaatbeleid

De Europese Commissie (EC) heeft de financiële onderbouwing gepresenteerd voor de uitvoering van haar klimaatbeleid (de European Green Deal). De EC wil de komende tien jaar 1.000 miljard euro vrijspelen aan investeringen in het klimaatbeleid. Onderdeel van de financieringsplannen is het nieuwe ‘Just Transition Mechanism’ (JTM), waarmee ze 100 miljard euro wil uitgeven om haar klimaatdoelen te verwezenlijken. Het steunfonds is bedoeld voor regio’s die zwaar getroffen zullen worden door de overgang naar een schone economie. Een groot deel van investeringen moet uit bestaande budgetten komen. Daarnaast verwacht de EC grote investeringen van nationale en regionale overheden en bedrijven.
Nieuwsbericht EC
Notitie EC (pdf)
Factsheet EC – 1 (pdf)
Factsheet EC – 2 (pdf)
Factsheet EC – 3 (pdf)
Nieuwsbericht NOS

VS: Witte Huis presenteert regelgevende principes voor het gebruik van AI

De Amerikaanse regering stelt een nieuwe reeks principes voor die de federale agentschappen moeten volgen bij het opstellen van regelgeving voor het gebruik van kunstmatige-intelligentietechnologieën in de private sector. Volgens een artikel van Vox zijn de principes mede bedoeld om te voorkomen dat de agentschappen meegaan in de – wat het Witte Huis noemt – “agressieve” Europese marktregulering van AI. Een artikel van MIT Technology Review noemt de principes “vaag, maar dat is min of meer de bedoeling”. Het Witte Huis houdt intussen een plan van de groep van zeven leidende westerse economieën tegen voor de oprichting van een internationale instelling die de effecten van kunstmatige intelligentie op de maatschappij en de economie zou moeten gaan bestuderen en reguleren. Een artikel van Wired vertelt daar meer over.
Nieuwsbericht Reuters
Memo Witte Huis (pdf)
Artikel Vox.com
Artikel MIT Technology Review (registratie verplicht)
Artikel Wired
 

NWO en universiteiten nemen maatregelen om druk op wetenschap te verlagen

De aanhoudende groei van studentenaantallen, de daarbij achterblijvende publieke bekostiging en de competitie om onderzoeksfinanciering hebben gezorgd voor een enorme druk op de wetenschap. Op verzoek van minister Ingrid van Engelshoven (OCW) treffen de VSNU en NWO nu gezamenlijk maatregelen om die druk te verlagen.
Nieuwsbericht VSNU
Werkplan VSNU / NWO (pdf)
Nieuwsbericht de Volkskrant (registratie verplicht)
Nieuwsbericht HOP / Erasmus Magazine

TU Delft, Erasmus MC en Erasmus Universiteit intensiveren samenwerking

De Erasmus Universiteit (EUR), het Erasmus MC en de TU Delft gaan intensiever samenwerken op het gebied van gezondheid, kunstmatige intelligentie en grootstedelijke vraagstukken. Ze investeren gezamenlijk een half miljard in de komende tien jaar. De drie instellingen willen onder andere een nieuwe HealthTech Campus bouwen in Rotterdam, naast het Erasmus MC.
Persbericht EUR
Nieuwsbericht Erasmus Magazine

Nederlandse universiteiten gaan Internet of Trust ontwikkelen

Internetgiganten Amazon en Google beschikken als tussenpersoon bij online-transacties over onze persoonsgegevens, opgeslagen op hun eigen servers. Om hier verandering in te brengen, komt Sovereignty4Europe met een opensource-alternatief waarin transacties in een blockchain worden vastgelegd. Voor dit Internet of Trust ontvangen de betrokken partijen ruim 3,3 miljoen euro. Sovereignty4Europe is een initiatief van TU Delft, EUR en UvA.
Nieuwsbericht Computable

