Beeld: ©AWTI

AWTI e-mail alert 14 november 2019

De opvallendste berichten van de afgelopen week

Investeringen in kennis‑ en innovatieconvenant groeien

Nederlandse bedrijven, kennisinstellingen en overheden willen in 2020 gezamenlijk 4,9 miljard euro investeren in het vernieuwde topsectoren- en innovatiebeleid van het kabinet. Daarvan komt 2,05 miljard van bedrijven en 2,85 miljard uit publieke middelen. Volgens het ministerie van EZK komt dat neer op een verdubbeling ten opzichte van 2019. Hierbij moet wel worden gesteld dat een aanzienlijk deel van het extra geld bestaat uit bedragen die eerder niet in berekeningen werden meegenomen en uit Europese gelden die nog moeten worden verworven. Dit staat in het kennis- en innovatieconvenant 2020-2023 (KIC), dat staatssecretaris Mona Keijzer (EZK) aan de Tweede Kamer heeft gestuurd, samen met de Roadmap Human Capital Topsectoren 2020-2023.
Nieuwsbericht Rijksoverheid
Kamerbrief (pdf)
Convenant (pdf)
Roadmap (pdf)
 

“Alarmerend bewijs” van Chinese inmenging in Britse universiteiten

Volgens een rapport van de buitenlandcommissie van het Britse Lagerhuis is er “alarmerend bewijs” van Chinese inmenging op Britse universiteiten, deels zelfs gecoördineerd door de Chinese ambassade in Londen. Het rapport verwijt de Britse overheid en de universiteiten dat ze “niet genoeg doen om de academische vrijheid te beschermen tegen financiële, politieke en diplomatieke druk.” Een artikel van Asia Times gaat dieper in op de Chinese overheidsbemoeienis met universiteiten in het buitenland.
Nieuwsbericht BBC
Rapport Britse Lagerhuis (pdf)
Artikel Asia Times
 

De gevolgen van automatisering voor werkenden met midden‑ en lage inkomens

“Hoe groot zal de invloed van automatisering zijn op de middenklasse?”, vroeg een artikel van de Amerikaanse denktank Brookings zich af in juli van dit jaar (1). Agelopen week verscheen een artikel over wat we tot nu toe weten over het onderwerp (2). Het is gebaseerd op drie wetenschappelijke papers. Eén daarvan gaat in op baan-polarisatie, het verschijnsel dat er minder middenklasse en meer laag‑ en hoogbetaalde banen komen. Het tweede paper geeft de verschillende invloed van automatisering op mannen en vrouwen weer. Het derde paper, tot slot, gaat over opleiding en training voor een geautomatiseerde wereld. Brookings schreef ook een rapport over de gevolgen van automatisering voor laagbetaalde mensen (1). Dit doet drie aanbevelingen om deze groep te ondersteunen bij de veranderingen die gaande zijn. Daarnaast verscheen nog een specifiek rapport over het verbeteren van de loopbaanperspectieven van laagbetaalden via opleidingen en trainingen (2).
Artikel Brookings – 1
Artikel Brookings – 2
Paper Brookings – 1
Paper Brookings – 2
Paper Brookings – 3
Persbericht Brookings (pdf)
Rapport Brookings – 1 (pdf)
Rapport Brookings – 2 (pdf)
 

Nieuws en achtergronden uit Nederland

Academische wereld bekijkt open access deal met Elsevier met argwaan

Vorige week maakten we melding van een bericht van ScienceGuide. Dat schreef over een aanbod van Elsevier aan de Nederlandse universiteiten: 100 procent open acces in ruil voor (meta)data uit het wetenschappelijk onderzoek. De meningen in de academische wereld over het voorstel zijn verdeeld, merkt het medium deze week op. Universiteiten zouden met deze deal te maken krijgen met een nieuwe afhankelijkheid van Elsevier, namelijk voor datadiensten.
Nieuwsbericht ScienceGuide
 

