AWTI e-mail alert 19 december 2019

Dit is de laatste AWTI e-mail alert van dit jaar. Wij wensen u fijne feestdagen!

Kabinet nog “weinig concreet” over fonds versterking welvaartsgroei

Het kabinet kiest ervoor om innovatie te stimuleren door te investeren in hechte, goed aaneengesloten kennisecosystemen waarin nieuwe en gevestigde bedrijven, onderzoeks- en onderwijsinstellingen samenwerken. Dat schrijft minister Eric Wiebes in een brief aan de Tweede Kamer, waarin hij de contouren uiteenzet van het miljardenfonds dat het kabinet wil oprichten ter ondersteuning van de economie. “Vaag”, noemt RTL Z de brief, de NRC heeft het over “weinig concreet”. ScienceGuide constateert dat er in de Groeibrief ook weinig wordt gezegd over het hoger onderwijs, terwijl juist dat een grote bijdrage kan leveren aan economische groei.
Nieuwsbericht Rijksoverheid
Kamerbrief (pdf)
Nieuwsbericht RTL Z
Nieuwsbericht NRC
Nieuwsbericht ScienceGuide

“Doelgerichte missies helpen Europa om op grote schaal te innoveren”

Het Institute for Innovation and Public Purpose van University College London (UCL-IIPP) claimt, niet ten onrechte, aan de basis te hebben gestaan van de keuze van de EU voor missiegestuurd innovatiebeleid. In een beleidsbrief legt het instituut uit wat dit inhoudt en waarom dit belangrijk is. Een artikel van McKinsey onderschrijft deze boodschap. “Missies kunnen een brede samenwerking tussen leidende bedrijven en de publieke sector bevorderen en tegelijkertijd de steun van de Europese burgers winnen.” Missies staan bijvoorbeeld centraal in de nieuwe Europese Green Deal. Een artikel op het Green Alliance Blog legt uit wat dat betekent: geen steun meer voor innovatie in het algemeen, maar alleen voor innovaties die bijdragen aan het klimaatbeleid. Ofwel: ‘picking the willing’.
Beleidsbrief UCL-IIPP (pdf)
Artikel McKinsey
Artikel Green Alliance Blog

VS: Talent is kostbaarste hulpbron, daar moet beleid zich meer op richten

Volgens Harvard-econoom William R. Kerr is talent de kostbaarste hulpbron ter wereld. De waarde van alleen al de Amerikaanse arbeidsmarkt zou 240 biljoen (‘trillion’) dollar zijn. Het ligt dan ook voor de hand mensen te ontwikkelen en in te zetten op een manier die hun productiepotentieel maximaliseert. Merkwaardig genoeg wordt daar nauwelijks beleid op gevoerd. Organisaties voor economische ontwikkeling zouden dat veel meer moeten doen, aldus een artikel van Brookings. Het artikel geeft ook aanwijzingen voor de uitvoering van zulk beleid. Een artikel van McKinsey beschrijft hoe steden kunnen bijdragen aan een structureel aanbod van tech-talent.
Artikel Brookings
Artikel McKinsey
 

Aandeel vrouwelijke hoogleraren groeit, maar heel traag

Ultimo 2018 waren er 3.350 hoogleraren werkzaam aan de Nederlandse universiteiten: 2.605 mannen en 745 vrouwen, een verhouding van 3:1. Het aandeel vrouwen onder de hoogleraren steeg afgelopen jaar met 2,2 procentpunt. Dat laat de Monitor Vrouwelijke Hoogleraren 2019 zien. Met het huidige groeitempo zal het nog tot 2042 duren voordat er evenredigheid wordt bereikt, liet het Landelijk Netwerk Vrouwelijke Hoogleraren (LNVH) berekenen. Het gaat trouwens in het algemeen niet goed met de gelijkheid tussen mannen en vrouwen in Nederland. Op de Global Gender Gap Index van het World Economic Forum (WEF) is Nederland elf plaatsen gezakt, naar plaats 38 van de wereld.
Nieuwsbericht LNVH
Nieuwsbericht ScienceGuide
Nieuwsbericht HOP / Folia
Nieuwsbericht UvA