Onafhankelijke analyse in tijden van nepnieuws

De econoom Jan Tinbergen (1903-1994) stond aan de wieg van het huidige Nederlandse bestuursmodel, dat stevig leunt op onafhankelijke analyses op basis van feiten. Hij was bijvoorbeeld de oprichter van het CPB. Zijn bestuursmodel staat momenteel onder druk, constateert ESB. In een podcast bespreken journalist Sheila Sitalsing en ACM-bestuurslid Henk Don hoe het beleid in Nederland ‘evidence based’ kan blijven. Het gaat om de 7^e podcast in een serie over de nalatenschap van Jan Tinbergen.
Podcast ESB

Nog steeds op zoek naar oorzaak achterblijvende productiviteitsgroei

De productiviteitsgroei wordt al decennialang steeds kleiner, niet alleen in Nederland maar ook in de rest van Europa en de VS. Dat is opvallend omdat de technologische vooruitgang alleen maar versnelt. Het Centraal Planbureau (CPB) is, samen met andere Europese National Productivity Boards, op zoek naar een verklaring hiervoor. “We hebben de ‘smoking gun’ nog niet gevonden”, zegt CPB-medewerker Gerdien Meijerink daarover. “Wellicht zit de vernieuwing in ‘intangibles’ of immateriële activa: ongrijpbare productiefactoren die dus moeilijk te meten zijn.” In een artikel van Science|Business geeft Henry Chesbrough, de geestelijk vader van het concept van Open Innovatie, nog een andere mogelijke uitleg: de groeiende kloof tussen “the Best and the Rest”. De productiviteitsgroei door grote techbedrijven wordt mogelijk grotendeels tenietgedaan door productiviteitsdaling bij achterblijvers.
Artikel CPB
Artikel Science|Business

“5G is essentieel voor het verdienvermogen van Nederland”

De IT-dienstverlening heeft zich ontpopt als een stuwende branche van de Nederlandse economie. Om te blijven bijdragen aan het verdienmodel van Nederland, moeten wel de randvoorwaarden op orde zijn. En dat betekent vooral: 5G nu snel uitrollen en benutten. Dat staat in de sectorprognose voor de TMT-sector (Technologie, Media en Telecom (TMT) van ABN-AMRO. Een rapport van het World Economic Forum (WEF), waarover Techwire Asia schrijft, bevestigt het grote belang van 5G voor de economie in de komende jaren.
Nieuwsbericht ABN-AMRO
Rapport ABN-AMRO (pdf)
Nieuwsbericht Techwire Asia
Rapport WEF (pdf)

Blockchain: succes of waanzin?

Eind oktober 2019 publiceerde Computable een artikel van econoom René Veldwijk over blockchain. Volgens de auteur zouden er tot nu toe “nul serieuze blockchainsuccessen” zijn geboekt en is de technologie vooral een “abstractiefoutenfestival”. Deze week reageert Jeroen van Megchelen, oprichter en cto van LedgerLeopard, op het artikel. Hij heeft het over “innovatie-remmende opinieartikelen waarin blockchain en de ondernemers die blockchain al enige tijd operationaliseren, ten onrechte in een negatief daglicht worden geplaatst.” Hij gaat uitgebreid in op het project ‘Mijn Zorg Log’, dat volgens hem een concreet voorbeeld is van succesvol gebruik van blockchain-technologie.
Artikel Van Megchelen – Computable
Artikel Veldwijk – Computable (oktober 2019)

Circulaire start-ups zijn kick-starters voor gevestigde orde

Start-ups in de circulaire sector hebben ambitieuzere circulaire strategieën en doen meer aan circulaire innovatie dan grote, gevestigde bedrijven. Daarmee nemen ze het voortouw in volgende stappen naar een circulaire economie. Dat blijkt uit onderzoek van de UU, uitgevoerd in samenwerking met de ING, het online platform Circle Economy en de Amsterdam Economic Board.
Nieuwsbericht UU
Publicatie (pdf)