Onderwijsbegroting: leuker kan de minister het niet maken

Alle protesten van leraren, wetenschappers en studenten halen voorlopig weinig uit. Minister Van Engelshoven toont begrip, maar daar blijft het bij. In de verdediging van haar onderwijsbegroting, vorige week in de Tweede Kamer, week ze geen centimeter.
Nieuwsbericht HOP / Cursor


“Maak private bekostiging van onderwijs mogelijk”

Vasthouden aan uitsluitend publieke onderwijsbekostiging werkt een tweedeling in de hand, vindt hoogleraar filantropische studies Theo Schuyt. De overheid zou, volgens hem, private schenkingen aan onderwijs mogelijk moeten maken om de groei van commercieel onderwijs een halt toe te roepen.
Artikel ScienceGuide


Waarom zijn er zoveel instituten voor AI?

Deze maanden hebben maar liefst drie centra voor artificiële intelligentie (AI) in Nederland hun deuren geopend. Heeft de hype op het gebied van kunstmatige intelligentie een wildgroei veroorzaakt? Of heeft Nederland juist nog meer AI nodig?, vraagt een artikel van De Ingenieur zich af. Van wildgroei blijkt geen sprake. Elke niche en elke regio zou je kunnen bedienen met een eigen AI-centrum.
Artikel De Ingenieur


Twee ministeries buigen zich deze maand samen over nieuwe technologie

De ministeries van Justitie en Veiligheid (JenV) en Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) organiseren deze maand, samen met de Rijks Innovatie Community, TechNovember. Er vinden 12 ‘deepdives’ plaats, waarbij wetenschappers de diepte induiken van nieuwe technologieën zoals spraakherkenning en blockchain.
Nieuwsbericht Rijksoverheid


 “Managers in Randstad overschatten zichzelf, bijvoorbeeld met technologie”

Veel bedrijven hebben werkelijk geen idee hoe hun managementpraktijken ervoor staan. En daarbij overschatten managers uit de Randstad hun kwaliteiten meer dan elders in het land, bijvoorbeeld als het gaat om hoe hun bedrijf omgaat met technologische ontwikkelingen. Dat stellen Rabo-economen Jesse Groenewegen en Sjoerd Hardeman in een gastcolumn voor RTL Z. Ze baseren zich op het rapport ‘Investeren in groeivermogen, Jaarbericht Staat van het mkb’ van een maand geleden.
Column RTL Z
Rapport Staat van het mkb (pdf; oktober 2019)


YES!Delft en UtrechtInc bij beste 10 startupbroedplaatsen aan universiteiten ter wereld

De organisaties YES!Delft en UtrechtInc zitten bij de top 10 startupbroedplaatsen die verbonden zijn aan een universiteit ter wereld, zegt innovatiekennisbedrijf UBI Global in zijn jaarlijkse vergelijking. UBI heeft 1.600 kraamkamers en versnellers over de hele wereld vergeleken op basis van vijftig criteria. Daarbij keken de onderzoekers naar wat de toegevoegde waarde is voor de deelnemende bedrijven en de economie.
Nieuwsbericht Business Insider


 “Brainport moet brede visie ontwikkelen op ontwikkeling tot duurzame vitale regio”

Brainport doet er goed aan een brede welvaartsagenda te ontwikkelen, aldus een speciaal rapport van RaboResearch. Om de economische vitaliteit de komende jaren te borgen, is namelijk ook aandacht nodig voor de welvaart in brede zin. Zo groeit de kloof tussen arm en rijk in de regio al jaren, wat zijn weerslag kan hebben op de hele samenleving. In het Eindhovens Dagblad (ED) reageert burgemeester John Jorritsma van Eindhoven: “Rapport over kloof tussen arm en rijk in regio Eindhoven mag niet zonder gevolgen blijven”.
Rapport RaboResearch
Artikel ED


