Beeld: ©AWTI

AWTI e-mail alert 9 mei 2019

Nieuws van de AWTI

Zoals u ziet is de vormgeving van de AWTI e-mail-alert veranderd. Voor u als lezer verandert er verder niets: u blijft gewoon onze alert ontvangen.

Mocht u collega’s willen attenderen op deze wekelijkse nieuwsbrief over actuele ontwikkelingen in het wetenschaps- en innovatiebeleid: dat kan eenvoudig door op aanmelden te klikken.

Namens de AWTI, veel leesplezier gewenst.

De opvallendste berichten van de afgelopen drie weken

Kabinet stelt 25 missies vast voor het topsectoren- en innovatiebeleid

Het kabinet heeft een besluit genomen over de verdere invulling van het zogenoemde missiegedreven topsectoren- en innovatiebeleid. Acht ministeries (EZK, Defensie, IenW, LNV, JenV, SZW, OCW en VWS) hebben, samen met ondernemers en kennisinstellingen uit de negen Topsectoren, 25 missies vastgesteld om de Nederlandse economie te versterken. Het kabinet schreef hierover een brief aan de Tweede Kamer. Ook Minister Bruno Bruins (Medische Zorg en Sport) stuurde een brief aan de Kamer, specifiek over medische technologie. MKB-Nederland en VNO-NCW steunen de nieuwe richting in het innovatiebeleid, “maar er is nog veel versnipperd en veel onduidelijk”, stellen ze ook vast. FME-voorzitter Ineke Dezentjé-Hamming is “blij met de terechte rol die technologie van het kabinet toegewezen krijgt, maar vooralsnog wordt er geen extra geld vrijgemaakt voor de ontwikkeling van technologische toepassingen. Dan komt er van deze doelstellingen natuurlijk weinig terecht.”
Nieuwsbericht Rijksoverheid
Notitie Ministerie EZK (pdf)
Kamerbrief (pdf)
Document Aanpak sleuteltechnologieën (pdf)
Kamerbrief Medische technologie (pdf)
Analyse MedTech-markt (pdf)
Toelichting ambities en maatregelen medische technologie (pdf)
Nieuwsbericht MKB-Nederland / VNO-NCW
Nieuwsbericht FME

“Het bevorderen van student-ondernemerschap moet gewoon worden in Europa”

Onze samenleving heeft in toenemende mate behoefte aan een ondernemende houding en ondernemende vaardigheden. Onderzoeksintensieve universiteiten zijn in een ideale positie om deze attitudes en vaardigheden te stimuleren bij studenten, zet een paper van de League of European Universities (LERU) uiteen.
Nieuwsbericht LERU
Paper LERU

Naar een sociaal inclusieve innovatie-economie

Een speciaal onderwerp in de discussie over de snel veranderende mondiale arbeidsmarkt, zijn de toenemende inkomensverschillen door de opkomst van hoogtechnologische sectoren en beroepen. Een artikel van het Canadese Brookfield Institute ziet de oplossing van dit probleem niet alleen in levenslang onderwijs, maar ook in het stimuleren van ondernemerschap in achterblijvende regio’s. Het Brookfield Institute is al langere tijd bezig met een serie over een inclusieve en rechtvaardige innovatie-economie. Een artikel van Politico noemt weer twee andere manieren om een meer inclusieve innovatie-economie af te dwingen: de inzet van Technology Impact Assessments bij subsidies voor nieuwe technologische ontwikkelingen en de inzet van de inkoopmacht van overheden om sociale doelen, zoals meer gelijkheid, af te dwingen. Een artikel van New Europe pleit voor een nieuw belastingstelsel, dat de omzetting van arbeid in kapitaal (robots) tegengaat en het ontstaan van nieuwe, goede banen bevordert. (Zie ook: ‘Oplossingen voor de snel veranderende mondiale arbeidsmarkt’ onder Nieuws en achtergronden uit de rest van de wereld).
Artikel Brookfield Institute
Serie Brookfield Institute
Artikel Politico
Artikel New Europe