Mogelijkheden voor samenwerking met partijen uit de Franse bio-economie

De RVO heeft voor het ministerie van Buitenlandse zaken een studie gedaan naar de mogelijkheden voor zakelijke en bilaterale samenwerking met partijen uit de Franse bio-economie. Het rapport richt zich op Nederlandse mkb-bedrijven en toont gebieden waarop Nederland en Frankrijk elkaar kunnen aanvullen en versterken.
Rapport (pdf)
 

Nieuwe eurocommissaris wil ERA “nieuw leven inblazen”

De nieuwe eurocommissaris voor onderzoek en innovatie, Mariya Gabriel, wil een “Europese kennisstrategie” gaan ontwikkelen voor het bevorderen van het verkeer van ideeën, onderzoekers en studenten. Ze wil hiermee de Europese onderzoeksruimte (ERA) “nieuw leven inblazen”, zowel in het oosten (en zuiden) als in het westen. Dat zegt ze in een interview met Science|Business. Een artikel van Research Professional meldt dat ook de minister van Wetenschap en Onderwijs van de huidige voorzitter van de Europese Unie, Kroatië, meer aandacht wil voor de scheve verhouding in het onderzoek tussen Oost‑ en West-Europa.
Nieuwsbericht Science|Business
Nieuwsbericht Research Professional

Missies in 2020, de stand van zaken

Met nog één jaar te gaan tot de inwerkingtreding van Horizon Europe, is de voorbereiding van de missies in volle gang. De ‘mission boards’ werken aan adviezen over de inhoud van de missies, de Europese Commissie en de lidstaten denken na over de uitvoering. Aan dat laatste is veel gelegen, want de missies draaien niet alleen om onderzoek, maar ook om bestuurlijke vernieuwing. Neth-ER zet de stand van zaken en verwachtingen voor 2020 op een rij.
Artikel Neth-ER

Verslag ESFRI-workshop over Toekomst Onderzoeksinfrastructuren gereed

Hoe moet de Europese onderzoeksinfrastructuren zich verder ontwikkelen? Over die vraag organiseerde het European Strategy Forum on Research Infrastructures, ESFRI, een workshop van 6 tot en met 9 november in La Palma, Spanje. Daar werd gesproken over zaken als ‘de rol van onderzoeksinfrastructuren in de European Open Science Cloud’, en betere open toegang tot onderzoeksinfrastructuren. Ook monitoring van de activiteiten kwam aan bod. Samenvattende verslagen zijn nu beschikbaar
Verslag Workshop ESFR (met links naar presentaties en discussies)

EIT kan grotere bijdrage leveren aan doelen van structuurfondsen

In de context van slimme specialisatiestrategieën zijn er volop mogelijkheden voor sterkere synergieën tussen de Knowledge and Innovation Communities (KICs) van het EIT en de Europese Structuur- en Investeringsfondsen (ESIF). Zo blijkt uit een studie van het Joint Research Centre (JRC). Versterkte synergieën op zowel financieel als beleidsmatig vlak kunnen leiden tot een inclusiever en competitiever Europa, een efficiëntere besteding van het Europese budget en een krachtiger antwoord op maatschappelijke uitdagingen. In december publiceerde de Europese Commissie (EC) een rapport over de resultaten van de Europese structuur‑ en investeringsfondsen over de periode 2014-2018.
Nieuwsbericht Neth-ER
Rapport JRC (pdf)
Rapport EC

Europese toezichthouder: “GDPR schiet tekort”