“Een goede universiteit is ook internationaal”

“Het is een kerntaak van de Nederlandse universiteiten om alle studenten goed voor te bereiden op hun toekomst: een loopbaan in onze open, internationaal georiënteerde samenleving en kenniseconomie.” Dat stellen de rectoren van de Nederlandse universiteiten in een opinieartikel over internationalisering. “Een academische opleiding die het internationale perspectief onvoldoende biedt, mist kwaliteit en relevantie voor de arbeidsmarkt en de samenleving.”
Opinieartikel

Onderzoek naar hoe ‘open science’ kan bijdragen aan duurzame-ontwikkelingsdoelen

Springer Nature, de VSNU en het samenwerkingsverband van universiteitsbibliotheken en de Koninklijke Bibliotheek (UKB) onderzoeken samen hoe open science de voortgang van de VN-doelstellingen voor duurzame ontwikkeling kan versnellen. Vorige week presenteerde de gemeenschappelijke Impact Working Group de eerste tussenresultaten van het project. Die zijn nog vooral methodologisch van aard.
Persbericht Springer Nature
Projectwebpagina

Universiteit Twente wil sterker werken vanuit maatschappelijke vraagstukken

De Universiteit Twente (UT) wil de samenleving versterken met duurzame oplossingen. Daarnaast wil ze de mens voorop stellen in het onderzoek (‘people first’). Die ambities staan in het nieuwe strategie‑ en visierapport ‘Shaping 2030’, dat deze maand formeel moet worden vastgesteld. In een artikel van Agenda Stad vertelt Mirjam Bult, vice-voorzitter van het College van Bestuur, meer over de ideeën en plannen. Vorige week werd de UT nog tot de ‘meest ondernemende universiteit’ van ons land uitgeroepen door onderzoeksbureau ScienceWorks. Da was overigens al voor de vierde maal op rij. Twente scoort in de Impact Ranking van dit bureau het hoogst op ondernemerschap.
Artikel Agenda Stad
Visie‑ en strategienota UT
Nieuwsbericht HOP / UToday
Universiteit Impact Ranking 2019

Nationale DenkTank presenteert 10 ideeën voor de digitale samenleving

De Nationale DenkTank 2019, een groep jonge academici van diverse universiteiten die elk jaar anders van samenstelling is, heeft het rapport ‘Optimaal Digitaal’ gepresenteerd. Het bevat tien “oplossingen voor een beter functionerende digitale samenleving”. Het gaat bijvoorbeeld om een app waarmee gebruikers zelf kiezen welk maatschappelijk onderzoek ze willen steunen, door het delen van hun eigen (gezondheids)data. Of een app waarmee chronisch zieken één op één hun zorgvragen stellen aan een getrainde ervaringsdeskundige.
Persbericht Nationale Denktank
Website Nationale Denktank

“Toekomst met AI is misschien al dichterbij dan we denken”

De Stichting Toekomstbeeld der Techniek (STT) heeft het tweede deel afgerond van de toekomstverkenning over kunstmatige intelligentie (AI). Lag in het eerste deel de nadruk op de technologie zelf, in het tweede deel ligt dat op de maatschappelijke impact van AI. Daarvoor werden vijf scenario’s ontworpen. In een artikel van STT licht projectleider Rudy van Belkom de voortgang van het project toe. “De toekomst met AI is misschien al dichterbij dan we denken.”
Artikel STT
Resultaten eerste en tweede projectdeel