Nieuws en achtergronden uit Nederland

Ruim 163 miljoen naar Nederlands fundamenteel onderzoek via de ERC in 2018

Onderzoekers aan Nederlandse kennisinstellingen ontvingen in 2018 in totaal ruim 163 miljoen euro aan toezeggingen voor financiering vanuit de European Research Council (ERC). Nederland presteerde vooral goed onder de startende en gevestigde onderzoekers. Ten opzichte van onderzoekers uit andere Europese landen halen die uit Nederland relatief veel beurzen binnen.
Nieuwsbericht Rijksoverheid

Leenstelselmiljoenen komen niet eerder beschikbaar

Minister Van Engelshoven ziet af van haar plan om de opbrengsten van het leenstelsel versneld in te zetten voor beter onderwijs. Haar voorwaarde was dat instellingen en studentenorganisaties met een gezamenlijk voorstel zouden komen, en dat is niet gebeurd.
Nieuwsbericht HOP / Ad Valvas

Raad van State betwijfelt effectiviteit van kwaliteitsafspraken met universiteiten

De Raad van State (RvS) twijfelt of het ministerie van OCW voldoende sturingsmogelijkheden heeft met de kwaliteitsafspraken met universiteiten. De kwaliteitsbekostiging wordt namelijk grotendeels toegekend op basis van voorgenomen plannen in plaats van op geleverde kwaliteit.
Nieuwsbericht ScienceGuide
Advies RvS

“De investeringsruimte van universiteiten is beperkt”

Het debat over de financiële positie van universiteiten wordt vertroebeld door drie hardnekkige misverstanden, meent Martijn Ridderbos, vice-voorzitter van het College van Bestuur van de Universiteit Leiden. Het eigen vermogen is geen vrij besteedbaar vermogen. Liquiditeit is geen maat voor ‘rijkdom’ van een universiteit. En de voortdurende aanpassingen die de overheid doorvoert in de financiering van universiteiten, ook tijdens boekjaren, leidt tot voorzichtig begroten. Hij zet alle feiten op een rij en concludeert: “De investeringsruimte van universiteiten is beperkt.”
Artikel ScienceGuide

KNAW en De Jonge Akademie presenteren uitgangspunten wetenschapsfinanciering

Vooruitlopend op een rapport van de Commissie Van Rijn hebben de KNAW en De Jonge Akademie uitgangspunten geformuleerd voor mogelijke wijzigingen in de financiering van onderwijs en onderzoek aan universiteiten en hogescholen. Beide academies achten abrupte verschuivingen van gelden schadelijk, omdat veel geldstromen binnen het systeem samenhangen. Wijzigingen die worden doorgevoerd, dienen dan ook geleidelijk te gaan en elke paar jaar geëvalueerd te worden.
Nieuwsbericht KNAW
Statement KNAW / De Jonge Akademie (pdf)

KNAW, NWO en ZonMw ondertekenen verklaring voor andere onderzoeksbeoordeling

De KNAW, NWO en ZonMw hebben de San Francisco Declaration on Research Assessment (DORA) ondertekend. DORA is een wereldwijd initiatief om bij de beoordeling van onderzoek en onderzoekers minder af te gaan op bibliometrische indicatoren (zoals publicaties en citaties) en meer op andere criteria. De verklaring bevat een set van aanbevelingen over de verbetering van onderzoeksbeoordeling. Op ScienceGuide geeft Jeroen Geurts, bestuursvoorzitter van ZonMw en lid van de raad van bestuur van NWO, een aanzet voor de verdere discussie over het “erkennen en waarderen” van wetenschappers.
Nieuwsbericht KNAW
DORA-verklaring
Artikel ScienceGuide

Open access: meer dan alleen tijdschriftartikelen

In de sociale wetenschappen en de geesteswetenschappen is de onderzoeksoutput in respectievelijk 40% en 60% van de gevallen anders dan in de vorm van een tijdschriftartikel. Dat laat onderzoek van de Universiteitsbibliotheek Utrecht zien, uitgevoerd in opdracht van de VSNU. Uitsluitend kijken naar tijdschriftartikelen als output van Nederlands onderzoek betekent dat een belangrijk deel van de bijdrage van deze vakgebieden aan wetenschappelijk onderzoek en aan de samenleving wordt gemist.
Nieuwsbericht VSNU
Rapport Universiteitsbibliotheek Utrecht (pdf)
Onderliggende data

Kan je in Nederland tegendraads onderzoek doen?