“Financieringsmarkt verbeterd, maar we zijn er nog niet”

MKB-Nederland is blij dat het kabinet het huidige financieringsinstrumentarium doorzet, zoals staatssecretaris Mona Keijzer (EZK) onlangs schreef in een brief aan de Tweede Kamer. Hiervan maakten we vorige week al melding. Uit onderzoek blijkt dat de instrumenten, zoals het Borgstellingskrediet MKB-kredieten (BMKB), aansluiten bij de knelpunten die er zijn op de financieringsmarkt, aldus de werkgeversorganisatie.
Nieuwsbericht MKB-Nederland
Kamerbrief (pdf)
Onderzoek beleidsaanpak MKB-financieringsmarkt (pdf)


Ideeën over nauwere samenwerking met Duitsland rond innovatie

Technologiefederatie FME heeft een Duitslandstrategie gepresenteerd, die wil stimuleren dat ons land een intensief innovatiepartnership aangaat met Duitsland. Dat zou moeten bijdragen aan het verdienvermogen en maatschappelijk gewenste ontwikkelingen in beide landen. Link Magazine meldt dat Smart Industry met Duitsland wil samenwerken aan de ontwikkeling van GAIA-X, de Europese clouddienst die een tegenwicht moet bieden aan de cloud-reuzen als Amazon, Microsoft, Google en Alibaba. Hierover heeft de organisatie een workshop gepland op 15 januari in Berlijn.
Nieuwsbericht FME
Publicatie FME (pdf)
Nieuwsbericht Link Magazine
 

Nieuws en achtergronden uit Europa

“Europese ‘science cloud’ heeft solide basis nodig”

Voor het ambitieuze plan van Europa om een ‘open science cloud’ te bouwen, zou gemak het sleutelwoord kunnen zijn, aldus een rapport van Science/Business. Om impact te genereren zou het systeem zaken voor onderzoekers makkelijker moeten maken. Hiertoe moet het systeem onderzoekers helpen bij het verkrijgen van toegang tot geïntegreerde gegevens, instrumenten en infrastructuur, en hen tegelijkertijd een kant-en-klare en risicoloze mogelijkheid moeten bieden om hun eigen gegevens en instrumenten te publiceren. Een rapport van de Science|Business Cloud Consultation Group legt uit welke impulsen de ‘open science cloud’ hiervoor nodig heeft.
Nieuwsbericht Science|Business
Rapport (pdf; e-mailadres verplicht)


Initiatief voor Europese Universiteiten biedt kansen en uitdagingen

Het European Universities Initiative biedt universiteiten de kans om samenwerking te verdiepen en het debat over de broodnodige hervormingen op systeemniveau nieuw leven in te blazen. Het is echter belangrijk dat universiteiten en beleidsmakers zich bewust zijn van de risico’s van het initiatief. De middelen moeten niet volledig geconcentreerd worden op een klein aantal grote spelers. Andere instellingen zouden dan nog harder moeten gaan strijden voor hun voortbestaan, stelt Anna-Lena Claeys-Kulik beleidsadviseur van de European University Association (EUA) in een artikel van University World News.
Artikel University World News


Zo brengt CERN fundamentele technologie naar de markt

Bij het Europese onderzoeksinstituut CERN proberen onderzoekers fundamentele natuurkundige vragen te beantwoorden. Voor dat onderzoek is enorm veel technologie nodig, van meet- en koelsystemen tot dataverwerking. In een artikel van Technisch Weekblad vertelt Han Dols, hoofd Business Development, hoe CERN bedrijven en start-ups helpt bij het uitbouwen van deze technologie tot commerciële toepassingen.
Artikel Technisch Weekblad


