Hoe bepaal je de kwaliteit van wetenschap?
Vandaag hebben AWTI-voorzitter Eppo Bruins en AWTI-raadslid Marleen Stikker een brief over het duiden van de kwaliteiten van wetenschap aangeboden aan Kamervoorzitter Vera Bergkamp. Daarmee is de AWTI ingegaan op het verzoek van de vaste commissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap om inzichtelijk te maken hoe de kwaliteit van wetenschap vastgesteld kan worden. De AWTI doet dit door het beschrijven van de verschillende manieren om kwaliteit te duiden, met de voor- en de nadelen en nieuwe ontwikkelingen daarbij.
Niet één kwaliteit, maar kwaliteiten van wetenschap
Kwaliteit van wetenschap heeft te maken met waarden die aan bepaalde wetenschappelijke activiteiten worden toegedicht. Daarom gaat het niet over de kwaliteit, maar kwaliteiten van wetenschap. De weging van die kwaliteiten van wetenschap is beïnvloed door ontwikkelingen in de wetenschap en de samenleving, zoals ‘open science’, dat andere eisen aan wetenschappers stelt.
Eppo Bruins, voorzitter AWTI:
‘Nederland is voorloper in een mondiale beweging. Dat biedt kansen om richting te bepalen.’
Ontwikkelingen in het evalueren van wetenschap
Sinds het begin van deze eeuw ontstaat er steeds meer onvrede met de sterke focus op de kwantitatieve beoordeling en de eenzijdige aandacht voor de resultaten van onderzoek: publicaties en citaties. Breder erkennen en waarderen van de verschillende aspecten van het werk van wetenschappers is noodzakelijk. Voor alle kerndomeinen zoals onderwijs, onderzoek, impact, leiderschap en patiëntenzorg is de ontwikkeling van geschikte indicatoren van belang. Deze ontwikkeling om de kwaliteiten van wetenschap(-pers) breder te erkennen en waarderen is internationaal in gang gezet en Nederland is daarin een voorloper.
Marleen Stikker, raadslid AWTI:
‘Om de pluriformiteit van kwaliteiten van wetenschap en wetenschappers te kunnen duiden is een rijk en genuanceerd palet van kwantitatieve en kwalitatieve methoden en indicatoren nodig die elkaar aanvullen.’
Experimenteer en leer
Voor de ontwikkeling van dit palet is het belangrijk om iedereen in de wetenschap te betrekken en in gesprek te blijven over de vragen, behoeftes, zorgen en mogelijkheden. Door te experimenteren, de ontwikkelingen nauwgezet te volgen en de effecten in kaart te brengen is het mogelijk te leren wat wel of niet werkt en aanpassingen te doen. Kennis en ervaring uitwisselen en in internationaal verband nieuwe aanpakken ontwikkelen en implementeren zorgt ervoor dat de Nederlandse wetenschap aansluiting houdt met het internationale veld en tegelijkertijd richting kan blijven geven aan de beweging van het anders evalueren van de kwaliteiten van wetenschap.