Amsterdamse kennisinstellingen gaan 1 miljard euro investeren in AI

Amsterdamse kennisinstellingen investeren in de komende tien jaar 1 miljard euro in kunstmatige intelligentie. Met het geld gaan ze onderzoeksprogramma’s uitvoeren, verantwoorde AI-technologieën ontwikkelen, topwetenschappers aantrekken uit de rest van de wereld en, uiteraard, studenten opleiden met state-of-the-art kennis. Samenwerkingen met topinstituten in de wereld, publieke partners en het bedrijfsleven worden versneld uitgebreid. Uit een rapport van Digital Realty, een onroerendgoedbeleggingstrust, blijkt dat Amsterdam nu al bij de koplopers in de wereld hoort op het gebied van AI, IoT, blockchain en 5G. Inmiddels hebben zo’n tweehonderd internationale ict-bedrijven hun hoofdkantoor in Amsterdam staan. Dat meldt I amsterdam.
Nieuwsbericht UvA
Nieuwsbericht I amsterdam
 

Iedereen wil meer geld voor onderzoek en innovatie, behalve regeringsleiders

Volgens de nieuwe voorzitter van de Europese Raad, Charles Michel, moet de EU fors investeren in onderzoek. Ook de Europese Commissie en het Europees Parlement zijn daarvoor. Alleen de Europese regeringsleiders (nog) niet, meldt Science|Business. Vooralsnog spreken ze vooral over bezuinigingen, ook voor onderzoek en innovatie. John Wyles, lid van de Raad van Bestuur van Science|Business Publishing Ltd., adviseert de wetenschappelijke gemeenschap hun lobby-inspanningen op te voeren. EARTO en de EUA hebben de boodschap ter harte genomen.
Nieuwsbericht Science|Business – 1
Nieuwsbericht Science|Business – 2
Artikel Science|Business
Nieuwsbericht EARTO
Nieuwsbericht EUA

Elsevier-deal met Frankrijk stelt voorstanders van open access teleur

Uitgeverij Elsevier heeft een nationale licentieovereenkomst getekend met Couperin, het Franse consortium van universiteiten en onderzoeksorganisaties. Critici zeggen dat het niet genoeg is om open access tot wetenschappelijke tijdschriftartikelen te bevorderen.
Nieuwsbericht Science Magazine (registratie verplicht)

Europese Raad steunt Europese ‘Green Deal’

De Europese Raad (ER), het platform van Europese hoofden van regeringen, heeft op 12 december ingestemd met de plannen van de Europese Commissie voor een Europese ‘Green Deal. Het doel hiervan is Europa klimaatneutraal te maken tegen 2050. Voor Polen is een uitzondering gemaakt. Dat land krijgt bedenktijd tot juni 2020. Een special van Intereconomics legt uit hoe de Europese ‘Green Deal’ een succes kan worden: met efficiënte processen, innovatief denken en beleidshervormingen. Een artikel van Neth-ER bespreekt wat de Green Deal voor het kennisveld betekent.
Nieuwsbericht ER
Special Intereconomics
Artikel Neth-ER

“Geld van landbouw-r&d mede bedoeld voor ondersteuning Green Deal”

De 10 miljard euro die nu is voorzien voor landbouw-r&d zal worden besteed aan projecten om de impact van de landbouw op het milieu te beperken en nieuwe bedrijfsmodellen voor de voedselproductie te ontwikkelen die in overeenstemming zijn met de Europese ‘Green Deal’. Dat zei EU-commissaris voor landbouw Janusz Wojciechowski in zijn eerste openbare optreden.
Nieuwsbericht Science|Business

Is het zinvol dat de EU rechtstreeks gaat investeren in techstart-ups?