In een rondetafelgesprek over verscheidenheid in de wetenschap klonken kritische geluiden over de mogelijkheid om in Nederland echt onafhankelijk onderzoek te doen. HOP / Univers Online doet verslag. Hoe ernstig de situatie is, werd niet geheel duidelijk. Daarom eindigde de bijeenkomst met een oproep om de problematiek nader te onderzoeken.
Artikel HOP / Univers Online

Wetenschapsbeleid voor de samenleving

In een Bericht aan het Parlement geeft het Rathenau Instituut aan hoe het wetenschapsbeleid van de overheid de publieke waarde van wetenschap kan versterken. De publicatie gaat dieper in op vier onderwerpen: de onbedoelde effecten van het excellentiebeleid; de integriteit en onafhankelijkheid van wetenschap; wetenschap en internationale veiligheid; en open science.
Bericht aan het Parlement – Rathenau

Meer impact halen uit grootschalige onderzoeksinfrastructuren

Nederlandse partijen halen relatief weinig opdrachten binnen bij ‘big science’-organisaties. Daardoor profiteren Nederlandse onderzoeksinstellingen en bedrijven onvoldoende van de internationale samenwerking in grote onderzoeksinfrastructuren. In een verslag van een workshop over dit onderwerp, presenteert het Rathenau Instituut aanzetten voor de overheid, kennisinstellingen en grote en kleine bedrijven om de situatie te verbeteren. In een afzonderlijk rapport berekent het instituut de ‘return on investment’ van vier grote onderzoeksinfrastructuren waaraan Nederland bijdraagt. Die is niet altijd hoog, maar kan een stuk beter.
Verslag Workshop Rathenau (pdf)
Rapport Rathenau (pdf)
Artikel ScienceGuide

Nederland zou kunnen uitgroeien tot ‘hoofdstad van de kwantumtechnologie’

Nederland heeft een uitstekende startpositie als gidsland om de kansen van kwantumtechnologie te verzilveren. Op een bijeenkomst in Utrecht spraken de belangrijkste spelers uit de sector de ambitie uit om Nederland om te vormen tot de ‘kwantumhoofdstad van de wereld’. Als eerste stap gaan ze een Nationale Agenda opstellen.
Nieuwsbericht NWO

Seksisme bij investeerders benadeelt vrouwelijke ondernemers

Volgens Eline Leijten, oprichter en ceo van Plugify, worden vrouwelijke ondernemers die pitchen voor mannelijke investeerders anders bejegend dan mannelijke ondernemers. Daardoor halen ze minder makkelijk geld op. Leijten baseert zich op gesprekken met 30 andere vrouwelijke oprichters van start-ups in haar netwerk. De ervaringen variëren van een gebrek aan respect tot smakeloze opmerkingen en #metoo-achtige gebeurtenissen. In het tv-programma M sprak Margriet van der Linden verder over het probleem met Leijten en met start-upvoortrekkers Neelie Kroes en prins Constantijn.
Artikel NOS
Uitzending M (v.a. 17:49)

Pleidooi voor één landelijk 5G-netwerk

KPN, T-Mobile en VodafoneZiggo zouden samen één 5G-netwerk moeten bouwen. Daarvoor pleit een artikel van Techzine. “Het aanleggen van een 5G-netwerk is 10 tot 25 keer zo duur als een 4G-netwerk. Een mogelijke oplossing om het veel goedkoper te maken is als de providers gaan samenwerken.” Natuurlijk brengt dat risico’s met zich mee (prijsopdrijving, lagere kwaliteit e.d.), maar zonder samenwerking dreigt Nederland maar een half 5G-netwerk te krijgen.
Artikel Techzine