EIT Knowledge and Innovation Community ‘Manufacturing’ van start

In Parijs is de nieuwe kennis‑ en innovatiegemeenschap voor de maakindustrie van start gegaan, onderdeel van het European Institute of Innovation & Technology. EIT Manufacturing zal de automatisering en verduurzaming van de productie in Europa bevorderen. Dat doet EIT Manufacturing door het ontwikkelen en demonstreren van nieuwe technologieën en diensten, het ondersteunen van start-ups en het opleiden en trainen van mensen.
Nieuwsbericht EIT
Website EIT Manufacturing


“Europa moet technologisch zelfstandig worden”

Het European Policy Centre (EPC), een denktank, heeft een paper uitgegeven over een nieuwe Europese industriële strategie. Deze zou de industrie in staat moeten stellen een grotere rol te spelen in mondiale waardeketens, bij te dragen aan het behalen van de Sustainable Development Goals en het klimaatakkoord van Parijs, en Europa moeten helpen technologisch soeverein te worden ten opzichte van de rest van de wereld.
Nieuwsbericht EPC
Issue paper (pdf)


Europese Conferentie over R&D en innovatie bij grote bedrijven

Op 25 en 26 september vond ‘CONCORDi 2019: 7th European Conference on Corporate R&D and Innovation’ plaats, georganiseerd door het JRC en de OESO. Alle ruim 60 presentaties zijn nu beschikbaar. De conferentie was vooral bedoeld voor kennisuitwisseling tussen bedrijven, onderzoekers en beleidsdeskundigen.
Presentaties


Huawei pitcht bijdrage aan Europese economie

Huawei heeft cijfers over 2018 bekendgemaakt waaruit, naar eigen zeggen, blijkt dat zij de Europese economie afgelopen jaar een stimulans heeft gegeven van 12,8 miljard euro. Dit cijfer is, volgens een bericht van EurActiv, met name bedoeld als signaal naar de nieuwe vicevoorzitter van de Europese Commissie Margrethe Vestager. Zij beloofde “Europa klaar te maken voor het digitale tijdperk”, maar is erg kritisch op grote multinationale bedrijven.
Nieuwsbericht Huawei
Nieuwsbericht EurActiv


Hoe het Europese innovatiebeleid nul-emissies kan bereiken

Of het nu gaat om broeikasgas- of stikstofemissies, in alle gevallen is veel innovatie nodig om deze tot netto nul terug te brengen. Dat stelt een artikel op het Green Alliance Blog. En die innovatie komt alleen tot stand met steun van de overheid. Het artikel noemt, op basis van een onderzoek van de Britse duurzaamheidsalliantie The Aldersgate Group, zes inzichten die voor dit beleid van belang zijn. Het gaat bijvoorbeeld om coördinatie-inspanningen tussen instituties die betrokken zijn bij grote ontwikkelingen als waterstof, energie-nulwoningen, CO2-afvang en ‑opslag, en emissievrij transport. De nieuwe Europese Commissie wil een nul-emissiesituatie bereiken via een European Green Deal. De denktank Bruegel heeft nagedacht hoe zo’n deal eruit zou kunnen zien. Naast een substantiële CO2-heffing en een investeringsstrategie voor bedrijven, gaat het – ook in deze visie – om het bevorderen van innovatie.
Artikel Green Alliance Blog
Nieuwsbericht Bruegel
Rapport Bruegel (pdf)


Lessen uit de Koude Oorlog voor de Europese wetenschap

De val van de Berlijnse muur, dertig jaar geleden, heeft volgens een artikel van Nature, een impuls gegeven aan zowel de Oost‑ als de West-Europese wetenschap. Maar er treden steeds meer haperingen op in de Oost-West samenwerking, vooral met Rusland. Volgens het artikel moet de EU daar meer oog voor krijgen, in het belang van de wetenschap en van de vrede.
Artikel Nature


Duitsland: SmartCity Dortmund neemt dataopslag en ‑gebruik in eigen handen

De Duitse stad Dortmund kondigt aan dat het, samen met het lokale energiebedrijf DEW21, een datahub wil opzetten en exploiteren voor het opslaan, delen en analyseren van alle gegevens van de diensten en afdelingen van de stad. Deze blijven zo volledig in gemeentelijke handen.
Nieuwsbericht Cities Today