De Europese Commissie wil, via het EIT, techstarters gaan ondersteunen door directe deelnemingen in bedrijven. Vorige week maakten we al melding van bedenkingen tegen dit plan. Een artikel van European Straits gaat dieper op de bezwaren in. Het plan zou onder andere te veel uitgaan van een lineair innovatiemodel en te weinig tegemoet komen aan het ecosysteemdenken als het gaat om het bevorderen van innovatie.
Artikel European Straits

Hoofdkwartier geopend van initiatief voor excellentie in mensgerichte AI

In Den Haag is het hoofdkwartier geopend van het grootste AI-onderzoeksnetwerk van de wereld, CLAIRE (Confederation of Laboratories for Artificial Intelligence Research in Europe). CLAIRE wil bijdrage aan excellentie in AI-onderzoek en -innovatie, zodat Europa concurrerend blijft op het gebied van AI en AI-toepassingen.
Nieuwsbericht Innovation Quarter
Website CLAIRE

Europa moet zich hard inspannen voor digitale transitie

Op een bijeenkomst in Oulu, Finland, pleitten Europese vertegenwoordigers van alle overheidsniveaus voor forse investeringen in de digitale transitie van het continent. In een artikel van Vox – CEPR beschrijft de Duitse topambtenaar Thorsten Kaeseberg wat er nog meer nodig is voor zo’n transitie. Hij pleit voor hervorming van de richtlijn inzake e-handel, regulering van super-dominante digitale platforms, het faciliteren van intermediaire partijen voor het beheren van data, het faciliteren van de opkomst van Europese platforms en het stimuleren van blockchain.
Nieuwsbericht EuroCities
Artikel Vox – CEPR

Voorbeelden van succesvolle breedbandprojecten

De Europese Commissie (EC) heeft een brochure gepubliceerd over de winnaars van de European Broadband Awards 2019. Dat levert een rijk beeld op aan voorbeelden van bedrijfs-, investerings‑ en financieringsmodellen, kostenbesparende maatregelen, co-investeringen, het realiseren van hoogwaardige en betaalbare diensten, en meer.
Publicatie EC (pdf)

Zo zou Europa fintech moeten bevorderen

Een groep van deskundigen heeft aanbevelingen gepubliceerd over de wijze waarop de EU nieuwe vormen van technologisch verantwoorde financiële dienstverlening (fintech) mogelijk kan maken. Hoofdonderwerpen zijn een gelijk speelveld, de bereikbaarheid van financiële dienstverlening voor álle burgers (inclusiviteit), en toegang tot en het ethisch gebruik van gegevens. Een rapport van Raconteur zet uiteen wat er allemaal mogelijk is in fintech en wat de haalbaarheid daarvan is.
Nieuwsbericht EC
Rapport Commissie van Deskundigen (pdf)
Rapport Raconteur

Hoe bedrijven hun r&d-inspanningen actueel kunnen houden

Het tempo waarin nieuwe technologieën zich ontwikkelen, in combinatie met de talloze mogelijke toepassingen voor bedrijven zoals AI, stelt bedrijven die aan r&d doen voor aanzienlijke uitdagingen. Fraunhofer IAO vroeg aan r&d-experts van bedrijven hoe ze hiermee omgaan en wat, volgens hen, de sleutelfactoren voor succes in de toekomst zijn. Ze wijzen onder meer op gestructureerde monitoring van nieuwe trends en technologieën, en samenwerking met r&d-partners in netwerken.
Nieuwsbericht Fraunhofer IAO
Rapport

Groep Europese steden wil klimaatneutraal worden door slim aanbesteden

Een groep Europese steden is een project gestart, AI4CITIES, dat de markt wil stimuleren AI-oplossingen te bedenken waarmee zij klimaatneutraal kunnen worden. Die zullen dan later in openbare aanbestedingen een kans krijgen om zich te bewijzen. De focus ligt op AI-oplossingen voor slimme mobiliteit en energie, aangezien deze twee gebieden samen verantwoordelijk zijn voor driekwart van de broeikasgasemissies in steden.
Nieuwsbericht EC

Europese Commissie voor geeft groen licht voor groot Europees accuproject

De Europese Commissie (EC) heeft toestemming verleend voor een groot project “van gemeenschappelijk Europees belang” (IPCEI). Het gaat om een onderzoek‑ en innovatieproject van België, Duitsland, Finland, Frankrijk, Italië, Polen en Zweden op het gebied van accu’s. Met het project is 3,2 miljard euro aan overheidsondersteuning gemoeid.
Nieuwsbericht EC
Nieuwsbericht Science|Business
Website European Battery Alliance