Beleid moet oog hebben voor economische zwaktes van bepaalde regio’s

Nederlandse regio’s zijn grotendeels economisch zelfstandig functionerende eenheden, die slechts in beperkte mate met elkaar samenhangen. Dat blijkt uit onderzoek van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) naar de ruimtelijk-economische samenhang van Nederlandse regio’s. Place-based beleid is dus belangrijk, constateert het PBL. “Als het doel van beleid grotere regionaal economische gelijkheid is, dan is het van belang de economische groei van een zwakkere regio zelf te stimuleren en niet te wachten tot de groei van de sterkste Nederlandse regio’s zich vertaalt in groei van de zwakkere regio’s.” (Zie ook: ‘VS: Geen eenvoudig recept voor succesvolle regionale innovatie-ecosystemen’ onder Nieuws en achtergronden uit de rest van de wereld).
Nieuwsbericht PBL
Rapport PBL (pdf)

Samenwerking voor verduurzaming wijken

Meer dan twintig landelijke partijen uit bedrijfsleven, overheid, onderwijs en vakbonden, waaronder 4TU, gaan samenwerken om te zorgen dat er genoeg vakkrachten zijn voor de verduurzaming van woonwijken. Deze samenwerking moet ook leiden tot technologische vernieuwing, een steeds slimmere aanpak en duurzaam werk. De afspraken zijn vastgelegd in de intentieverklaring ‘Mensen maken de transitie’.
Nieuwsbericht 4TU
Intentieverklaring (pdf)

Nieuws en achtergronden uit Europa

“Ambitieus doorgaan met Open Acess”

Vooruitlopend op de publicatie van herziene implementatierichtsnoeren van het Plan S, heeft de universiteitsorganisatie The Guild een position paper gepubliceerd met voorstellen voor een succesvolle overgang naar Open Access (OA). Met deze aanbevelingen bouwt The Guild voort op zijn voorstel voor de Plan S-raadpleging en draagt het bij aan een breder debat over hoe Plan S kan bijdragen aan de verwezenlijking van de ambities van Open Science. In een artikel van Science|Business dringt Rebecca Lawrence van de open wetenschappelijke uitgever F1000 er bij de opstellers van Plan S op aan om “standvastig te blijven” in hun oorspronkelijke plannen voor OA. Uit gegevens van de European University Association (EUA) blijkt dat de meeste Europese universiteiten nog grote stappen moeten zetten. Volgens een tweede artikel van Science|Business, dat zich baseert op de EUA-gegevens, voert slechts 20 procent van de hogeronderwijsinstellingen beleid voor onderzoeksdatamanagement; 40 procent bereidt momenteel beleid voor en 40 procent doet nog niks.
Nieuwsbericht The Guild
Position paper The Guild (pdf)
Artikel Science|Business – 1
Artikel Science|Business – 2
Rapport EUA (pdf)

EARTO geeft input voor implementatie Horizon Europe

EARTO heeft drie documenten gepubliceerd als input voor de toekomstige uitvoering van Horizon Europe. Het eerste document noemt maatregelen ter vereenvoudiging van het kaderprogramma. Het tweede document is een bundeling van de ervaringen uit een serie pilotprojecten met ‘lump sum’-financiering. Het derde document, tot slot, gaat over een nieuwe modelsubsidieovereenkomst.
Nieuwsbericht EARTO
EARTO Feedback on H2020 Implementation (pdf)
EARTO Feedback on Lump-Sums Pilot Experiences (pdf)
EARTO Paper on HEU Implementation – Financial Aspects (pdf)

Internationalisering in het hoger onderwijs

Een grote meerderheid van de mensen die werkzaam zijn in het Europese hoger onderwijs is positief over de toekomst van internationalisering in de sector. Dat blijkt uit een enquête van de European Association for International Education (EAIE). Bij alle 16 prioritaire activiteiten op het gebied van internationalisering is ten minste enige vooruitgang geboekt. Het rapport noemt 9 factoren die bijdragen aan het succes van internationalisering in het hoger onderwijs.
Bericht University World News
Rapport EAIE (registratie verplicht)