VK: Substantiële ondersteuning nodig voor fundamenteel onderzoek in geval brexit

De Britse regering moet “aanzienlijke aanvullende financiering” vinden voor fundamenteel onderzoek als het land geen toegang krijgt tot het onderzoeksprogramma Horizon Europe van de EU vanaf 2021. Dat stelt een rapport dat werd opgesteld in opdracht van de Britse overheid. Het VK zal in dat geval tevens een ERC-achtige structuur moeten ontwikkelen voor het beoordelen en afwegen van onderzoeksvoorstellen. Volgens een artikel van Nature zijn de plannen daarvoor al volop in ontwikkeling. In een artikel van Open Access Government stelt Thomas Fink, directeur van het London Institute for Mathematical Sciences, dat een brexit uiteindelijk goed kan uitpakken voor de Britse wetenschap. Het onderzoek hoeft dan niet meer bij te dragen aan alle missies die Europa vaststelt. Intussen frustreert de onduidelijkheid over een brexit de onderhandelingen binnen Europa zelf over Horizon Europe, constateert een artikel van Research Europe.
Nieuwsbericht Britse overheid
Rapport (pdf)
Nieuwsbericht Science|Business
Artikel Nature
Artikel Open Access Government
Artikel Research Europe


Het EU-octrooi en de brexit

De beleidsafdeling voor Burgerrechten en Constitutionele Zaken van het Europees Parlement heeft een analyse gemaakt van de gevolgen van een brexit, hard of zacht, voor het Europese octrooistelsel en het nieuwe European Patent with Unitary Effect (EPUE), dat in ontwikkeling is. De gevolgen zijn complex.
Publicatie (pdf)


VK: Campagneweek over de toekomst van quantumtechnologie

Deze week organiseert de Britse technologiefederatie TechUK de ‘QuantumFuture campaign week’. Op de campagnewebsite verschijnen tal van artikelen over de opkomst van quantumtechnologie in het VK en het transformatieve potentieel dat hiervan uitgaat. De verwachting is dat het aandeel Britse bedrijven dat in quantumtechnologie investeert de komende vijf jaar verdrievoudigt, van 11 tot 32 procent.
Campagne-website TechUK


VK: Meer mensen en plaatsen moeten profiteren van het innovatiebeleid

Vorige maand publiceerde het Science and Technology Committee van het Britse Lagerhuis een rapport over de balans in, en de effectiviteit van het onderzoeks‑ en innovatiebeleid. Het rapport constateert dat niet alle mensen en plaatsen evenveel van dit beleid profiteren. Het geeft echter geen duidelijke visie op verandering. Een artikel van de Britse denktank Nesta stelt voor om 25 procent van het Britse O&O-budget rechtsreeks te besteden aan steden en regio’s. Zo kunnen hun sterke punten op het gebied van onderzoek en innovatie beter worden benut, wat een nieuwe golf van innovatie-geleide groei in het land op gang kan brengen.
Artikel Nesta
Rapport Commons Science and Technology Committee (pdf)
 

Nieuws en achtergronden uit de rest van de wereld

Wanneer kun je de wetenschap vertrouwen?

In haar nieuwe boek Why Trust Science? gaat Harvard-wetenschapper Naomi Oreskes diep in op het onderwerp ‘vertrouwen in de wetenschap’. Ze laat bijvoorbeeld zien dat consensus een cruciale indicator is voor duidelijkheid over een wetenschappelijke kwestie en de betrouwbaarheid van geproduceerde kennis. Op sociale media wordt dit juist vaak (en ten onrechte) gepresenteerd als een gebrek aan kritisch vermogen. Oreskes gaf over haar visie interviews aan onder andere The Harvard Gazette en The Observer.
Artikel The Harvard Gazette
Artikel The Observer