Hoewel het ontwerp van de Europese bescherming van persoonsgegevens goed is, schiet de uitvoering tekort, zeker als het gaat om het gebruik en beheer van data door bedrijven. Dat constateert Europees toezichthouder EDPS in een voorlopige opinie over de Algemene Verordening Persoonsgegevens (AVG / GDPR). Ze constateert ook dat de regelgeving veel onduidelijkheden laat voor wetenschappelijk onderzoekers. Een gedragscode zou hiervoor een oplossing kunnen vormen. Een briefing van de European Parliamentary Research Service (EPRS) gaat dieper in op de regulering van het gebruik en opslaan van persoonsgegevens.
Nieuwsbericht Data Insider
Nieuwsbericht Neth-ER
Voorlopige Opinie EDPS (pdf)
Publicatie EPRS (pdf)

“Europa zou zich kunnen profileren met maatschappelijk gewenste innovatie”

Er komen in Europa steeds meer start-ups die innoveren met een milieu‑ of sociale doelstelling voor ogen. Al het gaat nog altijd maar om circa 20 procent, aldus een artikel op de website van het World Economic Forum (WEF). Omdat China en de VS op dit punt achterblijven, zou Europa zich hierop nog veel sterker kunnen profileren. Op de jaarlijkse bijeenkomst van het WEF in Davos, die a.s. dinsdag 21 januari begint, staat een milieubewuste en sociaal rechtvaardige wereldeconomie centraal. Ook volgens een rapport van de European Parliamentary Research Service (EPRS) zijn klimaat en solidariteit dé thema’s voor het komende decennium. Dat zegt ze in een rapport over ‘Tien zaken om in ogenschouw te nemen in 2020’. Een artikel van The Star noemt deels andere trends voor de komende 10 jaar, waaronder ‘big government’ en windenergie.
Artikel WEF
Pre-Davos persconferentie
Rapport EPRS (pdf)
Artikel The Star

Europa gaat concreet aan de slag met grafeentoepassingen

Het Graphene Flagship van de Europese Unie en een aantal toonaangevende Europese bedrijven geven samen een impuls van 92 miljoen euro aan de commercialisering van producten met grafeentechnologie. Grafeen is een tweedimensionaal koolstofhoudend materiaal met unieke eigenschappen en vele potentiële toepassingen. Een artikel van The New York Times vertelt daar meer over. Naar aanleiding van de ontdekking van grafeen, 15 jaar geleden, worden er inmiddels allerlei nieuwe superdunne materialen ontwikkeld.
Nieuwsbericht EC
Artikel The New York Times

EU moet proberen kloven binnen biowetenschappen te overbruggen

De biowetenschappen zijn een rijke bron voor innovatie. Maar de compartimentering in het wetenschapsterrein beperkt de mogelijkheden om ontdekkingen van het ene naar het andere domein te vertalen. Dat constateert een rapport van het Joint Research Centre (JRC) van de Europese Commissie. Zo lukt het ook niet om echt grote problemen, zoals kanker, aan te pakken. De EU zou multidisciplinariteit sterker kunnen stimuleren.
Nieuwsbericht EU Science Hub
Rapport JRC (pdf)

VK: Parlement verwerpt voorstel om het land sowieso in Erasmus+ te houden

Het Britse parlement heeft een voorstel van de Liberaal Democraten verworpen dat ervoor moest zorgen dat het VK na de brexit mee blijft doen aan het Europese programma Erasmus+. De meerderheid van het Lagerhuis wil dat Erasmus+ onderdeel is en blijft van het totale onderhandelingspakket over de brexit. Dat is waarschijnlijk in lijn met wat Europa wil. In een artikel van Science|Business zegt eurocommissaris Mariya Gabriel in ieder geval dat ‘cherry picking’ door het VK niet zal worden geaccepteerd.
Nieuwsbericht Science|Business
Artikel Science|Business

VK: “Wetenschap en techniek zouden in middelpunt overheidsbeleid moeten staan”

Een gezamenlijk rapport van het Britse Regeringsbureau voor Wetenschap en het ministerie van Financiën doet een reeks aanbevelingen om wetenschap en techniek in het middelpunt van het overheidsbeleid te plaatsen. Dat zou de overheid en de economie sterker en veerkrachtiger maken.
Nieuwsbericht Britse overheid
Rapport (pdf)
 