Nieuwe opzet DG Onderzoek en Innovatie moet bureaucratische schotten wegnemen

De EU-commissarissen hebben hun goedkeuring gegeven aan een nieuw, experimenteel ‘matrix-ontwerp’ van het DG Onderzoek en Innovatie. “Het gaat hier om het opzetten van een flexibele, moderne, horizontale organisatie die echt op een andere manier beleid en projecten kan uitwerken”, aldus Jean-Eric Paquet, directeur-generaal van het DG.
Nieuwsbericht Science|Business

Europees Parlement stemt in met 160 miljard euro voor wetenschap en technologie

In de laatste vergadering voor de Europese verkiezingen heeft het Europees Parlement een reeks besluiten genomen over de onderzoekprogramma’s. In totaal is daar 161,6 miljard euro mee gemoeid. Het gaat om 94,1 miljard euro voor Horizon Europe, 16 miljard euro voor het ruimtevaartprogramma, 9,2 miljard euro voor Digital Europe en 42,3 miljard euro voor het infrastructuurprogramma ‘Connecting Europe’. Eurocommissaris Carlos Moedas toonde zich verheugd over de beslissingen van het Parlement. In de komende tijd worden de vier onderzoekprogramma’s nader uitgewerkt.
Nieuwsbericht New Europe
Statement Moedas

Aanbevelingen voor effectievere innovatiefinanciering in komende EU-begroting

Een studie van het Jacques Delors Institute en het European Policy Centre (EPC) analyseert hoe de EU innovatie ondersteunt in de huidige Meerjarig Financieel Kader (MFK). Het doet aanbevelingen voor verbetering in het nieuwe programma, voor 2021-2027, onder meer door innovatiefinanciering sterker te richten op impact en beter gebruik te maken van de synergieën tussen de verschillende financieringsprogramma’s.
Nieuwsbericht EPC 
Nieuwsbericht Research Europe
Rapport (pdf)

De toekomst van de EU: Commissie adviseert focus op onderzoek en vaardigheden

De volgende Europese Commissie (EC) moet Europa competitiever, eerlijker, duurzamer, invloedrijker en veiliger maken. Daarbij kunnen onderzoek en innovatie een grote rol spelen. Er moet bovendien beleid worden gevoerd om vaardigheden beter aan te laten sluiten op de arbeidsmarkt. Dit zijn enkele van de aanbevelingen die de Europese Commissie (EC) heeft geformuleerd voor de Strategische Agenda van de EU voor 2019-2024. De Europese regeringsleiders buigen zich vandaag (9 mei) over de voorstellen.
Persbericht EC 30 april 2019
Persbericht EC 7 mei 2019
Documenten EC
Factsheets Beleidsprioriteiten voor toekomstige EC
Nieuwsbericht Neth-ER

Europese ondersteuning van nationaal O&O&I-beleid kan beter

Een panel van deskundigen heeft de werking geëvalueerd van de Horizon 2020 Policy Support Facility (PSF). Deze werd in 2015 ingesteld om de EU-lidstaten en de geassocieerde landen te ondersteunen bij het verbeteren van de kwaliteit en het effect van hun systemen voor onderzoek, ontwikkeling en innovatie (O&O&I). De algemene perceptie van het PSF is positief, maar er zijn punten die aandacht vereisen.
Rapport EC

Horizon Europe moet aantrekkelijk zijn voor talent uit hele wereld, zegt rapport

Nu China is toegetreden tot de top van wetenschap en technologie is er voor de EU een grotere mondiale pool van talent. Ook zijn er meer mogelijkheden voor specialisatie. Maar er is ook meer concurrentie om investeringen, talent en de positie als wereldleider op kritieke technologische gebieden. Een rapport van de denktank Bruegel adviseert de EU om Europa aantrekkelijk te houden voor eigen excellente onderzoekers, verbonden te blijven met sterke partners buiten de EU en open te staan voor buitenlands talent.
Nieuwsbericht Research Europe
Rapport (pdf)