Atlas van Sociale Innovatie deel 2

De Technische Universiteit Dortmund publiceerde in 2018 de eerste ‘Atlas of Social Innovation’ met artikelen over sociale innovatie vanuit een wereldwijd perspectief. Nu verschijnt het tweede deel, met 43 nieuwe artikelen over onderzoek naar sociale innovatie en ervaringen met praktijkexperimenten. De kennisbank die zo wordt opgebouwd is bedoeld voor praktijkmensen, beleidsmakers en onderzoekers.
Aankondiging RRI Tools
Atlas of Social Innovation | 2nd Volume: A World of New Practices (artikelen onderaan pagina)
Website Atlas of Social Innovation


“AI is net zo transformerend als verbrandingsmotor van weleer”

Volgens Brad Smith, directeur van Microsoft, zal kunstmatige intelligentie de komende decennia een soortgelijke rol spelen als de verbrandingsmotor deed bij de transformatie van de samenleving in de eerste helft van de twintigste eeuw. We moeten ons daarom indringend afvragen wat de technische mogelijkheden zijn en wat AI voor de samenleving kan doen.
Artikel Insider


Geopolitiek maakt internationale overeenstemming over AI-ethiek lastig

Volgens internationale deskundigen zal het lastig worden om mondiaal overeenstemming te bereiken over ethische regels voor de ontwikkeling en het gebruik van kunstmatige intelligentie (AI). Frankrijk, Canada en andere landen dringen daarop aan, maar de verschillen in cultuur, industriële belangen en beleidsprioriteiten bemoeilijken de inspanningen voor een globale aanpak.
Nieuwsbericht Science|Business
Verslag Science|Business-conferentie (pdf; registratie e-mailadres verplicht)


Verbetering van de carrièreperspectieven van laagbetaalde Amerikanen

Elk mens verdient de kans op waardig werk dat een leefbaar loon en mogelijkheden voor vooruitgang biedt. Maar voor veel mensen in Amerika die vandaag de dag gevangen zitten in een cyclus van laagbetaalde arbeid, is dit verre van realistisch. Een onderzoek van de denktank Brookíngs maakt gebruik van gegevens om de realiteit van laagbetaalde arbeid in Amerika te beschrijven en brengt realistische wegen in kaart om de arbeidsmobiliteit van werknemers te bevorderen. Dat vergt maatregelen van overheden, bedrijven, instellingen en burgers.
Artikel Brookings
Rapport Brookings (pdf)


China: 6G-onderzoek gestart

China is officieel begonnen met onderzoek naar de zesde generatie telecommunicatietechnologie. Dat schrijven Chinese staatsmedia, aldus berichten van Reuters en China Daily. Chinese ministeries en onderzoeksinstituten ontmoetten elkaar in een ‘kick-off’-meeting van een nieuwe nationale 6G-technologie onderzoeks- en ontwikkelingsgroep.
Nieuwsbericht Reuters
Nieuwsbericht China Daily


Japan: Wetenschaps‑ en Technologie-indicatoren 2019

Het Japanse National Institute of Science and Technology Policy (NISTEP) publiceert jaarlijks indicatoren voor wetenschap en technologie. Van de laatste versie, die in augustus 2019 verscheen, is nu een Engelstalige versie gepubliceerd.
Publicatie NISTEP (pdf)


VS- China: Handelsconflict gaat eigenlijk over technologische hoofdrol in wereld

Het huidige handelsconflict tussen de VS en China gaat veel verder dan handelstarieven en vergeldingsacties. De onderliggende drijfveer is een race om wereldwijde technologische superioriteit, meent de Britse denktank voor internationale betrekkingen Chatham House. De VS creëert daarbij paniek over technologieën die China ontwikkelt die maar kleine risico’s bevatten, meent een artikel van mediaorganisatie Project Syndicate.
Artikel Chatham House
Artikel Project Syndicate