Frankrijk kraait victorie in strijd tegen Vestager over industriële kampioenen

Eurocommissaris Margrethe Vestager gaat haar concurrentiebeleid heroverwegen. Tot nu toe was ze tegen een fusie van het Franse bedrijf Alstom en het Duitse Siemens om te voorkomen dat het nieuwe bedrijf een monopoliepositie in Europa zou krijgen. Nu zou ze de fusie willen toestaan om de concurrentpositie van Europa ten opzicht van China en de VS te versterken. De Fransen claimen aan de wieg te staan van deze koerswijziging. Europese denktanks hebben de afgelopen maanden tal van publicaties gepresenteerd over het Europese concurrentiebeleid. De European Parliamentary Research Service (EPRS) geeft een overzicht.
Artikel Politico
Briefing EPRS (pdf)

VK: Veel wetenschappers betreuren definitieve breuk met EU

Nu de Conservatieven van Boris Johnson de nationale verkiezen ruim hebben gewonnen, is het zo goed als zeker dat de Britten de EU verlaten op 31 januari a.s. Een groot deel van de Britse wetenschappers had gehoopt dat dit scenario niet zou uitkomen, aldus een artikel van Nature. Ze vrezen dat de mogelijkheden voor wetenschappelijke samenwerking met Europese partijen na de brexit verslechteren en dat het moeilijker wordt om Europese topwetenschappers naar het VK te halen. Velen hebben er ook weinig vertrouwen in dat Johnson meer gaat investeren in de Britse wetenschap, zoals hij voor de verkiezingen beloofde. De techwereld is positiever over de verkiezingsoverwinning van Johnson, constateert Silicon.co.uk . Het vertrouwen is groot dat er een belasting komt voor grote (Amerikaanse) techbedrijven, dat Huawei grotendeels van de Britse markt zal worden geweerd en dat er grote investeringen komen in digitale infrastructuur.
Artikel Nature
Silicon.co.uk
 

Wereldwijd verdrag voor erkenning van hogeronderwijskwalificaties

Eind november keurde de Algemene Conferentie van Unesco de “Global Convention on the Recognition of Higher Education Qualifications” goed. Hiermee verschuift de bewijslast voor erkenning van kwalificaties van de aanvrager naar de erkenningsautoriteit. Die moet zich aan regels voor eerlijke en gelijke behandeling gaan houden. Dit zou meer erkenningen moeten opleveren en zo de academische mobiliteit moeten bevorderen.
Bericht University World News

‘Hyper-auteurschap’ trekt impactanalyses van wetenschappelijke artikelen scheef

Een rapport van Web of Science constateert dat een groeiend aantal onderzoeksartikelen duizend of meer unieke auteurs heeft, afkomstig uit meer dan 100 verschillende landen. Dit ‘hyper-auteurschap’ leidt tot zulke grillige, zelfs potentieel verstorende citatie-impactresultaten, dat het uit de impactanalyses op nationaal en institutioneel niveau zou moeten worden verwijderd, aldus het rapport.
Bericht University World News
Rapport (pdf)

Succesvolle automatisering vereist een focus op mensen

Organisaties komen vaak in de verleiding om automatisering te gebruiken voor het elimineren van werk. Dat is niet zo slim, stelt een artikel van McKinsey. In economisch opzicht is het veel nuttiger om automatisering in de zetten voor het verhogen van de klantervaring en voor nieuwe groeimogelijkheden. Dat realiseer je samen mét de mensen in je bedrijf.
Artikel McKinsey