Ontwikkeling en toepassing van kennis niet in heel Europa in evenwicht

Voor alle landen zou het ideaal zijn als de kennis die er wordt ontwikkeld ook in het land zelf zou worden toegepast. Dan pluk je de meeste vruchten van het eigen kennis‑ en innovatiebeleid. Onderzoek van het JRC laat zien dat Nederland het goed doet op dit punt. Maar dat is in lang niet alle Europese landen het geval.
Nieuwsbericht EU Science Hub
Rapport JRC (pdf)

“Europa investeert miljarden in AI, maar niet in talent”

Een rapport, geschreven op verzoek van de voorzitter van de Europese Commissie Jean-Claude Juncker, beschrijft hoe kunstmatige intelligentie, robotica en automatisering banen en de Europese economie gaan veranderen. Het schetst wat onderwijssystemen, het bedrijfsleven, overheden en sociale partners kunnen doen om de komende transitie succesvol te maken. In een uitzending BNR Nieuwsradio reageert hoogleraar Artifical Intelligence Maarten de Rijke (UvA) op de goedkeuring van het Europees Parlement van een investering van 9,2 miljard euro in kunstmatige intelligentie (AI) en cyberveiligheid. Volgens hem is dit niet genoeg om het gapende gat te dichten met de grote spelers als de VS en China. Hij constateert onder andere dat er te weinig aandacht is voor talentontwikkeling. Onderzoeker Elmar Hellendoorn van Harvard Kennedy School pleit voor scherpere strategische keuzes van de EU.
Nieuwsbericht EC
Rapport EC (pdf)
Uitzending BNR Nieuwsradio

Voortgang van het grootschalige onderzoeksinitiatief Batterij 2030+

De Europese Commissie (EC) heeft een verslag gepubliceerd over de uitvoering van het strategisch actieplan voor batterijen. Eén van de beschreven activiteiten is de lancering van het grootschalige onderzoeksinitiatief Battery 2030+.
Nieuwsbericht EC
Rapport EC (pdf)
Bijlage Rapport (pdf)

Overheden moeten zelf meer uit blockchain halen

Europese overheden geven volop steun aan de ontwikkeling en toepassing van blockchain. Maar zelf benutten ze de mogelijkheden maar mondjesmaat. Dat laat een studie zien van het JRC, het onderzoekscentrum van de Europese Commissie. Blockchain wordt vooral ingezet voor verbetering van bestaande processen. Er zouden meer experimenten moeten plaatsvinden met echte vernieuwing. (Zie ook: ‘Een blockchain-gids voor beleidsmakers’ onder Nieuws en achtergronden uit de rest van de wereld).
Nieuwsbericht JRC 
Rapport JRC  (pdf)

Sterkte innovatiesysteem bepaalt crisisgevoeligheid van regio’s

Regionale innovatiesystemen die technologie-intensieve innovatie in de industrie koppelen aan een sterke dienstenintensieve sector zijn het beste uit de economische crisis gekomen, constateert een rapport van het JRC. De verschillen tussen Europese regio’s zijn zo de laatste jaren groter geworden. Hierbij gaat het niet automatisch om verschillen tussen Oost- en West-Europa. Ook in Oost-Europa zijn er regio’s die hun innovatieprestaties voortdurend hebben verbeterd en daardoor economisch beter presteren.
Rapport JRC (pdf)

EU stemt in met vernieuwing wetenschappelijke relaties met Rusland

Het Europees Parlement heeft ingestemd met verlenging van de wetenschappelijke en technologische samenwerking met Rusland, ondanks de verslechterde betrekkingen met het land.
Nieuwsbericht Science Business

Duitsland: Kwaliteitsimpuls voor wetenschap en onderzoek

De gezamenlijke wetenschappelijke conferentie van de Duitse federale regering en de deelstaten heeft drie wetenschapsakkoorden goedgekeurd. Eén gaat over verbetering van de kwaliteit van studies en leren, één over innovatie in het hoger onderwijs en één over het versterken van onderzoek en innovatie. Met het totale pakket is van 2021 tot 2030 ruim 160 miljard euro gemoeid.
Nieuwsbericht Duitse overheid