“De economische mythe van het wetenschapspark”

Dat succesvolle innovatie voornamelijk komt van kleine bedrijven of universiteiten is een mythe. Dat stellen Paul Nightingale en Alex Coad van SPRU (Science and Technology Policy Research) van de University of Sussex in een artikel van de Britse denktank Demos. De mythe geldt, volgens hen, niet alleen voor het VK, maar ook voor Europa en de VS. “We zouden meer aandacht moeten besteden aan incrementele innovaties en de verspreiding van bestaande technologieën.”
Artikel Demos

Regels nodig om AI maximaal te benutten voor doelstellingen duurzame ontwikkeling

Volgens een artikel van Nature Communications kan kunstmatige intelligentie (AI) helpen bij het verwezenlijken van de doelstellingen voor duurzame ontwikkeling (de SDGs). AI kan doelstellingen echter ook hinderen. Er is dan ook voldoende regelgevend inzicht en toezicht nodig om de technologie optimaal te benutten. “Als dit niet gebeurt, kan dit leiden tot lacunes in transparantie, veiligheid en ethische normen.”
Artikel Nature Communications

“Bedrijven gaan dit jaar ruim 110 miljard euro investeren in robots en drones”

Bedrijven zien steeds meer rendabele toepassingen voor robots en drones. Het internationale onderzoeks‑ en adviesbureau IDC voorspelt dat bedrijven er wereldwijd komend jaar 128,7 miljard dollar (116 miljard euro) in gaan investeren, een groei van 17,1 procent ten opzichte van vorig jaar. Het gaat om bestedingen aan zowel hard‑ als software.
Persbericht IDC

Japan: Op zoek naar ‘moonshots’ voor oplossen grote structurele problemen

Japan heeft te maken met grote structurele problemen als gevolg van de vergrijzing, de toegenomen concurrentie met China en de groeiende dreiging van klimaatverandering. De Japanse overheid wil dat het wetenschappelijke onderzoek zich meer met deze problemen gaat bezighouden. Daarom wil ze nu enkele ‘moonshot’-onderzoeksprogramma’s opzetten. Hiervoor is bijna 1 miljard euro beschikbaar.
Nieuwsbericht Science|Business

Rusland: Overheid zet stap richting internet-isolatie

Rusland kan zijn internet nu nog niet afsluiten van de rest van de wereld. Maar de overheid zet wel belangrijke stappen. Ze voerde in de kerstvakantie een meerdaagse test uit met de volledig Russische online infrastructuur RuNet. Onderzoekers en mensenrechtenactiviteiten vrezen dat dit leidt tot meer censuur en repressie in de toekomst, zegt een artikel van Wired.
Artikel Wired

VS: Budget National Science Foundation opnieuw vergroot

Het Witte Huis doet elk jaar pogingen om het Amerikaanse budget voor wetenschappelijk onderzoek aan te pakken. Maar ook dit keer zonder succes. Het Amerikaanse Congres heeft opnieuw het budget verhoogd van de National Science Foundation, nu met 2,5% tot 8,3 miljard dollar voor 2020. Het budget is mede bedoeld voor een nieuw programma voor middelgrote onderzoeksinfrastructuur en verbetering van de Large Hadron Collider, de deeltjesversneller van CERN.
Nieuwsbericht AIP

VS: Organisaties voor hoger onderwijs vrezen plannen voor hogere immigratiekosten

De regering Trump wil de kosten van immigratie aanzienlijk verhogen. De Amerikaanse Raad voor Onderwijs (ACE) en zeven andere organisaties voor hoger onderwijs waarschuwen in een brief dat dit een belangrijk negatief signaal zou zijn naar internationale studenten en onderzoekers, die zich niet langer welkom zouden kunnen voelen op Amerikaanse campussen.
Nieuwsberucht University World News
Brief ACE (pdf)