Vijf interessante bevindingen van de AI Index 2019

Het AI-onderzoek blijft snel groeien. Het trainen van AI-systemen gaat steeds sneller en wordt steeds goedkoper. Het aantal AI-gerelateerde banen neemt toe. Steeds meer bedrijven passen AI toe. En AI heeft de potentie om bij te dragen aan het maatschappelijk welzijn. Dat zijn de vijf hoofdbevindingen van het 2019 AI Index report van Stanford University. Op een bijeenkomst in Vancouver, beschreven door Wired, was de stemming over de toekomst van nabije toekomst van AI niet zo positief. Volgens de sprekers op dit congres vertraagt de ontwikkeling van AI zich op dit moment, blijven er grote uitdagingen voor toepassing van de technologie bestaan en is het simpelweg niet duurzaam om steeds meer computers te gebruiken voor het oplossen van problemen.
Nieuwsbericht Stanford University
Nieuwsbericht LinkedIn
2019 AI Index report (pdf)
Artikel Wired

China: Aantrekken ideologische uitgangspunten raakt sociale wetenschappen

Het onderzoek in de sociale wetenschappen in China, dat van oudsher lang niet zo goed wordt gefinancierd als dat in de ‘harde’ wetenschappen, ligt verder onder vuur. Het moet ideologisch in lijn komen met de doelstellingen van de staat, menen de Chinese leiders. Betrokkenen uit de wetenschap vrezen negatieve consequenties, niet alleen voor de sociale wetenschappen als zodanig maar zelfs voor het hele intellectuele leven in het land.
Bericht University World News
Artikel China Leadership Monitor

VS: Maatregelen tegen buitenlandse bedreigingen voor wetenschap in de maak

De Amerikaanse National Science Foundation (NSF) heeft een studie laten uitvoeren naar veiligheidsvraagstukken omtrent het wetenschappelijke onderzoek in de VS. Het rapport noemt de dreiging van buitenlandse invloed, met name van China, “een complexe kwestie”. Ze zou het beste kunnen worden aangepakt in het kader van de integriteit van het onderzoek. De NSF beraadt zich daar nu op. Het Amerikaanse Congres is intussen van plan om twee organisaties op te richten die ongewenste beïnvloeding van het Amerikaanse onderzoek moeten tegengaan, meldt Science Magazine. Een artikel van SingularityHub waarschuwt voor de potentieel negatieve effecten daarvan. Door minder uitwisseling met China toe te staan, daalt ook het innovatievermogen van de VS.
Nieuwsbericht NSF
Rapport NSF (pdf)
Bericht Science Magazine
Artikel SingularityHub
 

De komende twee weken heeft u wellicht wat tijd over voor inhoudelijke verdieping, anders misschien later in 2020. In onze bronnen vonden we verschillende relevante lijstjes met boeken die u mogelijk interesseren. Innovation Excellence noemt er vijf over innovatie in het algemeen. Towards Data Science noemt negen boeken over technologieontwikkeling. Het heeft nog aparte lijstjes met boeken over resp. AI, datawetenschap, machine learning en start-ups. Strategy+business presenteert twee lijstjes met de beste business-boeken van 2019, waarvan de tweede specifiek over technologie en innovatie gaat. TechUK maakte een leeslijst met boeken over thema’s als AI, Automatisering Data en Ethiek. De Nederlandse econoom Robert Went (WRR) heeft een ‘end-of-the-year list’ gemaakt met zijn favoriete vakgerelateerde boeken van 2019. Harvard Business Review (HBR) maakte een ‘innovatie-speelboek’ voor ceo’s. Het beschrijft vijftig acties om innovatie in uw bedrijf of organisatie te versnellen en groei te stimuleren. Een longread van McKinsey zet uiteen hoe ceo’s het gebruik van it in hun bedrijf kunnen versterken.
Leestips Innovation Excellence
Leestips Towards Data Science – Technologie algemeen
Leestips Towards Data Science – AI
Leestips Towards Data Science – Datawetenschap
Leestips Towards Data Science – Machine learning
Leestips Towards Data Science – Start-ups
Leestips Strategy+business – 1
Leestips Strategy+business – 2
Leestips TechUK
Leestips Went
Leestip HBR (pdf)
Leestip McKinsey