Het verankeren van cyberveiligheid in nieuwe wereld van interoperabiliteit

De nieuwe editie van Government Europa Quarterly heeft als hoofdthema ‘veiligheid in een steeds meer verbonden wereld’. Aan het woord komen onder meer Despina Spanou, directeur Digital Society, Trust, and Cybersecurity van de Europese Commissie, en Cathal Delaney van het European Cybercrime Centre van Europol. Daarnaast nog veel meer artikelen over beleid, technologie en innovatie.
Government Europa Quarterly 29 - May 2019

Nieuws en achtergronden uit de rest van de wereld

Oplossingen voor de snel veranderende mondiale arbeidsmarkt

“We hebben een effectief systeem voor levenslang leren nodig, dat kansen biedt aan de laaggeschoolden, die het meest gevaar lopen hun baan te verliezen door de automatisering.” Dat zei secretaris-generaal Angel Gurría bij de presentatie van de Employment Outlook 2019 van de OESO. Het rapport gaat in op de wereldwijde veranderingen in werkgelegenheid en lonen van de afgelopen jaren, en bespreekt de beleidsimplicaties voor overheden van deze veranderingen met betrekking tot de manier waarop de technologie, de globalisering, de vergrijzing van de bevolking en andere megatrends de arbeidsmarkt in de OESO-landen veranderen. Een artikel van Issues in Science and Technology vraagt zich af wat we bedoelen met de noodzakelijke vaardigheden voor de toekomstige arbeidsmarkt. Het pleit ervoor dat werkgevers en de overheid het levenslang leren gaan bekostigen. Artikelen van PwC leggen uit wat bedrijven zouden moeten doen om de veranderbereidheid en wendbaarheid van hun personeel te versterken.
Artikel OESO
Rapport OESO
Artikel Issues in Science and Technology
Artikel PwC – 1
Artikel PwC – 2

Het digitale-innovatiebeleidslandschap in 2019

Hoe ondersteunen de OESO-landen digitale innovatie en hoe zorgen zij ervoor dat de voordelen over de economie worden gespreid? Het OESO-document ‘The digital innovation policy landscape in 2019’ identificeert trends en verschillen in nationale strategieën voor digitalisering, ‘smart industry’ en kunstmatige intelligentie (AI). Het document gaat ook in op de beleidsinstrumenten die binnen de OESO worden gebruikt om digitale innovatie te ondersteunen. Een tweede rapport van de OESO gaat specifiek in op beleidsmaatregelen die OESO-landen treffen om investeringen in ict te bevorderen en, in sommige gevallen, de resultaten die hiermee worden bereikt. De OESO publiceert frequent over de digitale economie.
Rapport OESO – 1
Rapport OESO – 2
OECD Digital Economy Papers

De risico’s aanpakken van kunstmatige intelligentie

Kunstmatige intelligentie (AI) kan meerwaarde creëren voor consumenten en bedrijven, maar kan ook ongewenste en soms ernstige gevolgen hebben. Denk aan schendingen van de privacy, discriminatie, ongelukken en manipulatie van politieke systemen. Een artikel van McKinsey noemt drie principes die organisaties zouden moeten omarmen om deze risico’s te beperken. Een publicatie van Meatspace Press, ‘Our Digital Rights to the City’, bevat een kleine verzameling artikelen over hoe de mens de macht kan terugveroveren op digitale informatie en technologie. Een artikel van Medium.com pleit ervoor dat de overheid een hoofdrol gaat spelen in de regulering van digitale technologie. Daarvoor pleit ook een artikel van Nature.
Artikel McKinsey
Publicatie Meatspace Press (pdf)
Artikel Medium.com
Artikel Nature

“Er is behoefte aan een vakgebied dat het gedrag van machines gaat bestuderen”

Je kan de uitkomsten van kunstmatige intelligentie onderzoeken door de onderliggende programmatuur te bestuderen. Maar je kunt ook het uiteindelijke gedrag van machines onderzoeken vanuit de sociale wetenschappen en biologie. Voor dat laatste pleit een groep onderzoekers van het MIT Media Lab. Ze roepen op tot het opzetten van een nieuw wetenschappelijk vakgebied.
Artikel MIT Technology Review
Artikel Information Age
Artikel Nature

Een blockchain-gids voor beleidsmakers

De Amerikaanse Information Technology and Innovation Foundation (ITIF) heeft een praktische leidraad gemaakt voor beleidsmakers om blockchain-technologie te begrijpen en de implementatie ervan te ondersteunen. Het kent ook een belangrijke rol toe aan de introductie van blockchain binnen de publieke sector zelf.
Nieuwsbericht ITIF
Rapport ITIF

Kansen en bedreigingen van 5G

De toekomst van draadloze technologie (5G) houdt de belofte in van totale connectiviteit. Maar 5G is ook bijzonder gevoelig voor cyberaanvallen en biedt ongekende mogelijkheden voor continu toezicht op het gedrag van mensen. Een artikel van The New Yorker waarschuwt voor de dreigingen. Een artikel van de denktank ITIF vindt dat het moment nog niet daar is om in paniek te raken over 5G.
Artikel The New Yorker (registratie verplicht)
Artikel ITIF

China: Belt and Road Initiative gaat de wereldkaart van wetenschap veranderen

Het Chinese Belt and Road Initiative (De Nieuwe Zijderoutes) zal ook het werk van tienduizenden onderzoekers veranderen, aldus een artikel van Nature. Rondom de aanleg van wereldwijde infrastructuur wordt namelijk ook een groots onderzoeksprogramma opgezet, over de meest uiteenlopende onderwerpen.
Artikel Nature

Japan: Richtlijnen voor het stoppen van technologische lekken bij universiteiten

De Japanse regering gaat volgend jaar richtlijnen vaststellen om technologielekken te voorkomen vanuit universiteiten die onderzoek doen met buitenlandse bedrijven. Men is vooral beducht dat Japanse kennis over artificiële intelligentie door landen als de VS en China wordt gebruikt voor militaire toepassingen die zich tegen Japan zelf keren.
Nieuwsbericht The Japan Times

VS: Het vergroten van de innovatie-impact van federaal gefinancierde r&d

Het Amerikaanse National Institute of Standards and Technology heeft een ‘green paper’ gepubliceerd over het verhogen van de opbrengsten van federaal gefinancierde r&d. Het rapport heeft het onder andere over het wegnemen van knelpunten in de regelgeving, het stimuleren van ondernemerschap in de r&d-gemeenschap en het stimuleren van publiek-private samenwerking.
Nieuwsbericht NIST
Rapport NIST (pdf)

VS: Geen eenvoudig recept voor succesvolle regionale innovatie-ecosystemen

Een studie van het JRC naar de innovatieregio Boston laat zien hoe een regionaal innovatie-ecosysteem is samengesteld uit een verscheidenheid van onderling verbonden micro-innovatie-ecosystemen, die elkaar wederzijds versterken en het hele regionale systeem succesvol maken. Er is geen magisch recept om zo’n regio tot stand te brengen. Het is wel duidelijk dat er een verscheidenheid aan initiatieven nodig is binnen een fijnmazig sociaal en ruimtelijk netwerk, met een grote diversiteit aan actoren. Artikelen van het Amerikaanse economisch bureau Indeed Hiring Lab en van investeringsmaatschappij Revolution uit Washington, DC (in Issues in Science and Technology), laten zien dat niet alleen grote, maar ook kleine regio’s zich kunnen ontwikkelen tot succesvolle innovatie-ecosystemen. Een artikel van The Hill wijst op het belang van financiële ondersteuning van start-ups in de ‘valley of death’, als doorslaggevende maatregel om ook in de regio succesvolle innovatie-ecosystemen te laten ontstaan.
Nieuwsbericht JRC
Rapport JRC (pdf)
Artikel Indeed Hiring Lab
Artikel Issues in Science and Technology
Artikel The Hill